“Feestjesmarkt stort in”. Met die kop opende dagblad Spits donderdag. Volgens een onderzoek van Foodservice Instituut Nederland (FSIN) zou het aantal partybezoekers in 2008 met een derde zijn afgenomen. Donkere wolken vormen zich boven de dance-industrie, zo bevestigt house DJ Roog, die voorspelt dat in het komend jaar zo’n dertig tot veertig procent minder feesten worden georganiseerd. Verontrustend nieuws dus. Maar bijna alle berichten van de festivals waren vorig jaar positief, toch?

Corné Bos van de Belangenvereniging Dance herkent zich niet in het verhaal in Spits. Zijn organisatie spreekt namens grote organisatoren als ID&T, Extrema en FCA. “Alle grote feesten van ID&T waren vorig jaar uitverkocht”, zegt Bos. “Extrema was hysterisch druk, Defqon.1 een gekkenhuis, Valtifest was uitverkocht, Voltt Loves Summer heeft een flinke groei doorgemaakt. Dit is niet het beeld dat wij hebben.”  Rocco Veenboer van Awakenings onderschrijft die lezing. Zijn jaarlijkse buitenfestival groeide flink en was ook nog eens sneller uitverkocht dan een jaar eerder. “En ook de editie in Eindhoven eerder dit jaar was sneller uitverkocht dan vorig jaar.”

Geen instortingsgevaar bij de grote jongens dus, maar Veenboer constateert wel dat het publiek kieskeuriger wordt. “In 2002 hebben we een kleine shake-out gehad. Het aantal bezoekers liep toen een tijdje terug.. Mensen die 15 euro per week te besteden hadden, gingen liever eens in de maand naar een duurder feest, en daardoor scheidde het kaf van het koren. Dat gebeurt nu weer. Als organisator kom je niet meer weg met het huren van een zaal en het verspreiden van wat flyers. Mensen willen iets beleven.”

Maar waar zijn die mensen dan verdwenen?  Het onderzoek van FSIN geeft geen antwoord op die vraag. Volgens een woordvoerder van het kenniscentrum is dat ook niet onderzocht. De basis van het artikel in Spits is volgens hem één enkele zin in een onderzoek dat over consumptie van voedingswaren in het algemeen gaat. In het onderzoek staat inderdaad dat de drankomzet in discotheken met ruim dertig procent gedaald is.

Dance programmeur Hidde Pluymert van de Melkweg ziet zijn eigen Klinch avonden goed lopen, maar kan zich voorstellen dat niet iedereen zo gelukkig is. “In het artikel komen DJ Roog, Lucien Foort en 1Management aan het woord. Zij zitten alle drie in min of meer dezelfde hoek, de wat gladdere house. Op dat gebied zijn op dit moment enorm veel feestjes. Ik merk zelf: als ik een goede line-up neerzet, komen de mensen wel. Hoe alternatiever en scherper je programma, hoe minder last je van dit soort ontwikkelingen hebt. Mensen komen dan meer voor het programma dan voor de club.”

Maar ook in de hoek van Roog wordt niet gewanhoopt. Jasja Heijboer van ACE Agency heeft een topjaar achter de rug. ACE boekt onder meer Chuckie, Sunnery James & Ryan Marciano en Afrojack, houseconcurrenten van Roog. “Het zou kunnen dat Roog en 1Management een minder jaar gehad hebben. Zij zijn jaren marktleider geweest en hebben wat markt in moeten leveren.” Toch ziet Heijboer wel een trend. “Een paar jaar geleden organiseerde iedere boerenlul een feestje, met zoveel mogelijk namen op de flyer. Sommige dj’s draaiden drie keer op één avond in Amsterdam. Tegenwoordig proberen wij een promotor meer waar voor zijn geld te geven. Chuckie is een van de duurste dj’s van Nederland, maar als je hem boekt krijg je wel een stuk exclusiviteit. We kijken nadrukkelijk naar de kwaliteit van de feesten.” Top-dj Lucien Foort klaagt in Spits dat organisatoren sneller een paar goedkope dj’s op hun feest boeken. “Ik ervaar het tegenovergestelde”, zegt Heijboer. “De telefoon staat roodgloeiend voor de toppers. Tegelijkertijd is het nu makkelijker dan drie jaar geleden om een onderscheidende, nieuwe artiest in de markt te zetten.

De klappen vallen dus, als ze al vallen, vooral aan de rand, bij de snelle jongens die makkelijk  geld wilden verdienen. “Met de gevestigde orde gaat het goed”, stelt Mo Sahib van Latin Village. Toch wordt zijn evenement in Spits genoemd als bad practice. Latin Village moest in november terug van drie dagen naar één dag in de Westergasfabriek. “Drie dagen was te ambitieus”, geeft hij toe. “In het voorjaar hadden we voor het eerst een event in de Westergasfabriek, met een uitverkochte zaterdag en een redelijk bezochte zondag. Maar mensen vonden het te veel.” Over het hele jaar zag Latin Village het bezoekersaantal groeien van 30.000 in 2007 naar 40.000 in 2008.

Vooralsnog is er nog geen paniek in danceland. En ook de recessie lijkt nog geen angst aan te jagen. “Welnee”, zegt Rocco Veenboer van Awakenings. “Als er crisis is, willen mensen alleen maar harder feesten.”