Dagblad Metro onthult woensdag op de voorpagina een ‘chaos bij verstrekking subsidie aan poppodia’. Het artikel spreekt van ‘een zooitje bij de subsidieverlening’. De verslaggevers, twee stagiairs die samen het stuk schreven, verwijzen naar de grote verschillen in subsidiebedrag tussen zalen. Als voorbeeld wordt ondermeer het grote verschil in percentage subsidie op de gehele begroting tussen Paradiso (5%) en Metropool in Hengelo (50%) genoemd. Op de voorpagina pleiten de Nederlandse poppodia voor een landelijk subsidiesysteem. Maar dit is geheel niet terug te lezen in de tekst en geprinte uitspraken van zaaldirecteuren. Betrokkenen zijn boos over de inhoud en totstandkoming van het artikel. Ze stellen dat het alleen maar schade kan veroorzaken.

Berend Schans, voorzitter van de Vereniging Nederlandse Podia en Festivals, is ontsteld over de gang van zaken. “Ik ben heel boos op dit tweetal. Ik ben twee weken met ze bezig geweest, maar ze hebben er nog steeds niets van begrepen.” Na vele telefoontjes, een afgekeurd artikel en toegezegde correcties werd de plaatsing van het stuk uitgesteld. Dinsdag ontving Schans toch nog een nieuwe versie in zijn mailbox. “Er stond droog: ‘dit is het artikel zoals het morgen in de krant staat’, maar er was er nauwelijks meer wat van mijn uitleg over. Er werden ook ineens nieuwe mensen aangehaald.” Schans had contact met het Metro-duo, maar aanpassingen kwamen er niet. “Ik heb ze nogmaals uitgelegd dat ze de beweringen zo niet kunnen stellen, maar ze schrijven blijkbaar op wat ze willen. Dit kan de popsector alleen maar schade toebrengen.”

De verslaggevers kwamen volgens Schans op het idee voor het artikel door de problemen rondom het Rotterdamse podium Watt. Na gesprekken met verschillende zalen wordt in het artikel het onderlinge verschil in subsidiepercentages uitgelicht en gepleit voor een landelijk subsidiesysteem. Toine Tax, directeur van Doornroosje in Nijmegen, is ook niet blij met het resultaat en het ontbreken van de context bij zijn quotes. “Je kunt die percentages zo niet vergelijken. Er zijn grote lokale verschillen, ook in de berekening; de huur of eventuele verbouwingskosten wel of niet meenemen.” Volgens Tax is een landelijk subsidiesysteem onverstandig. Daarvoor is Den Haag te ver weg en zijn de verschillen tussen steden te groot.

Schans gelooft ook niet in een landelijk subsidiesysteem, al beweert hij in het bewuste artikel het tegendeel. “Ik heb dat nooit zo gezegd. Ik ben voor een nieuwe landelijke norm. Popmuziek blijft ondergeschoven. Het krijgt zoveel minder steun dan andere culturele vormen en instanties.” De zogenaamde chaos die in het artikel wordt geschetst, herkent Schans niet. “Dit is zo schadelijk en zonde. Als bijvoorbeeld een splinterpartij in een kleinere gemeente leest dat het plaatselijke podium rond komt met de helft aan subsidie terwijl Paradiso het redt met een veel kleiner deel van de begroting, mag zo’n zaal weer uitleggen hoe dat geïnterpreteerd moet worden.” Volgens de voorzitter van de belangenvereniging gaat het in veel gemeentes tegenwoordig juist beter. “Men begint op veel plekken in te zien hoe belangrijk popmuziek voor de stad is.”

Ook Pierre Ballings, directeur van Paradiso, wijst op de verschillen tussen steden. Hij vindt het goed dat dit in het artikel aan bod komt, maar onderstreept dat de gekozen benadering niet klopt. “Dit is geen sterk artikel. Er is geen chaos en je kunt cijfers zo niet vergelijken.” Wel zegt Ballings dat er modellen te ontwikkelen zijn waarmee er meer lijn komt in gemeentelijke subsidiering. De directeur wijst op de geplande presentatie van een nieuw rapport over de popsector in opdracht van de VNPF. Hierin zal de werkelijke stand van zaken in popland wel duidelijk worden. Het onderzoek wordt op Noorderslag gepresenteerd. VNPF voorzitter Schans liet de verslaggevers ook weten dat ze beter hierop konden wachten, zodat er wel zinnige uitspraken gedaan konden worden. “Maar ze hadden geen zin hierop te wachten. Het is bizar en erg jammer.”

Alden Susa, een van de schrijvers, verdedigt het artikel. “Als zij een onderzoek doen en wij doen dat ook, mag je er toch vanuit gaan dat er hetzelfde uitkomt. Het blijkt nu wel dat er iets speelt, er zijn inmiddels Kamervragen gesteld.” Volgens Susa is niemand verkeerd geciteerd. Wel legt hij uit dat hij en zijn collega Merel Prenger in verschillende steden aan het stuk werkten. “Zij zit in Rotterdam, ik in Amsterdam. Ik sprak Berend Schans in eerste instantie en zij heeft hem daarna gesproken en de citaten opgeschreven.” Maar is er wel sprake van een chaos? “Het is natuurlijk een lekker dikke kop. Ik zou het woord in de Van Dale op moeten zoeken, maar als er zulke verschillen zijn en podia niet weten waar ze aan toe zijn, komt de term wel in de buurt lijkt me.” Susa hoopt dat de podia het artikel niet als vervelend ervaren.

Robert van Brandwijk, hoofdredacteur van Metro, zegt nog geen klachten binnen te hebben gekregen. Hij zegt het artikel te hebben gelezen en is tevreden over het werk van zijn stagiairs. Volgens hem zijn de bezwaren van Schans in de eindversie van het stuk meegenomen. Schans ontkent dit en distantieert zich van de inhoud van het artikel.

De gevreesde commotie is inmiddels een feit. De genoemde Kamervragen zijn woensdag door SP-kamerlid Arda Gerkens ingediend. Zij was woensdag niet meer bereikbaar voor commentaar. De vragen dienen binnen enkele weken te zijn beantwoord door minister Plasterk van OCW. De vragen:

1
Wat is uw oordeel over het artikel “Chaos bij verstrekking subsidie aan poppodia”? (1)

2
Deelt u de mening dat popmuziek een verrijking kan zijn voor het gemeentelijk cultuurbeleid? Zo ja, deelt u de mening dat het goed zou zijn dat gemeenten popbeleid ontwikkelen? Kunt u uw antwoord toelichten?

3
Bent u bereid in overleg te gaan met de VNG over een gemeentelijk popbeleid? Zo neen, waarom niet? Zo ja, zou u de Kamer wil berichten over de uitkomst van dit overleg?

4
Wat is uw reactie op de oproep voor een landelijk subsidiesysteem voor poppodia?

5
Bent u bereid te onderzoeken of een landelijke subsidiesysteem voor poppodia de huidige situatie kan verbeteren? Zo neen, waarom niet? Zo ja, wanneer kan de Kamer de eerste uitkomsten van dit onderzoek tegemoet zien?

(1) Metro 16 november 2008

Het bewuste artikel staat in de Metro van 26 november 2008. Te lezen op de site van Metro.