Muziekindustrie houdt krampachtig vast aan strakke releaseschema's

Album the View verschijnt in Nederland pas over twee maanden

Het gebeurt nog altijd met regelmatig: band wordt lovend ontvangen in Engeland of Amerika, maar is nog niet verkrijgbaar in de Nederlandse platenzaken. Het gebeurt op dit moment met The View, een van de hoogtepunten van Eurosonic.

Album the View verschijnt in Nederland pas over twee maanden

Je bent een fanatieke volger van internationale popbladen als NME en Mojo. Je surft het internet af op zoek naar nieuw talent, op zoek naar lovende recensies. Zodra je iets nieuws ontdekt hebt, ren je braaf naar de winkel. Maar wat blijkt: plaat is nog niet uit in Nederland. Het is zelfs maar de vraag wanneer dat precies wél gaat gebeuren.

Recent voorbeeld: 3VOOR12 vond het optreden van de Britse groep The View op Eurosonic naar meer smaken. “Duidelijk een band om in de gaten te houden”, was het oordeel van KindaMuzik. Giel Beelen was zo enthousiast dat hij de jonge pophelden bij de Wereld Draait Door al introduceerde bij het grote publiek. Afgelopen maandag lag debuutalbum Hats off to the Buskers van de Schotten in de winkels. Dat wil zeggen... in Engeland. Ons land moet nog tot half maart wachten. Het verschijnsel is van alle tijden, maar moet een platenmaatschappij in het tijdperk van wereldwijde distributie via internet, legale en illegale downloads niet flexibel zijn?

Raymond van Brussel van The View's label Red Ink (onderdeel van major label SonyBMG) zit knarsentandend op kantoor. Hij beaamt dat hij het album al graag had willen hebben: "In dit geval zeker. We kunnen de plaat wel uitbrengen, maar de band is pas in maart beschikbaar voor promotie en optredens. Er is besloten om eerst vol voor Engeland te gaan en dan pas in de rest van Europa. Het heeft dus niet zo veel zin om er nu al mee te komen." Een platenmaatschappij heeft als hoogste streven een momentum te creëren: op één moment besprekingen in alle bladen, interviews, tv-optredens. De releaseschema's worden op internationaal niveau bepaald en hebben veel te maken met de beschikbaarheid van een band. Alleen als een act heel massaal opgepikt wordt (zoals onlangs gebeurde met The Fratellis), wordt van de planning afgeweken.

De betere platenzaak spint garen bij deze marketingtechniek. Directeur Richard van der Veen van cd-speciaalzaak Boudisque bijvoorbeeld is allerminst ontevreden met het huidige beleid. Dankzij een goed importkanaal is zijn bedrijf nog beter in staat cutting edge te zijn. Bij Boudisque is The View gewoon al te koop: "Goede muziek verkoopt zichzelf. Sterker nog: ons publiek verwacht simpelweg van ons dat we zo'n plaat hebben staan. De markt is er voor ons alleen maar leuker op geworden. Nu moeten we regelmatig achter een titel aan rennen, in plaats van dat dingen ons door vertegenwoordigers door de strot geduwd worden."

Dat labels met bands als The Fratellis en The View een afwachtende houding aannemen vindt hij niet vreemd. Van der Veen: "Platenmaatschappijen hebben de afgelopen jaren een enorme efficiencyslag moeten maken. Ze moeten wel focussen op platen die werken. Vaak gebruiken ze een importkanaal daarom als testmarkt." Daar is Raymond van Brussel het niet helemaal mee eens: "Nee, wij zijn meestal niet blij als zo'n cd al in de winkels ligt. We zitten er een beetje dubbel in. Wij missen de eerste hoos verkopen, aan de andere kant is het soms wel goed voor de buzz. In het geval van The View hadden we hem gewoon willen hebben." Komende week verschijnt wel de eerste Nederlandse single Superstar Tradesman.

Niet alleen logge majors hebben met dit soort zaken te maken. Ook de onafhankelijke distributeur Konkurrent heeft regelmatig reden tot klagen over grote verschillen in releasedata, ook met bescheiden independent labels. Aldo Perotti: “Bij de tweede plaat van The Shins had Warner een half jaar bedenktijd nadat hij in Amerika uit was. Warner snapt toch niks van dat soort muziek, dus uiteindelijk kregen wij hem alsnog, maar je wilt hem natuurlijk meteen kunnen leveren.” Op Arcade Fire heeft De Konkurrent zelfs driekwart jaar moeten wachten: “Die waren aan het shoppen voor een distributeur. Ze zagen dat het goed liep in Amerika en zijn vervolgens gaan kijken bij wie ze de plaat in Europa het best konden onderbrengen.”

Perotti vindt het over het algemeen maar flauwekul: “Wij hebben liever een wereldwijde release. Veel Engelse bands willen eerst een buzz opbouwen in eigen land.” De beschikbaarheid van een band is voor De Konkurrent geen reden tot uitstel van release: “Je kunt toch makkelijk promo’s rondsturen en twee maanden later pas interviews doen. Wij hoeven ook niet krampachtig alle pers op één moment. Soms is het goed als iets een beetje langzaam opbouwt. Maar de plaat moet wel beschikbaar zijn. Om maar een idioot voorbeeld te geven: de soloplaat van Gruff Rhys, zanger van Super Furry Animals, is in Engeland al een paar maanden uit. ‘We schudden eerst goed voor jullie aan de boom’, zeggen ze dan. Het is een mooi project, maar van zo’n plaat verkoop je in Nederland hooguit een paar honderd stuks, dat worden er niet meer door aan een boom de schudden. Waar hebben we het over.”