Afgelopen zondag opende in De Nieuwe Anita in Amsterdam de eerste fototentoonstelling van de twintigjarige Nick Helderman uit Leeuwarden. Niet alleen fotoliefhebbers wisten de expositieruimte te vinden, maar ook muzikanten uit alle hoeken van het Nederlandse muzieklandschap kwamen af op de zwart-wit prints van Helderman. Dat laatste is niet vreemd, omdat muzikanten de hoofdrol spelen in zijn werk. Voicst, zZz, Bettie Serveert, Feverdream, Pedro Delgados en Soda P worden al jaren op de voet gevolgd door Helderman. Afgelopen weekeinde kwamen ze naar hem toe en maakten de opening extra feestelijk door ook nog eens op te treden.
Het was voor Helderman een weekeinde om niet snel te vergeten: “Vrijdag kwam ik uit Leeuwarden naar Amsterdam om mijn werk te printen en lijsten te kopen. ’s Avonds ben ik naar Mono in Rotterdam gegaan. Zaterdag heb ik de foto’s ingelijst en ben ’s avonds met Soda P meegegaan. Zondag was de opening.”
Maandag moest Helderman weer gewoon terug naar Leeuwarden. Het afgelopen half jaar liep hij stage bij een reclamebureau in de hoofdstad. In die tijd bouwde hij goede contacten op met muzikanten uit het hele land. “Maar ik ben langer bezig als fotograaf. Toen ik vijftien was werd ik fan van Soda P. Zij vonden het heel tof dat er steeds zo’n jong mannetje uit Leeuwarden naar ze kwam kijken,” zegt Helderman. Van fan groeide hij uit tot een vriend van de band. En hoewel hij aanvankelijk nauwelijks kon fotograferen, groeide zijn werk al snel uit tot een degelijke documentatie van de band. “Om te fotograferen zoals ik dat doe, is het een must dat je veel met een band omgaat. Ik probeer net zo rock ‘n’ roll te fotograferen als dat een band is. Ik wil zowel de sleur als het opwindende van het optreden laten zien.”
Door zijn contacten met bands is Helderman in korte tijd behoorlijk rock ‘n’ roll geworden: korte nachten met veel alcohol. Helderman: “Als je als fotograaf met een band meegaat, is de grap dat hij altijd het kratje leeg drinkt. Ik deed dat twee keer per week.” En mocht Helderman zelf de dronken acties niet helemaal meer kunnen herinneren, zijn er altijd nog de muzikanten die niet te beroerd zijn het geheugen van de aanstormende fotograaf op te frissen. “Zondag vertelde Jeremy van Soda P. en Tjeerd van Voicst nog een paar dronken kleedkamerverhalen tijdens de opening aan het publiek. Mijn ouders zaten daar natuurlijk ook bij, dus dat was wel apart.” Naast sterke verhalen over een dronken Helderman ook veel muziek. Voicst trad op, evenals Bettie Serveert, Jeremy van Soda P. en Pedro Delgados.
De rauwe zwart-wit foto’s van Helderman zijn een verademing tussen alle gelikte, afstandelijke concertfoto’s waarbij het soms lijkt alsof ze in een fotostudio zijn gemaakt. De ‘live-ervaring’ is iets dat hij over wil brengen: “Ik vind dat energieke van de muziek zelf ook veel belangrijker dan de compositie of hoe het licht staat. Het gaat erom hoe je zelf een concert ervaart. Zwart-wit hoort daar bij.”
Twee belangrijke invloeden van Helderman zijn Charles Peterson en 3VOOR12/Rotterdams Daniel Baggerman. “Peterson komt uit Seattle en heeft de hele grungescene vastgelegd. Hij begon in de kelders en kwam uiteindelijk met diezelfde bands op de festivals terecht. Ik leerde zijn foto’s kennen toen ik nog nooit gefotografeerd had. Als je zijn platen zag, wist je meteen om wat voor muziek het ging. Daniel doet eigenlijk hetzelfde in Rotterdam met Mono en Feverdream. Toen ik zijn foto’s zag dacht ik: hé, eindelijk iemand die mijn gevoel voor muziek deelt. Onze foto’s liggen ook behoorlijk dicht tegen elkaar aan.”
Waar Helderman zijn helden kan aangeven, weet hij ook wel het type fotagraaf te noemen dat hem minder aanspreekt: “Ik hou niet van elitaire fotografen. Van die gasten die een pain in the ass voor het publiek zijn. Je moet er voor zorgen dat je geen overlast voor de mensen bezorgt. Verder hou ik heel erg van een actieve rol van de fotograaf. Je moet net zo’n deel uitmaken van het geheel als de band of het publiek. Ik hou dan ook niet van die saaien plaatjes die met lange lenzen zijn gemaakt. Je moet er echt in zitten.”
Nu de tentoonstelling hangt en Helderman voor anderhalf jaar terug gaat naar Leeuwarden om zijn multimedia opleiding af te maken, keert de rust een beetje terug in zijn leven: “Ik begin al wat minder te drinken. Nu kan ik ook mooi aan mijn portfolio werken. Ik heb veel nieuw werk van Feverdream.” Of Helderman het alleen in de muziek blijft zoeken is nog niet duidelijk. “Ik wil misschien skaters gaan fotograferen op dezelfde manier waarop ik nu bands fotografeer. Wie weet wordt ik wel sportfotograaf.”
Het was voor Helderman een weekeinde om niet snel te vergeten: “Vrijdag kwam ik uit Leeuwarden naar Amsterdam om mijn werk te printen en lijsten te kopen. ’s Avonds ben ik naar Mono in Rotterdam gegaan. Zaterdag heb ik de foto’s ingelijst en ben ’s avonds met Soda P meegegaan. Zondag was de opening.”
Maandag moest Helderman weer gewoon terug naar Leeuwarden. Het afgelopen half jaar liep hij stage bij een reclamebureau in de hoofdstad. In die tijd bouwde hij goede contacten op met muzikanten uit het hele land. “Maar ik ben langer bezig als fotograaf. Toen ik vijftien was werd ik fan van Soda P. Zij vonden het heel tof dat er steeds zo’n jong mannetje uit Leeuwarden naar ze kwam kijken,” zegt Helderman. Van fan groeide hij uit tot een vriend van de band. En hoewel hij aanvankelijk nauwelijks kon fotograferen, groeide zijn werk al snel uit tot een degelijke documentatie van de band. “Om te fotograferen zoals ik dat doe, is het een must dat je veel met een band omgaat. Ik probeer net zo rock ‘n’ roll te fotograferen als dat een band is. Ik wil zowel de sleur als het opwindende van het optreden laten zien.”
Door zijn contacten met bands is Helderman in korte tijd behoorlijk rock ‘n’ roll geworden: korte nachten met veel alcohol. Helderman: “Als je als fotograaf met een band meegaat, is de grap dat hij altijd het kratje leeg drinkt. Ik deed dat twee keer per week.” En mocht Helderman zelf de dronken acties niet helemaal meer kunnen herinneren, zijn er altijd nog de muzikanten die niet te beroerd zijn het geheugen van de aanstormende fotograaf op te frissen. “Zondag vertelde Jeremy van Soda P. en Tjeerd van Voicst nog een paar dronken kleedkamerverhalen tijdens de opening aan het publiek. Mijn ouders zaten daar natuurlijk ook bij, dus dat was wel apart.” Naast sterke verhalen over een dronken Helderman ook veel muziek. Voicst trad op, evenals Bettie Serveert, Jeremy van Soda P. en Pedro Delgados.
De rauwe zwart-wit foto’s van Helderman zijn een verademing tussen alle gelikte, afstandelijke concertfoto’s waarbij het soms lijkt alsof ze in een fotostudio zijn gemaakt. De ‘live-ervaring’ is iets dat hij over wil brengen: “Ik vind dat energieke van de muziek zelf ook veel belangrijker dan de compositie of hoe het licht staat. Het gaat erom hoe je zelf een concert ervaart. Zwart-wit hoort daar bij.”
Twee belangrijke invloeden van Helderman zijn Charles Peterson en 3VOOR12/Rotterdams Daniel Baggerman. “Peterson komt uit Seattle en heeft de hele grungescene vastgelegd. Hij begon in de kelders en kwam uiteindelijk met diezelfde bands op de festivals terecht. Ik leerde zijn foto’s kennen toen ik nog nooit gefotografeerd had. Als je zijn platen zag, wist je meteen om wat voor muziek het ging. Daniel doet eigenlijk hetzelfde in Rotterdam met Mono en Feverdream. Toen ik zijn foto’s zag dacht ik: hé, eindelijk iemand die mijn gevoel voor muziek deelt. Onze foto’s liggen ook behoorlijk dicht tegen elkaar aan.”
Waar Helderman zijn helden kan aangeven, weet hij ook wel het type fotagraaf te noemen dat hem minder aanspreekt: “Ik hou niet van elitaire fotografen. Van die gasten die een pain in the ass voor het publiek zijn. Je moet er voor zorgen dat je geen overlast voor de mensen bezorgt. Verder hou ik heel erg van een actieve rol van de fotograaf. Je moet net zo’n deel uitmaken van het geheel als de band of het publiek. Ik hou dan ook niet van die saaien plaatjes die met lange lenzen zijn gemaakt. Je moet er echt in zitten.”
Nu de tentoonstelling hangt en Helderman voor anderhalf jaar terug gaat naar Leeuwarden om zijn multimedia opleiding af te maken, keert de rust een beetje terug in zijn leven: “Ik begin al wat minder te drinken. Nu kan ik ook mooi aan mijn portfolio werken. Ik heb veel nieuw werk van Feverdream.” Of Helderman het alleen in de muziek blijft zoeken is nog niet duidelijk. “Ik wil misschien skaters gaan fotograferen op dezelfde manier waarop ik nu bands fotografeer. Wie weet wordt ik wel sportfotograaf.”