“April 2nd 2007: the day DRM died”, schrijft ene Matt in een reactie op de persconferentie van topmannen Steve Jobs van Apple en Eric Nicoli van EMI gisteren. ‘Halleluja!’, juicht iemand anders. Veel anderen zijn wat gematigder positief. “Een goede eerste stap”, is een veelgehoorde kreet. Major label EMI (na Universal en Sony BMG het grootste label ter wereld) kondigde maandag aan dat het alle nummers uit zijn catalogus vrij van digital rights management (DRM) gaat aanbieden, om te beginnen via iTunes. En dat mag gerust een revolutionaire stap genoemd worden.

Het is een vreemd systeem, DRM. Wie een file koopt in de iTunes store, kan zijn bestand gebruiken op vijf verschillende computers en alleen op iPods. Onhandig voor de gebruiker, maar de gedachte erachter is simpel: platenmaatschappijen willen op deze manier hun muziek beschermen tegen piraterij. Je kunt een file per slot van rekening niet zomaar aan iemand anders mailen, voor iemand branden of illegaal ter download aanbieden.

Onzin, vindt Steve Jobs van Apple. In februari riep hij de platenindustrie in een open brief op om het DRM-systeem overboord te gooien. Apple rekende uit dat op de gemiddelde iPod maar 3 procent van de muziek gekocht is in de iTunes Store. De rest is illegaal gedownload of geript van legaal gekochte cd’s (vrij van DRM). De conclusie is simpel volgens Apple: DRM maken kost geld, het frustreert gebruikers én het levert platenmaatschappijen helemaal niets op in de strijd tegen piraterij.

EMI is nu de eerste van de vier grote platenmaatschappijen die DRM laat varen. Volgens onderzoek van EMI vindt 84% van de klanten het belangrijk dat muziekbestanden naar verschillende apparaten verplaatst kan worden. Het label zal de muziek zonder DRM aanbieden in een hogere kwaliteit (256 kbps). Apple maakt ook meteen een einde aan die andere beperking: de nieuwe files kunnen ook op andere mp3-spelers dan de iPod afgespeeld worden, in tegenstelling tot andere muziek op iTunes. Enige maar: de nieuwe files kosten 1,29 euro. Dat is 30 cent meer dan gewone files, die ook gewoon te koop blijven. De verkoop is wereldwijd en begint volgende maand. Oude files kunnen tegen een vergoeding geüpgraded worden.

Media-filosoof Gerd Leonhard hield begin dit jaar al een betoog voor vrije data in zijn keynote speech op Noorderslag. “Geef de consument wat hij wil”, zei hij. Volgens Leonhard is het afschaffen van DRM en het invoeren van een open formaat nog maar het begin. Uiteindelijk moet de industrie toe naar een heel andere vorm: een abonnement, vergelijkbaar met mobiele telefoon en kabeltelevisie. Een ‘All You Can Eat’ muziekbuffet dus.

Of deze stap zal leiden tot een doorbraak op de markt is lastig in te schatten. Steve Jobs zegt in zijn open brief te hopen dat het afschaffen van DRM resulteert in meer investeringen van bedrijven in de digitale muziekmarkt. De Consumentenbond is in elk geval blij met de beslissing van EMI, want de klant is voorlopig de winnaar. Nu de prijs nog omlaag.