Op het Metropolis Festival in Rotterdam staat dit jaar, met medewerking van De Melkweg en Ring Di Alarm, een zogenaamde 'soundsystem'. Wie thuis is in de Jamaicaanse muziekgeschiedenis, weet dat met dit woord niet zomaar een versterker met boxen wordt bedoeld, maar een traditionele geluidsintallatie verankerd op een vrachtwagen. Soundsystems werden in de jaren zestig op Jamaica gebruikt om de armen te voorzien van muziek: geen geld om een discotheek te bezoeken? ...uitrukken en je eigen feestje ergens bouwen! Op 2 juli is het Rotterdamse Zuiderpark aan de beurt om onderworpen te worden aan deze Oud-Jamaicaansche gewoonte. Eén van de groepen die het soundsystem ondersteunt is het Duitse Supersonic. Alex Paas is degene die samen met Ring Di Alarm het soundsystem op Metropolis realiseert. Hij legt uit waarom dit fenomeen zo belangrijk was voor de muziekgescheidenis van reggae en aanverwante stijlen. "In de vijftiger jaren waren het op Jamaica vooral de rijke, toeristische wijken waar je uit kon gaan," vertelt hij. "De armen waren afhankelijk van mobiele geluidsinstallaties die gesponsord werden door de lokale slijterijen. Op vrachtwagens werden boxen en draaitafels bevestigd en uitgereden naar de arme buurten." Er waren meerdere soundsystems die elkaar beconcurreerden, met de nodige aanhang van mc's dj's en wat een crew al niet belieft. Paas: "Vaak gingen twee soundsystems tegenover elkaar staan en probeerden elkaars publiek af te pakken. Dat heette een soundclash. Zaak op een soundclash was om zo vernieuwend mogelijk uit de hoek te komen." Zo wisten de soundsystems hun publiek te laten groeien. Op deze concurrentiestrijd is de gehele reggae- en hiphopcultuur met haar disses en dergelijke gebouwd. In den beginne ontleenden de verschillende soundsystems hun originaliteit aan geïmporteerde r 'n b platen uit de VS. Maar degenen die niet het geld hadden om heen en weer naar het vasteland te reizen, konden in de Jamaicaanse hoofdstad Kingston een dubplate op te nemen. Voordat een plaat op vinyl wordt gedrukt, maakt de platenperser namelijk eerst een proefexemplaar: de dubplate. Die kan na een paar keer draaien weggegooid worden en de productie ervan kost weinig geld. Jamaicaanse artiesten konden met deze techniek hun eigen versie van een bekend nummer inzingen. De opname werd ter plaatse op een dubplate geperst en kon nog dezelfde avond gebruikt worden voor een soundclash. Deze goedkope en effectieve manier van muziek opnemen werd immens populair in het Kingston van de jaren zestig en zeventig. Paas: "Op sommige middagen stond er een rij het blokje om bij de bekendste platenperserij van Kingston." Tegenwoordig is het opnemen van dubplates voor veel reggae-, dancehall-, hiphop- en zelfs drum'n bass-artiesten een lucratieve bron van inkomsten. In de tachtiger jaren bracht hiphop-pionier Kool Herc de dubplate-cultuur naar de Amerikaanse binnensteden. Daar lag het ten grondslag aan de prille hiphopcultuur. Tegenwoordig vragen artiesten als 50 Cent exorbitante bedragen voor een 'dubplate'. Inmiddels is het begrip wel wat ruimer geworden, in de tijd van mp3-spelers en online music stores. Zo geldt eigenlijk eigenlijk elke opgenomen freestyle nu als een dubplate. "Voor veel rappers is dit de belangrijkste manier van geld verdienen," weet Paas. Ook de traditie van de soundclashes is de straathoek van de sloppenwijk al lang ontstegen. Zo zijn er tegenwoordig zelfs soundclashes op internationaal niveau, waarvan de grootste World Clash heet. Soundsystems van alle continenten strijden daar om wereldwijde faam. De soundsystem op Metropolis wordt geheadlined door de Berlijnse formatie Supersonic.Karen Proeme zit in de organisatie van het festival en is erg blij met de toevoeging van het soundsystem. "Vorig jaar won het eveneens Duitse Sentinel de World Clash, wat wel aangeeft hoe ver de soundsystem- en dubplates cultuur zich globaal verspreid heeft," vertelt zij. Vooral Duitsland, Japan, de VS en Engeland hebben een bruisende soundclash-cultuur. In Nederland leeft die vooral in het illegale circuit. Maar met Metropolis wordt ook een groter publiek aan de geneugten van het soundsystem blootgesteld.