3VOOR12 bespreekt de Disque Pop (week 11): Vybz Kartel

Adidja Palmer doet op J.M.T. een tweede gooi naar de Amerikaanse markt

Vybz Kartel was in 2003 nog de roerganger van een groep dancehall-artiesten die verder ging dan Sean Paul met hardere teksten en beats. Nu de schijnwerpers van de Jamaicaanse muziekscène van dancehall naar roots reggae zijn gegaan, komt Adidja Palmer met zijn tweede album J.M.T.; een energieke plaat over sex, ganja en geweren.

Adidja Palmer doet op J.M.T. een tweede gooi naar de Amerikaanse markt

De buitenlandse hiphop- en dancehallartiesten laten het een beetje liggen de laatste tijd. Van de laatste vijf Disque Pop's die in het urban-vakje vielen waren er vier van Nederlandse makelij. Goed nieuws voor de Hollanders natuurlijk, maar toch is het vreemd dat de 'originators' uit de VS en Jamaica niet meer scoren op albumgebied. Gelukkig is er nog altijd Vybz Kartel. In 2003 kon Adidja Palmer, na jaren van werk aan zijn reputatie, eindelijk doorbreken naar de VS en Europa dankzij het vernieuwde succes van dancehall. Samen met artiesten als TOK en Ward 21 vormde hij het front van de 'hardere' ragga-sterren, naast de vrouwvriendelijkere poppy dancehall van Sean Paul en Shaggy. Zijn debuut Up 2 Di Time werd goed ontvangen en vorig jaar was hij nog te horen als gast op het album van Missy Elliott. En net nu de roots reggae met een klassieker geluid een revival doormaakt, is Vybz terug met het album J.M.T. (Jamaica Mean Time). Op zijn tweede album laat Vybz Kartel vooral horen dat er niet veel veranderd is. Als een machinegeweer vuurt Vybz zijn raps af over de exclusieve riddims van Jamaica's topproducers. Zijn favoriete gespreksonderwerpen zijn sex, mobieltjes, geweren, sex, ganja, misdaad en sex. De nummers zijn vooral erg kort, meestal niet langer dan 2 minuten, simpelweg omdat een gemiddelde dancehall-deejay binnen die tijd een ander nummer opzet. Het resultaat is een energieke plaat die ook zou kunnen doorgaan voor een mixtape, waarop Palmer in hoge snelheid van riddim, onderwerp en flow wisselt. Vybz schreeuwt zich door de tracks en klinkt inderdaad als een leerling van de grote namen Bounty Killer en Elephant Man. De muziek zelf, geproduceerd door veteranen als Donovan 'Vendetta' Bennett en Christopher Birch, is deels geïnspireerd door de minimale beats van de Neptunes en Lil Jon. Enkele tracks hebben een meer Afrikaanse vibe en de beat van Gun Session is opgebouwd uit geweergeluid en diepe bas. Snoop Dogg zou er wel wat mee kunnen. De dreiging is altijd tastbaar. Vybz zelf houdt zijn raps kort en krachtig en de hooks zijn aanstekelijk. Sowieso blijven op J.M.T. de homofobe lyrics die zo synoniem zijn geworden met dancehall grotendeels achterwege. Het prijsnummer van J.M.T. is Vybsy Versa Love, waarin Adidja en producer Arif Cooper het succes van Welcome to Jamrock van Damian Marley proberen te herhalen. Door een sample van Barrington Levy tot smurfensnelheid op te voeren en te combineren met dramatische violen en een soort van stadiumgeluid slagen ze erin een hele aanstekelijke track te creëren. Vybz kiest in dit nummer ook voor een heel andere aanpak: hij predikt de wereldvrede, vraagt Bush zich terug te trekken uit Afghanistan en spoort straatjongeren aan om hun wapens neer te leggen. Het komt in ieder geval niet geforceerd over en is een leuke afwisseling opde plaat, die verder vooral binnen de gangsta-sferen blijft. J.M.T. is dus een heel divers album, dat zich nog meer dan Up 2 Di Time lijkt te richten op de Amerikaanse hiphopscène. Vocalen van Gwen Stefani, muziek uit Kill Bill en zelfs Axel F worden allemaal gesampled. Daarbij is de hook van Smuggler vrij geciteerd naar Jay-Z en zou Higher Altitude Jamaica's versie van Three 6 Mafia's Stay Fly kunnen zijn. Jammer is wel dat door de lawine aan vrij korte nummers een aantal ervan niet meteen een indruk achterlaten. Maar op alle nummers is het talent en de honger van Vybz Kartel nadrukkelijk aanwezig.