Ziel en Zaligheid: Robert Haagsma over Vinylfanaten

Popjournalist Haagsma schrijft boek over liefhebbers van vinyl

Robert Haagsma schreef het boek Vinylfanaten, dat volgende week uitkomt. Vinylfanaten gaat over verzamelaars en hun liefde voor vinyl. In Ziel en Zaligheid was Haagsma vorige week te gast. Met een stapel platen, uiteraard. De sfeer – als van een piratenzender – zat er goed in. Haagsma vertelde over zijn verleden bij PTT Telecom, een dubieuze platenmaatschappij en… vinyl.

Popjournalist Haagsma schrijft boek over liefhebbers van vinyl

Vorige week, 29 maart, was popjournalist Robert Haagsma te gast in Ziel en Zaligheid. Leonieke Daalder sprak met hem over zijn nieuwe boek, Vinylfanaten, en over het ontstaan van zijn carrière. Want freelance popjournalist, dat was niet iets wat Haagsma in eerste instantie zou worden. Gedreven door de wensen van zijn ouders gaf hij toe aan een baan op kantoor. Maar snel zou hij zich ontpoppen als muzikale ijzervreter, en dat is hij tot op heden nog steeds. Haagsma schreef voor Aardschok, Revolver, het Algemeen Dagblad en OOR. In 2004 verzorgde hij ook een Hazes biografie. En nu is er dan het boek Vinylfanaten, dat volgende week 8 april wordt gepresenteerd op de Mega Platenbeurs in de Jaarbeurs in Utrecht. En dat boek gaat over de fanaten die zich omringen met talloze vinyl producten. 22 verzamelaars van 'ouderwetse' single's, ep's en elpees aan het woord. Tot de geïnterviewden in Vinylfanaten behoren 'pratende voetbal met snor en sigaar' Johan Derksen, plaatjesmakers Wipneus en Pim, beroepsdandy en luditte Jules Deelder, Stephen Dewaele van Soulwax, Deejay Git Hyper en Berend Dubbe van Bauer. Enige vrouw in het gezelschap is labeleigenaar Miss Djax. Van elke verzamelaar is een handgeschreven Top 10 afgedrukt. Haagsma, over zijn boek: "Er was een aantal mensen die ik persé wilde spreken, zoals Jules Deelder. Ook van Johan Derksen, die we allemaal kennen als de wat nukkige voetbalverslaggever, wilde ik de muzikale kant ontdekken. De andere kant van zijn karakter, dus. Ik kwam bij hem thuis en het bleek een aardige man die ontzettend veel van muziek wist." Volgens Haagsma is zijn lijstje van ondervraagden "compleet en zo breed mogelijk". Dus niet alleen deejays. "Maar die deejays hebben wel de vinylfabrieken in stand gehouden. Vinyl leeft nog meer dan menigeen denkt. Een heleboel mensen realiseren zich dat niet, maar van alle reguliere popreleases komen LP's uit. van Madonna tot Belle & Sebastian." Robert Haagsma is zelf ook vinylfanaat, om een aantal redenen. "Ik vind het een mooi medium. Sowieso klinkt muziek uit de jaren 50, 60 en 70 beter op elpee dan op cd. Dat verschil is bij hedendaagse releases verwaarloosbaar, maar een elpeehoes ziet er mooier uit dan zo'n cd-hoesje wat toch alleen maar stuk gaat. Het ritueel van platen draaien is ook mooi. Het vergt betrokkenheid. Ik verzamel fanatiek, kom veel in platenzaken en op beurzen. Voor het voorwoord van mijn boek moest ik op zoek naar mijn eerste plaat. Dat was de soundtrack van Welkom in Oebele, een kinderserie. Maar de eerste popmuziek was een handvol singletjes van zijn zus, onder andere van Earth & Fire en Focus met Hocus Pocus. Een woest nummer. Het maakte veel meer los dan wat ik tot dan toe in Delft had gevonden." Zijn jeugd bracht Haagsma immers door in Delft, alwaar hij zijn eerste koffergrammofoon aanschafte, een mono-apparaat dat nog liep op lampen. Hij was een jaar of elf, twaalf en kreeg van diezelfde zus ook de blauwe dubbelelpee van The Beatles uit de periode 1967 - 1977. "Toen ging er een wereld open. Er zijn weinig dubbelalbums waar zoveel goede muziek op staat, prachtig. Vinyl is een stuk gestold geschiedenis. Neem nou Chris Bell. Ooit betrokken bij de band Big Star, waar hij vrij vroeg uit is gegaan. Hij heeft een plaat opgenomen waar niemand in geïnteresseerd was, I Am The Kosmos. Er is in zijn leven één singletje verschenen! Dat heb je dan in handen. Ik luister bij voorkeur muziek via het oorspronkelijke medium." Na een korte loopbaan in het bibliotheekwezen belandde Haagsma op kantoor bij de voorloper van de KPN, PTT Telecom. "Ik heb daar nog de privatisering meegemaakt." Met een paar man op kantoor die totaal niets met muziek hadden. "Ik was er al weg toen de serie Debiteuren Crediteuren van Jiskefet op televisie kwam. Toen ik dat zag, was het alsof ik terugging in de tijd. Serieus, die grap is gemaakt van meneer Zaagmans. 'Vanmiddag komt Zaagmans langs hè. Om de week door te zagen.' Letterlijk. Die collega dacht dat hij een hele leuke grap had gemaakt. Het was heel erg. En ik heb het vijf jaar volgehouden en heb er geen logische verklaring voor." Toch, in de avonduren en in de vrije tijd stak Haagsma zijn tijd in muziek. Hij werkte bij een Rotterdams radiostation en schreef voor blaadjes. Waarom richtte hij zich eigenlijk niet fulltime op de muziek? "Dat komt toch door mijn opvoeding. Ik had geleerd dat je met muziek geen geld kon verdienen. Maar nadat ik al die jaren alleen maar gesprekken op kantoor had aangehoord over de weekends op de camping en de liefde voor Whitney Houston, was het genoeg." Dus zocht Haagsma zijn heil bij een platenmaatschappij, Provoke. "Ik schreef een open sollicitatiebrief, en werd meteen aangenomen. Ik had argwanender moeten zijn. In twee jaar tijd waren daar vijftien mensen gekomen en gegaan. Ik dacht: nu ik voor een platenmaatschappij werk, zal alles in dienst voor de respect voor muziek staan. Maar nee. Er knapte iets toen een artiest, die daar onder contract stond, Chris Daniels, een gevoelig nummer had geschreven over een vietnamveteraan wiens vrouw getrouwd was met iemand anders omdat de vrouw dacht dat hij dood was. Volgens de platenmaatschappij was het nummer te lang. Chris Daniels was overgekomen naar het kantoor en hoorde de nieuwe edit van die song. Had de platenbons geregeld. Heel zijn Ziel en Zaligheid was verknipt tot een aannemelijke radiolengte. De uitdrukking op Daniels' gezicht... Ik was beyond verbijstering." Hoe deze vinylfanaat zich staande hield en het uiteindelijk verder schopte als popjournalist, kan je beluisteren in de uitzending van Ziel en Zaligheid van 29 maart. Het boek Vinylfanaten komt uit bij Uitgeverij Spectrum en ligt volgende week (vanaf maandag 10 april) in de winkels. ISBN-13: 9789027427748