De documentaire Young Rebels is te zien tijdens de 3DOC12 avond van het IDFA op 26 november. Voor eenieder die geïnteresseerd is in hiphop en de sociale structuren van Cuba, is deze film (ook bekend onder de naam Jovenes Rebeldes) zeker een aanrader. 3VOOR12 sprak met een van de Amerikaanse filmmakers, Ryan Fleck. Ook Misja Goossens, medewerkster van het Latin Film Festival in Utrecht (niet verbonden aan het IDFA) én fervent liefhebber van Cuba, licht de film toe. In deze korte documentaire (70 minuten) volgen we vijf Cubaanse hip-hop groepen en twee producers tijdens de zomer van 2003 in Cuba. Een zomer van concerten en battles, debatten, moordende hitte en een bemoeizuchtige regering. “Verwacht geen extreem mooie beelden, de filmstijl is vrij en rauw, zoals het hoort bij een documentaire over ‘het leven van de straat’,” aldus Goossens. “Ik heb de film vooral benaderd vanuit mijn positie als liefhebber van Cuba en enige kennis van documentaires, voor iemand die de film zal kijken als hiphopliefhebber zal het weer anders zijn. Wat ik sterk vind aan de film is dat je ziet met hoeveel wilskracht de hiphoppers hun ding willen doen. Er wordt een festival georganiseerd door de Cubaanse overheid voor de artiesten, maar zij moeten erg op hun hoede zijn omdat ze zich niet kritisch mogen uiten over diezelfde overheid. Het heeft twee kanten en dat geeft uiteindelijk een enigszins schizofreen beeld van de Cubaanse samenleving. Daarom werkt deze film ook zo goed,” meent Goossens. Filmmaker Ryan Fleck (de helft van het duo Fleck & Boden die de film maakte) bericht vanuit Amerika: “Anna en ik waren altijd al fans van hiphopmuziek. Ik groeide op in een politiek actieve familie en was altijd geïnteresseerd in de geschiedenis van Cuba en de huidige situatie. Als tiener ben ik naar Cuba gegaan en zocht later naar een excuus om terug te keren. We lazen een artikel over Cubaanse hiphop in Time Magazine en toen wist ik dat het een fantastisch onderwerp zou zijn voor een documentaire.” Goossens: “Wat de Cubaanse hiphop uit de film onderscheidt van de huidige Westerse hiphop, is het engagement. Net als vroeger in de Verenigde Staten gaat de Cubaanse hiphop veel meer om recht en onrecht en je levenssituatie. Status en bling bling zijn nog niet doorgedrongen als onderwerpen in de teksten.” Een van de Cubaanse rappers uit de documentaire is Orishas. Fleck meent dat die wereldwijde potentie heeft, net als de andere getalenteerde rappers uit de film. Misja Goossens zag in de film een schrijnend beeld van mensen met veel wilskracht, maar met nog minder kansen. Simpelweg omdat de overheid daar geen klimaat voor kan bieden. Ryan Fleck: “Het was niet onze bedoeling om de film een triest karakter te geven. Er zitten momenten in dat de kijker de frustratie van de karakters kan delen, maar we denken dat hun worsteling en vallen-en-opstaan mentaliteit inspirerend is, net als hun ongelooflijke muziek en poëzie. Overigens hebben de meeste karakters de documentaire inmiddels gezien en ze vinden hem mooi. Als filmmaker en hiphopliefhebber denk ik dat de film laat zien dat hiphop op zijn best is als sleutel voor politieke en sociale verandering. Fans van hiphop en iedereen die geïnteresseerd is in wereldpolitiek zou deze film interessant moeten vinden.” Dat kan Goossens beamen: “De film verrast als rauw portret van een nieuwe stroming op Cuba.” De film is te bekijken op 26 november tijdens de 3DOC12-avond in City 2 op het IDFA in Amsterdam.