Woordenboek Van Dale verstaat onder ‘podcasten’ het ‘digitaal op de radio uitzenden via een mp3-speler’. In feite is het andersom: je plugt je draagbare mp3-speler ’s nachts in je computer en die voedt de speler via het internet met de laatste uitzending van je favoriete radioshow. Deze techniek, waarmee je radioprogramma’s kunt beluisteren op het moment dat je niet achter de computer zit, wordt in Nederland steeds populairder. Omroep BNN stelt sinds kort een drietal Radio 1-programma’s beschikbaar, een danceprogramma op KINK FM startte er twee weken terug mee, en afgelopen vrijdag maakte ook Noordzee FM bekend, dat haar shownieuws op deze wijze beschikbaar is.
Tot nu toe bestonden de meeste podcast programma’s louter uit gesproken woord, uit angst problemen te krijgen met auteursrechtelijke kwesties. Wanneer je een podcast programma met auteursrechterlijk beschermde muziek namelijk als mp3 ter download beschikbaar stelt, zou je daar openbaarmakingsrechten over moeten betalen. Maar het BNN-reisprogramma Weg Met BNN van afgelopen maandag bevat in de podcast versie wel degelijk dezelfde muziek als in de Radio 1-versie.
Ook Ruben van den Heuvel, mede-presentator van het KINK FM programma Electronation, zet sinds twee weken deze danceshow buiten KINK FM om beschikbaar op zijn eigen site Beatfreax als podcast. Van de Heuvel: “Ik had een poll op mijn site gezet om uit te vinden of mijn bezoekers al een draagbare mp3-speler hadden. Heel veel antwoordden positief en toen heb ik er werk van gemaakt.” Inmiddels maken al 241 bezoekers gebruik van deze service. “Het is een grijs gebied, al doe ik het ook een beetje uit rebellie”.
Kleine Nederlandse podcasters baseren zich op een uitspraak van de Buma/Stemra in het podcast programma Daily Source code van ex-Veronica DJ en weblogger Adam Curry van eind januari. Daarin kreeg een particuliere podcaster in haar geval het antwoord: “We behandelen uw podcast als een webradiostation en daarvoor betaalt u 22 euro per maand.”
“Podcasten is weer anders dan webcasten, want bij webcasten kan de consument de stream niet beluisteren op het moment en de plaats naar eigen keuze, zoals bij podcasten”, legt Noortje De Bakker, woordvoerster van muziekauteursrechten organisatie Buma/Stemra desgevraagd uit. “Podcasten is dus ‘on demand’, dus op verzoek en na keuze van de consument. Bij streamen wordt er niet vastgelegd voor latere beluistering.”
“Bij on-demand aanbieden geldt een ander soort tariefstructuur op basis van de gedraaide tracks, die ook nog eens administratief lastiger is”, vervolgt De Bakker. “Maar er is op dit moment nog geen regeling op maat voor podcasten, omdat we nog moeten beslissen welke licentievorm er het beste bij past. Het is wel zo dat podcasters, die beschermd werk gebruiken, hiervoor een auteursrechterlijke vergoeding voor moeten afdragen. Hierbij wordt nu een percentage van de met podcasten gegenereerde omzet toegepast."