Rhythm and Sound: helden van de laagste bas in een te grote zaal

Dub vult de Max bij semi-live set van Basic Channel-oprichters

Afgelopen zondagavond vond er in de Amsterdamse Melkweg een bijzondere avond van het Rhythm and Sound-label plaats. Oprichters Van Oswald (ex -Palais Schaumburg) en Ernestus kregen bij hun dj-set versterking van gastvocalist Paul St. Hilaire (aka Tikiman). 3VOOR12 peilde hoe laag de bassen gingen.

Dub vult de Max bij semi-live set van Basic Channel-oprichters

Als techno-dj Dave Clarke rondhangt op een zondag avond in de Melkweg moet er wel wat bijzonders aan de hand zijn. Rhythm and Sound 45 Session. R&S is één van de vele alter-ego’s van Mark Ernestus & Moritz Von Oswald, de mannen achter o.a. het illustere Basic Channel label uit Berlijn. Echt innovatoren en voorlopers die de techno geest lieten sublimeren op een roots-achtergrond. Lager-dan-laagste bassen. Grillig, uniek en nu voor het eerst in Nederland. Maar het mocht niet zo zijn: de max is leeg. Waar een gedagdroomd was over een dampende zaal vol elektronisten en rastafari’s, staan minder dan honderd man een beetje onwennig te wachten. Het podium is afgedekt en de draaitafels staan met hun rug tegen het trappetje bij de bar. Het oogt iets minder dramatisch maar het blijft eeuwig zonde. De avond is mede door minimale Melkweg-promotie in marges van de popbladen gesneuveld. Geen back-up van reggae/dub-organisaties en dan is de Melkweg te lomp voor een grote naam uit een kleine niche. Oprichters Von Oswald en Ernestus komen uit Duitsland en zagen als eerste generatie de opkomst van de elektronische dansmuziek. Von Oswald was in de jaren tachtig actief geweest in Palais Schaumburg, één van de boegbeelden van de Neue Deutsche Welle. Ernestus was oprichter van de platenzaak Hardwax. Een zaak in de Berlijnse wijk Kreuzberg met als missie het distribueren van obscure, nieuwe muziek. Vanaf moment dat de twee elkaar ontmoetten en samen muziek zijn gaan produceren tekende één van de eerste revoluties zich af in technoland. Zij gingen over tot het kraken van de vierkwarts maat en namen de vers gedistileerde warme, diepe analoge basslijnen mee naar Jamaica en maakten een symbiose van dubby hi-tech reggae-beats: loom, hypnotiserend, golvend, organisch en heel minimaal. Nog ver voordat de glossy’s van Nederland ook maar iets te hypen hadden, werd in Berlijn vlak na het samen gaan van oost en west de minimale sound gemaakt. Weinigen zullen de invloed van deze twee heren onderschatten. Meest in het oor springende en nu klassiek geachte releases kwamen uit op de labels Basic Channel (1993-1994, negen releases) en de M-serie op Maurizio door Maurizio (1992-1997, zeven releases). Eerst werden platen nog in Detroit gesneden en geperst (NSC Studio) om de gewenste sound te krijgen maar uiteindelijk werden de platen op eigen bodem in hun eigen drukkerij gefabriceerd. Maar geheel conform de mystiek van de muziek (én de makers) kwamen beide labels langzaam tot stilstand en werden nieuwe wegen ingeslagen. Bijvoorbeeld op het label Chain Reaction waarop derden en gelijkgestemden (o.a. Monolake) hun materiaal uitbrengen. Actieve labels zijn naast Chain Reaction op dit moment Rhythm and Sound, Wackies, Basic Replay en Burial Mix. Alle vier met hun benen stevig in de reggae-dub-roots. Op dat laatste label is recentelijke ‘See Mi Yah’ uitgekomen. Een traditioneel ‘one riddim’ reggae album’: tien vocale versies en één instrumentale. Iedere vocalist (o.a. Sugar Minott, Willi Williams, Paul St. Hilaire) vertelt zijn eigen verhaal en de beat wordt per vocalist net iets anders geproduceerd. En vergelijkbaar met de mist die over de muziek hangt, zweeft er een mist over de twee heren achter de muziek: geen fotos, geen interviews, alleen de muziek. Tot vanavond dan. Gastvocalist Paul St Hilaire (aka Tikiman) is met R&S naar Amsterdam gekomen. Ook hij doet een tijdje mee in Berlijn en heeft mede door de samenwerking met Ernestus en Von Oswald naam gemaakt. Het wordt een semi-live set. De 7- inches gaan één voor één op de draaitafel en Tikiman zingt er over heen. De muziek wordt ter plekke voorzien van echo’s en galmen. Tijd gaat in slooooow motion, dub vult de Max. Het publiek laat zich niet imponeneren door de overvloedige ruimte en gaat sloom dansen. Lang uitgesponnen ritmes draaien rustig rondjes. De teksten van Tikiman vervagen in de talrijke echo’s en even later is hij ook weg. De muziek wordt even iets dwingender en lijkt zwanger van iets meer. Gaan we richting Basic Channel ?! Nee….daar is Tikiman weer. Trui uit en zingen maar, ondanks dat niet helemaal duidelijk is welke vocalen van de plaat komen of uit de keel. De tracks zijn soepel en eerlijk maar kunnen niet voorkomen dat de avond als een nachtkaars uitgaat. Graag nog een keer, maar dan op Lowlands, Higher Ground, bij lichte schemering…Jah Man!