"De poppodia zijn het vrijwilligersstadium voorbij en de omzetten nemen toe. Subsidie speelt een steeds kleinere rol in hun begroting. Dit alles heeft te maken met de professionalisering van de popsector. Sinds zo'n tien jaar zijn podia echte bedrijven geworden", aldus Frans Vreeke van adviesbureau Berenschot. "En dus zullen ook de problemen waar zo'n zaal mee te maken krijgt bedrijfsmatig zijn." Volgens Vreeke sloeg die professionalisering in rap tempo toe. Vroeger kwamen leidinggevenden van onderaf; tegenwoordig worden steeds vaker professionals van buiten de popsector geworven.

Berenschot wordt door een zaal ingehuurd als er zich problemen voordoen of als een gemeente vragen heeft met betrekking tot het lokale poppodium. Daarnaast doet Berenschot onderzoek naar de haalbaarheid van nieuwe podia. Vreeke is bedrijfskundige en was in de jaren negentig onder andere directeur en eigenaar van de Mazzo. In die tijd brandde de club volledig uit. De verbouwde club werd vervolgens na een politie-inval enige tijd gesloten. Crisismanagement is hem dus niet vreemd.

"Negen van de tien keer zijn er problemen van financiële aard. Maar dat zegt verder niet veel. Het is zoiets als koorts. Je weet dat je ziek bent, maar niet wat je mankeert", zegt Vreeke. Dus ook de remedie staat niet bij voorbaat vast. "Het kan zijn dat de loonkosten van een podium te hoog zijn ten opzichte van het resultaat. Dat hoeft niet direct te betekenen dat de loonkosten omlaag moeten. Een hogere omzet draaien kan ook een oplossing zijn. Het kan zijn dat er een verkeerd prijsbeleid is gevoerd of dat er meer variatie in het programma moet worden doorgevoerd."

Een valkuil voor de zalen is de 'eetlust' van de programmeur. "Ik ben vroeger zelf ook programmeur geweest. Eerst bij So What, later bij Mazzo. Het probleem als boeker is dat je ogen doorgaans groter zijn dan je maag. Je wilt steeds meer. Dat houdt weliswaar de culturele sector levendig, maar dat kan voor een zaal problemen opleveren."

Zalen houden in het algemeen ook te weinig rekening met tegenwind. "Winsten worden meteen geïnvesteerd. Als er geld over is, wordt dat niet in een potje gestopt, maar meteen weer een arbeidsplek gecreëerd. Dat ondertussen het bezoekersaantal terugloopt als de straat voor de deur is opengebroken, daar houdt een zaal geen rekening mee."

Een ander veelvuldig voorkomend probleem is dat van de nieuwbouw. De nieuwbouw zelf is natuurlijk niet per se een probleem. "Veel zalen waren gehuisvest in oude panden. Die worden nu regelmatig door de strenger wordende arbo- en milieuwetgeving afgekeurd en vervolgens wordt er gekozen voor nieuwbouw, vaak met alles erop en eraan: een grote zaal, een kleine zaal en soms ook een filmzaal. Er zijn niet eens genoeg bands om al die zalen te 'vullen'. Of in de naastgelegen stad hebben ze eenzelfde groot complex gebouwd, waardoor het bereik van de podia overlapt en de concurrentie dan te groot is."

De afgelopen tijd was Vreeke met zijn collega's onder andere werkzaam bij Doornroosje, de Oosterpoort, het Paard van Troje, 013, Waterfront en de Boerderij. Bij drie van die podia werd hij zelfs interim-directeur. "Maar dat doe ik alleen als er echt geen andere oplossing is." Hoewel de naam Berenschot steevast valt als het over probleempodia gaat, betekent dit niet dat het adviesbureau met een hapklare oplossing aan komt zetten. Na een periode van zo'n drie tot vier maanden vertrekt Vreeke naar het volgende probleemgeval. "Het is natuurlijk niet zo dat een podium totaal gezond is zodra ik wegga. Dat hangt af van de omvang van het probleem, en in hoeverre je dat hebt kunnen oplossen. Ik zorg alleen dat zo'n zaal weer op de rails komt."