Poppodia in 2004: veel stormen in waterglazen

Ondanks ontslagen sluiten clubs het jaar af met positief gevoel

2004 was voor veel clubs een stormachtig jaar. Toch bleven ze bijna altijd binnen de grenzen van het glas water. Ook was 2004 het jaar waarin het verdwijnen van de gesubsidieerde ID-banen zichtbare sporen achterliet dankzij gedwongen ontslagen. En toch, toch was 2004 ook een goed jaar voor de podia. Omdat ze er niet aan onderdoor gingen en het aantal activiteiten op meerdere plekken zelfs groter en beter bezocht was dan ooit. 3VOOR12 kijkt terug en telt op.

Ondanks ontslagen sluiten clubs het jaar af met positief gevoel

Hoewel poppodia eigenlijk altijd balanceren op het randje tussen quitte spelen en draaien met verlies, kende 2004 ook een paar heel specifieke problemen. Een groot deel daarvan was aanwijsbaar te wijten aan wethouders die, soms geheel onverwacht, met nieuwe ideeën, aangepaste plannen of simpelweg gebroken beloftes uit de hoek kwamen. Altijd kwam het er feitelijk op neer dat een podium geld moest inleveren of ophoesten. Gelukkig voor de podia vingen de wethouders allemaal bot met hun wilde plannen. In die zin was het een goed jaar voor de zalen. Veel zalen organiseerden in 2004 meer concerten dan ooit en trokken daarmee ook meer bezoekers naar hun club dan alle jaren ervoor. Drie van de vier podia die 3VOOR12 in het programm Dubbel Check belde, waren ronduit positief over 2004. Alleen programmeur Peter van der Stelt (Waterfront) wilde niet al te euforisch doen over het bijna voorbije jaar. Al zag ook hij ‘een stijgende lijn’. Het almaar grijzer wordende publiek dat tv-programma NOVA half november na een bezoekje aan één club constateerde, herkent geen enkel podium. Wel geven meerdere clubs toe dat dance in 2004 uitgemolken is. Er vielen mede daardoor ook dit jaar weer grote gaten in de begroting bij sommige clubs. Ook de gevolgen van verdwijnende ID-banen hakte er dit jaar flink in. Het doel van de speciale regeling was dat de ID-ers uiteindelijk zouden doorstromen naar vaste functies. Voor podia bleek het in het verleden vooral een handige manier om mensen aan te nemen die ze normaal nooit konden betalen. Verkapte subsidie die nu wordt omgezet in directe bezuiniging bij podia, zegt Toine Tax van Doornroosje (Nijmegen). Hij ronde begin september een reorganisatie af die zes mensen de kop kostte en zette einde september alweer een tweede in nadat hij zeker wist dat zijn gemeente Nijmegen hem niet verder tegemoet kwam. Opnieuw moesten drie mensen vertrekken. Van een heel andere orde zijn de ontslagen bij Atak in Enschede (4) en 013 te Tilburg (8). Bij beide podia was de financiële situatie zo nijpend dat er acuut ingegrepen werd om een ondergang (lees faillissement) te voorkomen. Bij 013 lijkt de onrust ook eind 2004 nog niet voorbij. De na zeven maanden gevonden vervanger van de ontslagen hoofdprogrammeur staat begin oktober na een maand alweer op straat. Hij was toch niet de juiste. Eind december is de plek nog steeds niet opgevuld en ook de rust nog niet wedergekeerd. Meer geluk had de Effenaar in Eindhoven dit jaar. Eindelijk is de nieuwbouw na meer dan tien jaar harde strijd echt begonnen. In maart leek het hele plan nog even weg te worden geveegd als smerige smeltsneeuw. Wethouder Schreurs bedacht zo’n beetje op de dag dat de nieuwbouw moest starten dat er misschien toch een betere locatie was voor een poppodium: het industriegebied Strijp S bood geweldige kansen. De gemoederen liepen hoog op, maar uiteindelijk ging de geplande nieuwbouw toch van start en ligt ook eind 2004 nog op schema. Halverwege 2005 moet er weer gerockt kunnen worden in de zaal van Effenaar. Er waren ook heel andere problemen. 2004 moest voor Waterfront het eerste jaar worden waarin alles weer op zijn plek zat, nadat Berenschot het jaar ervoor alle puin had opgeruimd. Helaas, er bleek alweer een flinke huurachterstand te zijn. Niet alleen de schuld van Waterfront volgens het podium zelf. Maar daar had de wethouder in oktober geen boodschap meer aan. Hij was er klaar mee, zegde de huur op en sommeerde Waterfront om het pand leeg op te leveren. Nadat bij Waterfront-directeur Paul van Oort eerst de mond openviel van verbazing, kwam hij snel in actie en wist de politiek te mobiliseren. Binnen twee weken werd de verantwoordelijke wethouder op het matje geroepen en zelf gesommeerd. Om de situatie netjes op te lossen. Waterfront zit er eind 2004 nog steeds en praat weer met haar verhuurder om het probleem op te lossen. Ook voor de Utrechtse EKKO kende het jaar een gelukkig uiteinde. Een jaar eerder haalde de zaal bijna maandelijks 3VOOR12 met slecht nieuws en ordinaire ruzies met de plaatselijke wethouder, die de club het liefst dicht zag. In 2004 pakte EKKO het een stuk tactischer aan. Het hele jaar bleef het betrekkelijk rustig. Pas in oktober, een maand voor de gemeente besluiten moest nemen, kwam directeur naar buiten met zijn visie, zonder met modder te gooien. “Ik probeer het nog een keer via de raad,” zei hij op de dertiende. Een maand later wist die raad er 175.000 euro extra uit te slepen voor EKKO. In de categorie storm in glas valt Simplon in Groningen. Ook al had de gemeente twee jaar rust toegezegd, toch vond wethouder Dekker na een jaar al dat Simplon het niet goed deed en de subsidie eigenlijk niet verdiende. Raadsleden werden ingeschakeld en de wethouder teruggefloten. Op 12 december was het wateroppervlak weer glad, alsof er niets was veranderd. Met dit verschil dat de medewerkers van Simplon weer wisten wat elk podium weet dat al langer meedraait: het is nooit echt rustig in een popzaal.