Dinsdag opende Free Record Shop (FRS) zijn eigen download shop. Op het eerste gezicht is die site is nogal verwarrend. Dat komt doordat voor het eerst in Europa de fysieke produkten volledig geïntegreerd zijn met de digitale produkten. Maar zo ontstaan wel prijsvergelijkingen op hun site met de echte cd’s. Dat pakt vooral bij cd’s van platenmaatschappij Sony verrassend uit. Het album The Writing’s On The Wall van Destiny’s Child is bijvoorbeeld als download zelfs bijna twee keer zo duur duur (9,99 tegen 17,44 euro) als het bestellen van de fysieke CD. Waarom wordt de site bezoeker niet verteld. Olaf Zwijnenburg, general manager interactive services bij FRS legt desgevraagd uit: “Sony is de enige platenmaatschapppij die geen digitale albumprijzen geeft, maar voor het gebruiksgemak bieden we het album toch als bundel aan. De prijs is dan inderdaad het aantal tracks maal de albumprijs. Verder kent het digitale distributiegebied nog geen midprice kortingen.”
Een kritische bestudering van de kleine lettertjes leert echter dat de FRS nog een paar kinderziektes heeft in vergelijking met de bestaande download diensten. We vergelijken de Free Download Shop met concurrenten Yeahronimo (tijdelijk offline vanwege groot onderhoud en naar verluid zich daarna meer richtend op de business-to-business markt) en OD2 (de provider voor Tiscali, Chello, Ilse, Planet en MTV) op het gebied van keuzemogelijkheden, gebruiksmogelijkheden en transactiekosten.
Qua keuze biedt FRS momenteel 250.000 songs aan van alleen de grote platenmaatschappijen, ongeveer evenveel als Yeahronimo. OD2 heeft nu 350.000 tracks in de aanbieding. FRS belooft later uit te breiden tot 500.000 tracks. Nu OD2 overgenomen is door Loudeye zal hun dienst later dit jaar 1,3 miljoen tracks aan kunnen bieden.
In feite koop je bij het downloaden van een track niet het datapakket zelf, maar een licentie. De gebruiksmogelijkheden van die licentie liggen vast in Digital Rights Management (DRM). Op dat gebied is FRS nogal streng: hun gebruiksvoorwaarden verbieden domweg je gekochte downloads op meerdere computers te gebruiken. Ook als je je downloads per ongeluk verliest of een nieuwe computer aan zou aanschaffen, ben je bij FRS je geld kwijt, zo lijkt het in de kleine lettertjes. Volgens Zwijnenburg van FRS wordt er hard aan het probleem gewerkt: “Voordat 1% van onze gebruikers van computer wisselt, is dat probleem opgelost. Er hangen nogal wat details aan het concept licentie vast, het zou anders een te lang verhaal worden.” OD2 en Yeahronimo zijn beide minder stringent met DRM. Daar is het nu al mogelijk hun downloads op drie computers te gebruiken.
Wie tenslotte bij FRS niet betaalt via nog weinig bekende internet chipknippen, krijgt te maken met aanzienlijke transactiekosten, die kunnen oplopen tot meer dan de helft van de aankoop. Wie bijvoorbeeld een download van 99 eurocent wil afrekenen met zijn creditcard, betaalt maarliefst 54 eurocent transactiekosten. Ook wie via een 0900-nummer wil betalen, is nog eens 29% van het aankoopbedrag extra kwijt aan kosten. Volgens FRS is het juist goed dat ze een heel palet aan betalingsmogelijkheden bieden. De transactiekosten voor downloads zijn gratis voor wie naast downloads ook een DVD of CD aanschaft, of wanneer het totaalbedrag aan bestelde downloads meer dan 10 euro bedraagt. Ook bij Yeahronimo gelden extra kosten, maar al boven de 4,95 euro vervallen die kosten. Het betalen met een creditcard is bij Yeahronimo ook de helft goedkoper dan bij FRS. Wat die bijkomende kosten betreft is het betaalsysteem van OD2 overzichtelijker: je betaalt vooraf voor een bepaald aantal credits zonder extra kosten. Het nadeel is dat je vooraf een abonnement moet afnemen dat je misschien niet opmaakt.
Een nadeel van OD2 is dat de kwaliteit van de downloads slechts 128kbps is. Bij Yeahronimo en bij FRS zijn ze 192kbps, mits de platenmaatschappij het aanbiedt. Je kunt die bitrate bij FRS niet vooraf checken, maar die mogelijkheid zal binnenkort toegevoegd worden. Een voordeel van OD2 is daarentegen weer dat je in plaats van downloaden ook de liedjes binnenkort in 128kbps kunt streamen voor één credit (ongeveer 1 eurocent) per stuk. Bij FRS kun je alles 30 seconden gratis voorbeluisteren.
Overigens koop je bij zowel FRS, Yeahronimo als OD2 downloads in Windows Media Audio (WMA) files, die niet compatible zijn met de iPod, de populairste mp3-speler. In oktober komt iTunes ook in Nederland beschikbaar met een catalogus van 700.000 tracks.
Downloadsites getest: wie van de mp3?
Free Download Shop, OD2 en Yeahronimo vergeleken
Nu de Free Record Shop dinsdag hun nieuwe download winkel heeft geopend, rijst de vraag of de legale diensten al een goed alternatief kunnen bieden. Tijd voor de test: wie van de mp3? De downloads van de cd-marktleider hebben nog wat last van kinderziektes in vergelijking met de twee andere Nederlandse download aanbieders Yeahronimo en OD2 op het gebied van keuzemogelijkheden, gebruiksmogelijkheden en transactiekosten.