"VJ-en wordt heel erg ondergewaardeerd - maar wat wil je als VJ's zelf al niet weten wat het vak inhoudt? Het is veel meer dan wat beelden op de maat van de muziek zetten", zegt Roy Gerritsen van het Utrechtse VJ-duo E202. Volgens Gerritsen zijn er twee soorten VJ's: computerfreaks die geilen op synchronisatie en kunstenaars die het als podium zien. En juist die laatste categorie staat aanstaande zaterdag centraal in de Nijmeegse Lux bioscoop op het internationale VJ festival Rawpikzl. Rawpikzl organisator Bas Aaftink heeft samen met het Nijmeegse VJ collectief Stanza Crew een stichting in het leven geroepen om juist die wat meer artistieke VJ een podium te gunnen. Op het Rawpikzl VJ festival is allereerst uitgegaan van de VJ's en toen pas naar begeleidende DJ's gezocht. Aaftink: "Deze VJ's maken hun eigen beelden en zijn dus eigenlijk meer artiest dan de gemiddelde DJ. De VJ wordt zo langzamerhand een gerespecteerd onderdeel van de uitgangscultuur." Op Rawpikzl staan ondermeer de Nederlandse C-Men en E202, het Belgische Visual Kitchen, en het Duitse Pfadfinderei. De Duitsers vervangen het Franse Machine Molle, dat nog bezig is met de clip van Air. Maar allemaal maken ze hun eigen beelden. E202 zelfs met een speciale VJ computer interface, de RE:PLAY, waarmee Roy Gerritsen cum laude afstudeerde aan de Utrechtse Hogeschool voor de Kunsten. Met het apparaat kan Gerritsen scratchen met beelden. "Ik mistte de grote verhaallijn in de VJ-sets op het moment dat men overging van videobanden op computers. Met de korte computerbeeldfragmenten werd het me te chaotisch allemaal." Gerritsen laadt vantevoren een heel beeldverhaal in dat hij live op de maat van de muziek manipuleert. Oudgediende Sam Vanoverschelde, directeur van het Belgische visuele collectief Visual Kitchen, is headliner van Rawpikzl. Zes jaar terug begon hij al met VJ-en: vijf TV's en videorecorders en vooral bossen snoeren in het plaatselijk café. Sindsdien verlaat hij het huis niet meer zonder camera op zak en heeft hij het over 'het vertellen van een micro of een macro verhaal' wanneer hij spreekt zijn vak. Nu is Vanoverschelde baas van een heel visueel imperium dat ook videoclips produceerde voor ondermeer Caesar en Das Pop. Visual Kitchen kan het zich tegenwoordig veroorloven selectiever om te gaan met VJ-aanbiedingen en ook het maken van clips komt ook steeds minder voor. "Er is tegenwoodig minder budget voor videoclips dus we storten ons meer op de culturele markt. Op het moment maken we een videotrack voor een experimentele opera van Berio en produceren we het videosysteem voor het concertgebouw van Brugge." Ook C-men uit Enschede zijn het stadium van sluitpost van op de begroting voorbij. Alleen voor buitenlandse optredens willen ze nog wel eens zelf een duit in het zakje stoppen. C-men blinkt uit door hun zelfgemaakte oldschool 8-bit graphics, die het duo tekent op de stokoude Amiga computers nog uit de Pacman-generatie. C-men's Sjors Trimbach: "Maar er zijn nog genoeg VJ's die graag komen als je nog honderd euro overhebt. Dat is voor ons nu niet meer nodig. De lol gaat er ook snel af als je voor dat geld een hele nacht moet VJ-en". Trimbach kent nu de trucs voor commerciele optredens: "Als de zaal opengaat knallen we er een videoband in en gaan we pas om een uur of een echt van start." Trimbach kijkt er des te meer naar uit op Rawpikzl met Commodore 64 DJ Jeroen Tel los te gaan: "Dat wordt dikke pret met zijn lekker dikke shitbeats!".