Wereldwijd 1 op de 3 cd's illegaal

Nederland in top piraterij binnen West-Europa


De internationale branche-organisatie van de platenindustrie IFPI luidt de noodklok. Uit haar rapport over cd-piraterij blijkt dat wereldwijd vorig jaar 1,1 miljard illegale kopieën in omloop zijn gebracht. Nederland neemt binnen West-Europa een toppositie in; alleen in Zuid-Europa zijn meer illegale cd’s in omloop. Huisvlijtpiraterij en de liefde voor valse persingen van verzamel-cd's verklaren de hoge positie van Nederland.

Nederland in top piraterij binnen West-Europa

De internationale branche-organisatie van de platenindustrie IFPI luidt in haar laatste rapport de noodklok over de cd-piraterij. Wereldwijd zijn er vorig jaar 1,1 miljard illegale kopieën in omloop gebracht. Dit is een stijging van 14% ten opzichte van het jaar daarvoor. Dit betekent dat van alle cd’s die vorig jaar wereldwijd zijn verkocht 1 op de 3 exemplaren illegaal is. In Nederland is 10 tot 25 procent van de cd’s illegaal. Hiermee bevindt ons land zich met België en Finland in de top van West-Europa, alleen in de Zuid-Europese landen worden nog meer illegale cd’s verkocht. In de overige West-Europese landen en de VS, Canada en Japan bedraagt de cd-piraterij minder dan 10%. Volgens Julie Harari van de IFPI, is bestrijding van piraterij vooral een zaak van wetgeving en handhaving. “Daarom zie je dat in de VS waar ze een strenge copyrightregelgeving en hoge straffen kennen veel minder piraterij voorkomt.” De IFPI komt voor de eerste keer met een landentop van piraterij: Rusland, Spanje, Polen, Oekraïne, Brazilië, Paraguay, Thailand, Taiwan en China. In deze landen heeft de georganiseerde piraterij jarenlang zijn gang kunnen gaan. Vooral de productie van illegale schijfjes vindt in deze landen plaats. In cd-fabrieken die overcapaciteit hebben en 's nachts illegale schijfjes persen, maar ook steeds meer in garages en schuren met consumenten cd-branders. Daar moet nu eindelijk verandering in komen volgens de IFPI. Zij voert grote druk uit op de autoriteiten ter plaatse om serieus werk te maken van de bestrijding van piraterij. Maar ze zet ook haar eigen mensen aan het werk; wereldwijd zijn zo’n 250 rechercheurs naarstig op jacht naar illegale schijfjes. Jonne Boesjes, voorlichter bij de NVPI, de Nederlandse brancheorganisatie, laat weten erg geschrokken te zijn van het rapport. Vooral omdat de cijfers het topje van de ijsberg zijn. Boesjes: “De cijfers van de IFPI zien alleen op de georganiseerde en commerciële productie en verkoop van illegale kopieën. Met andere woorden: alle mensen die thuis voor eigen gebruik illegaal downloaden of cd’s branden zijn niet terug te vinden in de cijfers.” Dat Nederland relatief hoog scoort binnen de top van piraterij in West-Europa heeft volgens haar niets te maken met hoogte van de cd-prijzen in ons land. “Je ziet in landen waar de cd-prijzen lager zijn, zoals in Zuid-Europa, nog veel meer piraterij voorkomt. En in Duitsland waar de cd-prijzen iets lager liggen, heeft het illegaal thuis kopiëren een nog veel hogere vlucht genomen dan in Nederland." Bas Vissers, coördinator bij BREIN, de stichting die in Nederland de piraterij binnen muziek, films en games bestrijdt, wijst op het wijdverbreide fenomeen van huisvlijtpiraterij in ons land. "Scholieren die aan een groep van vaste klanten gebrande cd’s op bestelling leveren. Per geval op bescheiden schaal en moeilijk te traceren. Maar op het totaalplaatje van piraterij voor Nederland maakt het zeker wat uit." Een andere verklaring voor het hoge percentage is volgens Vissers dat Nederland een traditie kent van valse persingen van verzamelalbums. Los van alle oorzaken van piraterij, de IFPI eindigt haar rapport met een sombere voorspelling over de gevolgen. Zij vreest dat in sommige landen de plaatselijke muziekindustrie volledig zal instorten als gevolg van piraterij. Julie Harari: “Vrijwel alle illegale kopieën zijn van de populaire major acts. Omdat de platenmaatschappijen hierdoor veel inkomsten mislopen, investeren zij steeds minder in hun kleine acts. We zien dat in sommige landen waar de piraterij welig tiert, beginnende artiesten steeds minder aan de bak komen.”