Deel II: De fabricagekosten

Dossier cd: Zijn cd's te duur?

Het geklaag over de prijs van een cd is al jaren niet van de lucht. Maar waar de consument cd’s buitensporig geprijsd vindt, roepen platenmaatschappijen dat de schijfjes veel meer zouden moeten kosten. In de zoektocht naar de prijs van een cd vandaag deel II:de fabricagekosten.

Dossier cd: Zijn cd's te duur?

"21 euro voor een schijfje plastic met een boekje erbij!" Dat is een veelgebezigde uitspraak van mensen die de prijs van een cd aan de hoge kant vinden. Niet terecht natuurlijk, want een cd is veel meer dan de fysieke eigenschappen van het product. Toch is het interessant om te kijken naar de prijs van het fysieke schijfje en doosje. Immers, een van de argumenten waarom cd’s bij de introductie veel moesten kosten, was dat het branden van cd’s duur was. De technologie van de cd was nieuw en er werden relatief kleine hoeveelheden cd’s gemaakt toen de schijfjes net in de winkel kwamen. Nu is het moeilijk een gemiddelde prijs van een cd aan te geven. Verschillende factoren hebben invloed op de fabricageprijs per exemplaar. Natuurlijk is de oplage van groot belang. Als je een paar honderd cd’s bestelt, kosten ze per stuk meer dan twee keer zoveel dan bij bestellingen van vijf of tienduizend. Een standaard-cd, bestaande uit het schijfje met opdruk, jewel case(Het transparante plastic doosje) en een boekje van vier pagina’s kost ongeveer 60 eurocent. Let wel, dit is bij een oplage van 10.000 stuks, een oplage die veel albums niet halen. Maar veel cd’s worden niet in een jewel case geleverd. Zo’n hip kartonnen hoesje, ook wel Digipack genoemd, is bijvoorbeeld al twee keer zo duur dan een reguliere jewel case. En sommige bands, zoals De Kift, maken van de verpakking een waar kunstwerk. Met de cd Gaaphonger spande De Kift de kroon; de fabricagekosten lagen op 3,20 euro per exemplaar. Marco Heijne van De Kift: "Dat werd wel een beetje gek. Koper, de laatste cd, hebben we laten maken voor 2,30 euro per stuk." Toch is de winkelprijs van zo’n cd niet hoger dan andere albums. Waar zit hem dat dan in? Heijne: "Wij nemen alles op in een eigen studiootje. Verder hadden we toen geen deal met een platenmaatschappij. We deden alles zelf. Dat is een stuk goedkoper. Maar we nemen dan ook wel genoegen met een lagere winstmarge per cd". De productie van cd’s is de afgelopen vijftien jaar geleden een stuk goedkoper geworden. Toen cd’s net het levenslicht hadden gezien, kostte de productie van zo’n schijfje al gauw 1,40 euro. Zonder boekje of doosje. Nu is dat minder dan de helft. Hetzelfde gebeurt nu met de DVD. 2 jaar geleden vroegen de perserijen ongeveer 2 euro per DVD, nu liggen die prijzen rond de 1 euro. De fabricagekosten zijn de afgelopen jaren dus goedkoper geworden. Maar dat wil nog niet zeggen dat cd’s goedkoper kunnen. Het fysieke plaatje en doosje zijn immers maar een klein deel van de kostprijs van een cd. Daarom volgende week in deel III van dossier cd aandacht voor zaken als opnamekosten, producers en royalties. Kortom, de muziekkosten.