Als je langs underground rockclub Vera in Groningen loopt schreeuwen de gekleurde concertposters je vanachter de ramen tegemoet. Geen A5 aankondigingen in stemmig zwart/wit zoals we die bij andere concertzalen vaak zien. Deze posters zijn met liefde gemaakt. Dit is rock&roll.
Genoeg reden voor het Nederlands Popinstituut in Amsterdam om een speciale expositie aan deze posters te wijden die op 15 februari geopend zal worden door rock&roller/ grafisch vormgever Peter te Bos. Wat drijft (en dreef) deze dinosauriërs der drukkunst om al chemicaliën snuivend in het zeefdrukhok kond te willen doen van een volgend Vera-concert.
Tup kwam in 1986 bij de zeefdruk en was een van de nieuwelingen die het overnamen van de eerste generatie drukkers die al sinds de zeventiger jaren bezig waren.
Tup: “Ik maakte voor die tijd posters voor Simplon (jongerencentrum in Groningen, red.) maar ik kon het helemaal niet vinden met het nieuwe zeefdrukopperhoofd.Er werden allerlei beperkingen opgelegd aan de ontwerpers en er moest zelfs een (door haar ontworpen) afzichtelijke huisstijl worden verwerkt in elk affiche. Snel weg dus.”
Ricky, ook werkzaam bij Simplon, volgde Tup al snel: “Ze gingen opeens met vaste werktijden werken en zo. Moest je tussen 9 en 5 je posters drukken. Dat vond ik maar niets. In Vera kon je desnoods midden in de nacht aan de gang.”
Samen met een derde drukker, Niek, vormden ze in die jaren de harde kern van de Vera zeefdruk. En ook al was er bij Vera geen sprake van een huisstijl, het drietal wist wel degelijk een stempel te drukken op het uiterlijk van de concert aankondigingen.
Ricky: “We trokken zo’n beetje op 24-uurs basis met elkaar op en werkten altijd aan elkaars posters. Maar ieder moest voor zichzelf natuurlijk wel het idee hebben van ‘O ja, daar kan ik wel wat mee.’ Naarmate je de band beter vond ging de inspiratie wel omhoog.”
Tup: “Er werd toch meer aandacht besteed aan posters voor favoriete bands.”
Associaties waren een belangrijk ingrediënt bij het tot stand komen van een poster. Kende je een band echter niet of nauwelijks, dan kon het ook heel anders lopen. Zoals bij de concertposter van Fugazi waarin een schaapje in de wei een hoofdrol speelde.
Ricky: “Ik kende de band alleen van een nummer op een maxi-singel en wist helemaal niet waar ze voor stonden. Het schaap kwam van een droedeltje dat ik tijdens een telefoongesprek toevallig getekend had en wel leuk vond. Kwam Ian McKaye (zanger Fugazi, red.) helemaal paranoïde op me af. Wat ik daarmee bedoelde. ‘We’re not sheep shit’ zei ‘ie. Hij was behoorlijk op z’n pik getrapt. De drummer vond het wel origineel.”
Belangstelling van bands voor het artwork was er altijd genoeg. Zo ook voor het werk van Yolanda, die ongeveer in 1993 bij de zeefdruk kwam en inmiddels een van de oudst gedienden is. “Ik zat op de kunstacademie en had het daar wel gezien. Zeefdrukken leek me gewoon heel leuk, en in Vera kon je je gang gaan.”
En met succes. No Means No gebruikte een afbeelding van Yolanda voor onder andere een Cd-hoes en voor Speedball Baby ontwierp én drukte Yolanda een singelhoes.
Yolanda: “Ja, de posters zijn ook echt een beetje het visitekaartje van Vera. Een cadeau aan het publiek en de band.”
Maar soms was dat ook een cadeau met een knipoog. Tup: “De leukste van het maken van posters voor Vera vond ik de mogelijkheden die de beperkte oplage bood. Daarmee kun je zo nu en dan bijzondere dingen doen, die bij een hogere oplage teveel tijd zouden kosten. Van een bandje waarvan me de naam ontschoten is wist ik dat ze ontiegelijk vals zongen; de knalroze poster werd opgerold aan de muur gehangen, en binnenin stond een klein stempeltje van een kies, met daaromheen ‘let op uw vullingen’. Vond ik wel geestig. Zo heeft iedere poster wel zijn eigen verhaaltje.”
De tentoonstelling is te bezichtigen tot 15 april, op werkdagen van 10.00 tot 17.00 uur.
Nationaal Pop Instituut, Prins Hendrikkade 142 in Amsterdam
Voor een preview van de concertposters kun je terecht op de Vera-site.
Van concertposter tot platenhoes
Een beknopt historisch overzicht van Vera’s zeefdruk uitspattingen
Vera drukt al sinds de 70er jaren haar eigen concertposters. Een selectie van dit werk is vanaf 15 februari te zien tijdens een speciale expositie in het Nationaal Pop Instituut te Amsterdam. Ricky: “Henry Rollins kwam een keer naar me toe en zei twee woorden: ‘Good.’ ‘Work.’ Toen was ik wel trots ja.”