Anne-Fay volgt het koloniale spoor terug
'Hoe dieper je gaat graven, hoe gecompliceerder het wordt'
Ze groeide op in Gouda en wordt door witte mensen als een van hen gezien, maar Anne-Fay Kops heeft een Surinaamse moeder. Wat betekent dat voor haar? Waar komt die kant van haar familie vandaan? Zangeres en theatermaker Anne-Fay volgde samen met haar broer Felix het spoor terug. Het resultaat is het album Reaspora, oftewel: de omgekeerde ‘diaspora’. ‘Bij mij in de familie werd er nooit over gesproken. Niet door mijn moeder, niet door mijn opa, die Suriname verliet in de jaren vijftig. Ik ben zelf wat ze noemen ‘white passing’. Witte mensen zien mij als wit. Maar er gaat geen dag voorbij dag niet iemand aan me vraagt hoe ik aan die Aziatische ogen kom, waarom ik het lichaamsvormen heb van een Afrikaanse vrouw.’
Het leidde tot zelfacceptatie, vertelt Anne-Fay. Ze kreeg zelf nooit te maken met direct racisme, maar moest ze onbewust toch voldoen aan witte schoonheidsidealen. ‘Zo kreeg ik op de dansacademie te horen dat mijn heupen en billen te groot waren. Jarenlang was ik onzeker over mijn lichaam, tot ik besefte dat het juist iets om trots op te zijn. Als ik op Curacao was kreeg ik juist aanspraak: wat een mooi lichaam heb je. Als jong meisje is dat super verwarrend.’
In het nummer ’Thighs’ schrijft ze over die persoonlijke ontdekking: ‘My thighs are the size of Africa’. ‘Ik kreeg op Instagram enorm veel stront over me heen toen ik dat postte. Sommige mensen vonden dat ik dat niet kon zeggen als wit meisje. ‘Nu is het weer een witte vrouw die het verhaal van de zwarte mensen vertelt’, klonk het. Ik snap dat perspectief wel, ze hebben er gelijk in. Tegelijk: ik heb het witte privilege dat ik mijn rug naar het verleden kan draaien, maar het voelt voor mij kwalijk om dat dan ook te doen. Ik vind het belangrijk om hier meer over te weten te komen en te vertellen over de impact van het koloniale verleden. Hoe dieper je gaat graven, hoe gecompliceerder het wordt. Na naweeën van het koloniale verleden zitten verweven in het leven van nu. Al onze welvaart is nog steeds gebaseerd op het leed van toen.’
Als reactie op de negatieve reacties schreef Anne-Fay ‘Minefield’, over de kwetsbare balans. Het is een sleutelnummer geworden op het album waar ze vanaf 2018 aan werkte, dat al vorig jaar uit moest komen en waar ook een theatervoorstelling uit voortkwam. ‘Toen ‘Minefield’ af was wist ik: nu is het compleet. We moeten juist durven spreken, boeken schrijven, kunst maken.’
Zondag streamt Anne-Fay haar release vanuit poppodium Paard.