Fish doet er nog steeds toe

Maatschappijkritiek van Schotse progrocker nog steeds actueel

Tekst en foto’s: Harold Broedelet ,

Hoewel hij vooral op kleine podia optreedt, is de rol van Fish (van 1981 tot en met 1988 leadzanger bij Marillion) nog lang niet uitgespeeld. De Schotse rocker van weleer gebruikt zijn muziek om misstanden in de maatschappij aan de kaak te stellen. Het venijn waarmee hij dat vroeger deed, heeft hij nog steeds. In deze tijd van gewapende conflicten en milieuproblematiek maakt Fish zijn publiek op een krachtige manier hiervan bewust. Zijn optreden op een doordeweekse avond in Gebouw-T in Bergen op Zoom was daarvan het bewijs.

Een doedelzakintro klinkt waarmee ten overvloede wordt aangegeven wat de roots van Fish zijn. Nadat hij als laatste [uiteraard] het podium op is gekomen, worden we meteen gebombardeerd met gruwelbeelden van de Vietnamoorlog. De toon is gezet. Het gitaar- en basspel van Robin Boult en Steve Vantsis klinkt dreigend, als een voorbode van de misère die ons te wachten staat. Fish maakt dit onderwerp wat persoonlijker door het verhaal van zijn opa te vertellen die als militair de Eerste Wereldoorlog heeft overleefd. De vijfdelige ‘High Wood Suite’ van het album ‘A Feast Of Consequences’ is daarop gebaseerd. Het geeft heel treffend weer hoe het op het slagveld moet zijn geweest. 
 
Onthouden
Als het publiek bijna murw is gebeukt door al het oorlogsgeweld speelt de band gelukkig een ander deuntje. ‘Slainte Mhath’, een gouwe ouwe uit het Marillion-tijdperk, is een welkome afwisseling. Maar al snel is het weer oorlog.
 
Humor is ook een middel waardoor het optreden niet al te zwaar op de maag ligt. “Dit is voor de veiligheid”, zegt Fish, wijzend naar de lessenaar met daarop het song book. “Mijn hersenen zijn verrot, daardoor kan ik de teksten niet goed onthouden”, klinkt het sarcastisch. Met zijn performance is echter helemaal niets mis. De theatrale bewegingen, de dramatiek in zijn stem, het zijn allemaal elementen die een optreden van Fish nog steeds tot een magische voorstelling maken. 
 
Bijproduct
Die magie zou er niet meer zijn geweest als hij eind jaren ‘80 was doorgegaan met Marillion. De andere bandleden, met name gitarist Steve Rothery, en hij wilden ieder een andere muzikale koers varen. Dat blijkt ook uit interviews waarin de breuk werd besproken. De redenen daarvoor liggen nog steeds gevoelig, maar zowel Fish als zijn ex-maatjes laten zich diplomatiek er over uit. Toch deelt hij een sneer richting Rothery uit, als hij zijn ex-collega in verband brengt met de door hem verfoeide reality-tv. Gelukkig duurt dit smijten met modder maar kort en heeft de Schot een moralistische uitsmijter in petto: “Beroemd zijn is een bijproduct van creativiteit, wat bepaalde mensen schijnen te vergeten.”

Als slotakkoord van het avondje Fish speelt hij ‘Blind To The Beautiful’. Met alleen begeleiding op de keyboards, akoestische gitaar en samenzang door het publiek bezingt hij het verval van onze planeet, waarmee hij op iedereen een beroep doet om zuinig met de aarde om te gaan. Het is de hoogste tijd. Dit concert is niet alleen een muzikaal hoogstandje, maar vooral een moreel appèl. Fish is weer terug, nee, Fish is nooit weggeweest.