Avonduren moet een blijvend concept worden met optredens op al dan niet bijzondere locaties met vooruitstrevende artiesten uit binnen- en buitenland. De eerste aflevering onder deze naam heeft in ieder geval al namen weten te strikken die in hun genre welbekend staan. Liondialer en de Friese gebroeders Kleefstra zullen op 25 september in Middelburg hun optredens verzorgen, maar middelpunt is de samenwerking tussen Rutger Zuydervelt en Mariska Baars. Beiden staan ook wel bekend onder de naam Machinefabriek en Soccer Commitee. De combinatie tussen de ambientale elektronica van Machinefabriek en minimale folk van Soccer Committee is een bewezen intrigerende combinatie.

De man achter Machinefabriek is grafisch designer maar ook een zeer druk bezet muzikant. Met zijn vele releases en regelmatige optredens lijkt zijn werk op de tweede plaats te komen. “Binnenkort ben ik freelance ontwerper, en dus erg flexibel. Op dit moment kan mijn baas mijn hobby wel waarderen, waardoor ik nog nooit in de problemen ben gekomen om één en ander te combineren”, vertelt Rutger. Dat hij zijn echte werk niet verwaarloosd, komt duidelijk naar voren in zijn eigen gemaakte releases met altijd originele en verrassende verpakkingen. “Ik hecht even veel waarde aan de verpakking als aan de muziek; ik houd van het creëren van een totaalpakket. Een muziekstuk is voor mij pas echt af als het de wereld in geslingerd is, wanneer het een jasje heeft gekregen, wanneer anderen het kunnen horen.”

Ondanks zijn bijzondere creaties werkt Machinefabriek ontzettend snel. Meerdere releases per maand zijn geen uitzondering en de discografie telt inmiddels al meer dan zestig verschillende uitgaven. Of dit ten koste gaat van de kwaliteit moet de luisteraar maar beoordelen, volgens Rutger. “Mensen moeten maar kopen wat ze fijn vinden; ik verplicht niemand om alles te kopen wat ik uitbreng. Bij mij is er gewoon wat meer om uit te kiezen. Overkill of niet, bij elke release zijn er altijd wel weer een paar vaste klanten die weer even aankloppen. Dat vind ik toch wel bijzonder.”

Het gaat bij Rutger niet om de hoeveelheid, ook al lijkt dat voor een leek moeilijk te bevatten. Maar ook daar heeft hij een verklaring voor. “De hoeveelheid heeft te maken met het feit dat mijn muziek niet over-geperfectioneerd is. Het moet een soort spontaniteit behouden, wat het menselijker maakt, en de muziek warmte geeft. Elke release moet voor mij iets waardevols hebben.” Machinefabriek wordt misschien wel daarom inmiddels alom gerespecteerd en gewaardeerd in het genre van de experimentele elektronische muziek, waarbij zelfs Radiohead zijn naam liet vallen.

“Ik vind het moeilijk om iets waar ik mee bezig ben los te laten. Een album wordt bijna in een soort van rush gemaakt: snel en geconcentreerd. Meestal als ik iets niet goed vind, merk ik dat al in het maakproces, en stop ik ermee. Er ligt dan ook weinig ongebruikt materiaal op de planken,” vertelt Rutger verder. Maar bang om zijn inspiratie kwijt te raken is hij niet. “Er is nog zoveel te ontdekken en te proberen.”

Over zijn ontwikkeling van noise naar een zachter en subtieler geluid heeft hij het volgende te zeggen: “Het heeft te maken met ouder worden, maar ook andere invloeden spelen hierin een rol. Hardere dingen heb ik gedaan, daar ben ik nu wel klaar mee. Nu zoek ik het in subtiliteiten. Dat komt ook doordat de muziek waar ik naar luister steeds meer op nuances gericht is. Ik zoek vandaag de dag meer de kracht in stilte dan in lawaai. Daar kan je veel kanten mee op.” De inspiratiebronnen van Machinefabriek zijn allesbehalve gewoon te noemen. “Ik luister weinig naar popmuziek op het moment. Veel elektro-akoestische muziek, zoals het geweldige Polwechsel, en releases op het Rune Grammofon label. Ook de laatste van Mount Eerie draait overuren, evenals Bells van Nils Frahm, een geweldig piano album.”

Als praktiserend artiest van veelal gelimiteerde uitgaven, kijkt Machinefabriek sceptisch naar de massaconsumptie van de mp3: “Ik vrees dat het merendeel van de muziekliefhebbers niet zoveel waarde hecht aan het totaalpakket als ik. Mp3 vind ik zelf niet zo interessant, omdat ik een mooie hoes net zo belangrijk vind als het geluid. Het zorgt ervoor dat de muziek niet zomaar een wegwerpproduct wordt, en dat de persoonlijkheid ervan wordt verstrekt. Mp3’s hebben voor mij iets anoniems. Alsof de artiest in een enorme berg terecht komt. Dat klinkt misschien dramatisch, maar ik hoop echt dat de cd - of een ander medium - zal blijven bestaan en het visuele aspect van releases in stand zal houden.”

Dat Rutger Zuydervelt verder gaat dan dat, blijkt wel uit zijn nieuwste project Take A Closer Listen. Daarin vraagt hij zijn luisteraars een beschrijving van hun favoriete alledaagse geluid. “Het bevindt zich nog redelijk in de kinderschoenen. Het is ook nog niet zo vast omlijnd hoe het precies gaat worden. Ik verwacht dat het in november of december klaar is.” Tussendoor zit Rutger ook niet stil. Hij heeft al met vele muzikanten de samenwerking opgezocht. “Dankzij het prachtige internet kom je heel gemakkelijk in contact met medemuzikanten. Iedereen die je waardeert kan je gewoon een mailtje sturen. Vaak is een samenwerking helemaal niet het doel van een mailtje, maar wordt er een keer besloten om gewoon wat eens samen te doen. Heel ongedwongen dus.”

Het kleine lieve meisje van de Nederlandse folkmuziek, Mariska Baars ofwel Soccer Committee, is dus één van de muzikanten waarmee Machinefabriek regelmatig samenwerkt. Toch behoort ze niet tot zijn favorieten. Stephen Vitiello staat op dat vlak hoger in aanzien. “Meestal houdt een samenwerking voor mij in dat er bestanden over en weer gemaild worden. Bij hem was dat anders. Met Stephen Vitiello heb ik een doos geruild met spulletjes om geluid mee te maken. Dat ging van een boek tot steentjes en van een pak hagelslag tot oude cassettes. Met de inhoud van elkaars doos gingen we muziek maken, erg grappig! Zozeer zelfs, dat we hetzelfde ook live gaan proberen, in oktober, in Canada.”

Ook Andrea Belfi is één van Rutger’s favoriete artiesten om mee samen te werken. “Met Andrea heb ik daadwerkelijk in de studio gezeten, in Extrapool, Nijmegen. Frans de Waard, die het organiseerde, vroeg me of er iemand was met wie ik wilde samenwerken om een album mee op te nemen. Ik luisterde toentertijd heel veel naar Andrea Belfi, dus hij stond bovenaan het lijstje. We hadden een paar enorm productieve dagen, heel gestructureerd ook. We hoefden echter weinig af te spreken voordat we weer een improvisatie opnamen. Niet lullen maar spelen, daar houd ik wel van.” Volgende maand ziet het resultaat van die samenwerking het daglicht, genaamd Pulses en Places.

Het verschil tussen studio en live optreden is bij Machinefabriek niet gering. “Studio is een groot woord voor hoe en waar ik werk. Dat is veel meer knip en plakwerk, en meer denkwerk; live is ter plekke improviseren. Beiden hebben voor- en nadelen. Een live optreden kan als het goed gaat een enorm euforisch gevoel opleveren, wat thuis dan weer moeilijker is. Het studiowerk daarentegen is eerder compositorisch interessanter en biedt meer vrijheid, aangezien ik niet alles in één keer hoef te kunnen spelen. Dat is bedachtzamer en gelaagder.”

Het optreden in Galerie Revolution is Machinefabriek’s eerste in Zeeland. Aan zijn zijde elektro-akoestische ambient / noise en Friese dichtkunst op zachte drones, alles in een intieme setting die al eerder zijn meerwaarde heeft bewezen. Perfect voor Machinefabriek? “Als Lowlands zou bellen denk ik niet dat ik zou toezeggen. Intiem heeft mijn voorkeur, in een zaal waarbij het publiek te mogelijkheid heeft om geconcentreerd te kijken en te luisteren. Op een festival als Lowlands gaat dat moeilijk worden. Tot nu toe waren Lantaren/Venster in Rotterdam en het Bimhuis in Amsterdam twee zalen die fantastisch waren om op te treden. Intieme sfeer, perfect geluid, stil publiek. Helemaal goed.”

Voor een helemaal goed optreden moet je op 25 september om 19:30 bij Galerie Revolution aan de Noordstraat 41/43 in Middelburg zijn. Kaarten kosten € 5 en zijn te reserveren via demannenbroeders@gmail.com.