De deur van het CAB-Gebouw is dicht, maar dB’s gaat door De deur van het CAB-Gebouw is dicht, maar dB’s gaat door

Met een enigszins dubbel gevoel stappen we op de fiets voor wat misschien weleens de laatste rit naar het CAB-Gebouw zou kunnen worden. Aanleiding is The Final Round, het stijf uitverkochte eindfeest van dB’s. ‘Op deze locatie’ moeten we er dan meteen bij zeggen, want de muzikale broedplaats verhuist naar een nieuwe plek aan de andere kant van de Cartesiusweg. Op 1 mei moet het CAB-Gebouw, waar dB’s meer dan twintig jaar heeft gezeten, leeg worden opgeleverd. Die periode wordt afgesloten met een festival waarop bands spelen die op de een of andere manier met dB’s zijn verbonden.

Ontmanteling

Van buiten ziet dB’s er net zo uit als altijd: medewerkers en eerste bezoekers praten voor de deur wat bij of roken een sigaretje. Van binnen is er echter sprake van een metamorfose. Om de opleverdatum van 1 mei te halen is het muziekcomplex al grotendeels ontmanteld. De oefenruimtes zijn leeg, alle tafels en stoelen zijn weg uit het café en ook de bar is verdwenen. De zaal laat een vergelijkbaar beeld zien: er is geen podium meer, geen rigs meer aan het plafond, de wandkleden zijn weg, er hangen nog maar een paar kleine lampen en de gebruikelijke (hangende) PA is ook verdwenen.

Dat is het resultaat van een grote operatie die de dagen daarvoor heeft plaatsgevonden. In typische DIY-stijl hebben medewerkers en vrijwilligers 130 rolcontainers met spullen gevuld en die vervolgens met twee bakwagens verhuisd naar de nieuwe locatie. Omdat daar nog wordt gebouwd zijn de spullen tijdelijk opgeslagen in de nieuwe zaal in aanbouw en in twee zeecontainers. Na het eindfeest worden de laatste spullen verhuisd en de airconditioning en het alarmsysteem ontmanteld. 

Wat er nog wel staat zijn twee basale speelplekken in de zaal in het café en een dj-set in oefenruimte 3 voor wie wil dansen. In het café staat nog wel een hele batterij koelkasten, gevuld met een simpel maar doeltreffend assortiment: (0.0) bier, cola en een beetje ander fris, water en wijn. Iedere bezoeker kan dat zelf pakken, want ook dit festival is grotendeels een DIY-operatie. Er zijn twee geluidsmensen (Bert en Mike), maar de bands zorgen er zelf voor dat er op tijd wordt omgebouwd. Bij de ingang zitten een paar mensen voor de kaartjes en er zijn nog enkele medewerkers die de lege flesjes uit de zaal of het café in kratten doen. Maar dat is het ongeveer. De bezoekers bestaan uit (oud-)medewerkers, muzikanten en veel mensen die al lang in dB’s komen.

De leeggehaalde concertzaal waar de ene helft van de concerten plaatsvindt, geeft het gevoel dat we hier bij underground optredens zijn. Ergens in een lege loods, met muren die gaandeweg de avond steeds meer beklad raken. ‘Fuck de koning’ staat er achter de band – een reminder dat het nog steeds Koningsdag is, maar who cares dat de koning jarig is? Het slotfeest van dB’s is veel belangrijker dan dat.

Vliegende start
dB’s is al sinds jaar en dag een broedplek voor de lokale scene. Het slotfeest wordt meer dan representatief afgetrapt. Het eerste optreden is van State Power, een nieuwe politiek beladen hardcoreband met leden van Bony Macaroni en Two And A Half Girl. Het eerste nummer van de band maakt al direct duidelijk: dit is onversneden, echt harde hardcore. Woest, activistisch, uitgesproken. Bij een optreden als dit kunnen moordende breakdowns en een rondspringend publiek niet lang uitblijven. Het is nog het begin van de avond, het publiek stroomt nog toe, maar State Power weet de aanwezigen al gelijk te grijpen. Ook Paul de Brabander loopt met een brede grijns, instemmend knikkend door het publiek; een veel gezien beeld deze avond.

Wie oplet spot ook de leden van andere, later optredende bands in het publiek. Niet te missen zijn de leden van Throwing Bricks, die vanaf de voorste rij na ieder nummer het hardst van iedereen staan te juichen. Het geeft een mooi beeld van de undergroundscene hier in Utrecht: betrokken underground bands die nog meer dan van zichzelf, de grootste pleitbezorgers van elkaar zijn. Een scene die door een plek als dB’s de kans krijgt om volledig tot bloei te komen.

Ergens aan het einde van de set neemt bandlid en dB’s-medewerker Pim Cruiming het woord. Hij vertelt dat het zijn laatste show in het CAB-Gebouw en tevens het eerste optreden hier van State Power is. “Voor muziek, liefhebbers en muzikanten is dit de beste tent van Utrecht”, zegt hij en hij bedankt meteen “iedereen voor het al dertig jaar draaien houden van deze mooie tent.” Een sentiment dat tijdens de avond ook door andere bands en muzikanten geuit wordt. Na de show is het snel inpakken om ruimte te maken voor de volgend band, maar ook omdat Pim nog naar Dordrecht moet voor een optreden van Tusky (met voormalig dB’s-medewerker Bas op drums) waar hij gitaartechnicus is. Ook dat is typerend voor dB’s. 

De eerste band in het café is Coaster, dat twee weken eerder nog het debuutalbum Painted Faces presenteerde in de toen nog volledig ingerichte zaal. Bassist Kyon vertelt dat hij al meer dan elf jaar iedere week in dB’s komt en dat hij heel trots is op iedereen die heeft bijgedragen aan dB’s. Speciaal voor deze show heeft de band een cover van Slint’s ‘Good Morning, Captain’ ingestudeerd, die door veel mensen in het publiek wordt herkend.

Op tal van manieren is het zo ook een avond die nog maar eens de reikwijdte van dB’s laat zien. Met een line-up die vooral focust op metal- en hardcorebands, maar ook ruimte biedt voor indie, slowcore en hiphop. Halverwege de avond staat er een nog vrij onbekende band op het programma: The Wacko’s. Een piepjong gezelschap dat muziek maakt die moeilijk te categoriseren is. Een mix tussen muzikanten als The Dillinger Escape Plan en Captain Beefheart? Een onmogelijke combinatie, maar misschien wel een die de hectiek en eigenzinnigheid weet te vatten die de band ten tonele brengt. Een chaotische gitaar en viool buitelen over elkaar heen, terwijl een zanger de longen uit z’n lijf brult. 

Dat dB’s zo’n onbekende band op hun slotfeest laat spelen, is óók wat ze zo tekent. Het is de ultieme plek waar kansen geboden worden om iets nieuw te proberen. Wat ons ook opvalt: The Wacko’s wordt geprogrammeerd net voor een band die twintig (!) jaar geleden vrijwel letterlijk vanuit dB’s is ontstaan. We hebben het dan natuurlijk over El Zombie, nog zo’n band waarvan hun geluid moeilijk in één woord te vatten is. Zelf noemen ze het ‘garagepunktrashblues’, om maar een balletje op te gooien. Nog belangrijker dan het label dat je erop plakt: ze klinken gewoon rete lekker. Goed ruig, repetitief, met fuzzy gitaar en drums. 

Het is een optreden waar het onderliggende ethos van dB’s steeds duidelijker bloot komt te liggen. Want hoe zo’n band die al zo lang meegaat en haar wortels in de ruimtes van dit gebouw heeft, op het podium staat, zegt ook wat over deze plek. Terwijl de band speelt, staan mensen op het (gelijkvloerse) podium te dansen, worden gitaren, drumstokken en microfoons doorgegeven, wordt er binnen gerookt, en beginnen de grenzen tussen band, podium en publiek steeds vager te worden. Zoals bij ieder optreden deze avond is van meet af aan duidelijk: het gaat hier om speelplezier, niet om wat wel of niet hoort. Doen wat je zelf wil en je eigen weg gaan. 

Dubbel gevoel
Vlak voor de set van Throwing Bricks spreken we even met dB’s-eigenaar Paul de Brabander, die verder vooral kletsend, hard genietend, trots en optredens filmend rondloopt. Hij heeft een dubbel gevoel over deze avond, vertelt hij, maar krijgt vooral veel energie van alle steun die hij en dB’s ontvangt. Zoals bijvoorbeeld via de crowdfunding die al binnen twee dagen op het maximale bedrag zat. Opvallend is de parallel met de vorige verhuizing uit de Jekerstraat. Ook daar moest dB’s vanwege woningbouw op de toenmalige plek vertrekken. Begin augustus 2003 kreeg hij destijds van de NS de sleutel van het CAB-Gebouw. Daar hebben ze eerst 2,5 week gesloopt en zijn vervolgens gaan bouwen om half oktober open te gaan. Daarna moest er nog wel doorgebouwd worden, maar bands konden er wel repeteren. Min of meer vergelijkbaar met wat er nu gebeurt. De Brabander heeft het kunststukje dus al een keer opgevoerd.

Er tig keer opgetreden, vaak materiaal opgenomen en ontelbaar keer gerepeteerd. Dan is het nog een understatement om te zeggen dat Throwing Bricks en dB’s onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Het voelt dan ook vanzelfsprekend dat de band een onderdeel van het slotfeest is, en het optreden is zonder twijfel een van de hoogtepunten van deze bijzondere avond. Met een geluid verwoestend als altijd, in de unieke post-genremix (hardcore, metal, sludge, black) waar we inmiddels zo bekend mee zijn dat het niet minder dan vanzelfsprekend klinkt. Een zwaar, voortstuwend geluid dat altijd diep van binnen een hardcore-gevoel blijft oproepen. Het publiek is, net als frontman Niels Koster die met een brede glimlach keer op keer mee de pit induikt, dan ook niet te houden.

Met een zanger die zich zo op laat gaan in het publiek en een oproep aan het einde om ook nog naar het optreden van Karnabahar te komen, staat Throwing Bricks misschien nog wel het meest symbool voor de verbroedering binnen de rondom dB’s centrerende Utrechtse undergroundscene. Of ze nu in de Patronaat in Haarlem staan, op het internationaal geroemde festival Roadburn in Tilburg (waar ook onaangekondigd Ontaard en Second Guessing optraden) of op dit slotfeest in onze eigen dB’s: waar Throwing Bricks gaat, nemen ze de rest mee naartoe.

Waardige afsluiters
Aangekomen bij het laatste optreden in de concertzaal van dB’s begint het dubbele gevoel dat door haast alle bands deze avond uitgesproken wordt steeds meer in te dalen. Want wat zijn we blij om hierbij te zijn, en wat is het een avond die op wonderlijke manier nog maar duidelijk maakt waarom we dB’s zo koesteren. Maar wat voelt het ook jammer deze plek dadelijk voor het laatst te moeten verlaten. Met Karnabahar hebben we in ieder geval wel een waardige afsluiter. Tijdens de set speelt de band de nummers van hun debuut-EP, die we al eerder bespraken. De band speelt retestrak, waardoor hun mix van screamo en folk ook live indrukwekkend over.

De avond wordt in het café afgesloten door de Boulevard, een andere ‘huisband’ van dB’s. De hiphopband had tot voor kort zelfs drie dB’s medewerkers in de gelederen en nu nog steeds twee. De show is niet alleen een feestje maar staat ook in het teken van de verhuizing naar de Vlampijpstraat. “We gaan het teringmooi maken. We gaan nog een keer op reis”, zegt frontman Bon Sjef over de nieuwe locatie. Ook in zijn teksten zit een verwijzing naar de nieuwe plek. “Ga je mee, ga je mee, met ons, hier ver vandaan.” Die plek is naar de overkant, dus gelukkig niet zo ver. Net als andere muzikanten voor hem wil hij ook dat de bezoekers zich laten horen voor Paul (de Brabander), het personeel van dB’s en alle vrijwilligers. “Het is magisch door jullie, dus kom mee naar de Vlampijpstraat”, zegt hij ook. Tekenend voor de teamspirit is ook dat Pim Cruiming van openingsband State Power inmiddels weer terug is van de Tusky-show in Dordrecht en nog een nummer met de Boulevard meedoet.Ook Tusky-drummer Bas Allein Richir is meegekomen en staat tussen de bezoekers.

Dat doorpakken en die DIY-houding is wat vanavond het meest blijft hangen. Ondanks het dubbele gevoel lijkt van de buitenkant niemand verdrietig te zijn. De trots over wat hier gerealiseerd is en de drive en ambitie om de nieuwe plek minstens zo goed te maken overheersen. De woorden van Bon Sjef zijn dan ook terecht: het zijn de mensen die een scene of gemeenschap maken, en niet per se de plek. Daarom heeft het ook weinig zin om verdrietig te zijn dat dB’s niet meer in het CAB-Gebouw zit. We moeten juist blij zijn dat Utrecht nog steeds een dB’s heeft, met al deze bevlogen mensen. Alleen dan op een andere plek. Op naar de Vlampijpstraat!

Gezien: The Final Round, slotfeest dB’s, zaterdag 27 april 2024 @ dB’s, Utrecht (CAB-Gebouw).