Mike Patton stuwt Tivoli tot grote hoogten zonder zijn wortels te verliezen

Stemkunstenaar vindt zijn jazz trio in Italiaanse Zu

Tekst: Anne Broekman / Fotografie: Reinier Asscheman, ,

Mike Patton deed slechts twee shows in Nederland deze maand. Zaterdag 1 maart stond hij in Zaandam met de samplekunstenaar Fennesz. Donderdag de zesde was het de beurt aan Tivoli, nu ondersteund door de progressieve jazz-metal van Zu. In het voorprogramma de Duitse band Volt.

Stemkunstenaar vindt zijn jazz trio in Italiaanse Zu

Wat valt er eigenlijk nog te zeggen over iemand als Mike Patton. Dat hij de zanger is die de meeste mensen nog van Faith No More kennen, de man met meer projecten dan er op vier handen te tellen zijn? Of kennen we hem als dat rare kleine mannetje met zijn haren standaard strak in het vet en het onafscheidelijke foute kettinkje om zijn nek. Tivoli had het geluk deze grote kleine man te mogen ontvangen samen met de Italiaanse band Zu. Experimenteel zoals we van Patton gewend zijn, neemt hij samen met dit Italiaanse trio het jazz genre flink onderhanden. Maar niet voordat de Duitse band Volt het programma heeft geopend. Deze vier mannen spelen progressieve metal en houden van sublagen. Dat klinkt spannend en retestrak. Toch overheerst aan het einde van de set het gevoel slechts naar wollige basdrones te hebben geluisterd en dat terwijl er toch een hoop te beleven valt aan deze band. Verstopt tussen het drumstel en de gitarist/zanger zit een geluidsknutselaar verstopt die, mits je heel goed luistert, de meest interessante klanken tevoorschijn tovert. Een welkome toevoeging die verloren gaat in een brei van basgeluiden. Waarschijnlijk is dit geluid een bewuste keuze, maar je kunt je afvragen of Volt z’n doel niet voorbij schiet. Het is even wachten, maar dan heb je ook wat. Patton komt het best tot zijn recht in de krochten van de donkere nacht, moet hij zelf gedacht hebben. Zo komt het dat een aantal mensen al weg moet om de trein naar huis te halen ruim voor de laatste noot geklonken heeft. Wat zullen die mensen balen, want deze show is er een die je van voor tot achter wilt meemaken. In de Italiaanse band Zu heeft Patton zijn eigen jazzcombo gevonden. Deze formatie draait inmiddels al meer dan tien jaar mee en deelde het podium reeds eerder met Patton en vele andere grootheden uit de punk, jazz en metal genres, waaronder onze eigen The Ex. Het trio bestaande uit saxofoon, basgitaar en drums, legt een stevige basis waar Patton vrij overheen kan ‘stemkunstelen’. Hij draait aan knopjes, schreeuwt en piept; ritmische stemstoten, babygehuil, dierengeluiden, niets is hem vreemd. De gefreakte saxpartijen van Luca T. Mai sluiten naadloos aan op de schrille uithalen van Patton. Hoogtepunt is een hoogwaardig stuk breakcore waarbij zelfs bassist Massimo Pupillo zijn instrument inzet als harmonisch wapen. Het gaat ver, van de ritmewisselingen zou je tureluurs kunnen worden. Toch is er altijd iets in de avonden met Patton waardoor het authentiek blijft. Het is geen zinloos gepiel, geen nutteloos gefreak, vanavond worden regels gebroken zonder de grote lijnen uit het zicht te verliezen. Aan het einde van de set laten Patton en Zu de zaal flabbergasted achter. De muzikanten hebben zichtbaar genoten, maar lijken een avond als vanavond zomaar uit hun mouw geschud te hebben. En dat is nu juist de kracht; zware, heftige muziek als van vanavond wegspelen als of het niets is. Wat valt er eigenlijk nog te zeggen over iemand als Mike Patton. Dat hij iemand is die altijd weer verrast en zelfs als hij de plank mis slaat, toch nog de juiste snaar weet te raken. Vanavond was het in ieder geval raak en bewees Patton vooral iemand te zijn die zichzelf en anderen telkens weer tot grote hoogte weet te stuwen zonder zijn wortels kwijt te raken. Mike Patton & Zu, Volt Tivoli, 6 maart 2008