Even terug naar 2020: programmamakers Amber Dijs en Pien Rutten starten onder de noemer Krakers met publiekswerving voor De Nieuwe Vorst. Corona gooit echter roet in het eten waardoor er slechts sporadisch (online) evenementen worden georganiseerd. In 2022 gaat het echt los met de realisatie van de Kraakkelder, waarmee De Nieuwe Vorst een podium erbij krijgt. Er is wat in te halen dus er is bijna iedere week iets te ontdekken in de kelder. Communities en evenementen zoals Qult Tilburg en V-Fest vinden er hun thuis en met dank aan financiering vanuit Fonds21, VSB, KunstLoc en de gemeente Tilburg is de bestaanszekerheid van de Kraakkelder voorlopig gegarandeerd.
Het kwam als een donderslag bij heldere hemel: eind november maakt Krakers Tilburg op Instagram bekend na vier jaar te stoppen met de Kraakkelder in De Nieuwe Vorst. Een abrupt einde van een podium dat deels vanuit de community werd georganiseerd en ruim baan gaf aan het experiment en waar festivals als Murf/Murw en Popronde terecht konden. De reacties waren dan ook emotioneel en er werd vanuit de achterban met een beschuldigende vinger gewezen naar de gemeente Tilburg, maar dat is niet terecht volgens De Nieuwe Vorst.
Maar begin 2024 is er veel veranderd. Amber en Pien geven aan zelf te gaan stoppen met het programmeren van Kraakkelder en zoals meer culturele instellingen zucht ook De Nieuwe Vorst onder stijgende exploitatiekosten en ‘raakt de buffer op’, zo vertelt directeur Bart van de Laak van het theater. Die neemt medio 2022 het stokje over van Maurice Dujardin, na een interimperiode vanaf maart 2021, en ziet hoe het concept al snel vorm kreeg. ‘De reacties waren geweldig, zowel vanuit makers- als bezoekerskant, want het sprak mensen aan die hier nog nooit waren geweest en voor de makers was er alle ruimte om hier iets op te zetten.’
Met het stoppen van Amber en Pien vindt Van de Laak vervanging in de vorm van Yasmin Omar (met Plakboys geen onbekende in de Kraakkelder) en Yannick Verhoeven (ook bekend als Ramses3000 en werkte in het verleden voor Incubate Festival). De twee krijgen bij hun aanstelling al te horen dat de toekomst van de Kraakkelder onzeker is, want voor structurele financiering ligt een aanvraag bij Fonds Cultuurparticipatie via de Co-creatie regeling en bij provincie Noord-Brabant. Ondanks positieve beoordelingen blijkt er geen budget voor de Kraakkelder te zijn.
“Er zijn verschillende scenario’s besproken”, vertelt Van de Laak. “We hebben gekeken om ook commerciële evenementen te organiseren in de kelder, maar dat voelt niet goed. Dat doet afbreuk aan de brand van Kraakkelder.” Van de Laak vervolgt: “Daar komt nog eens bij dat in verband met de omgeving we niet heel veel geluid mogen produceren en het niet heel laat kunnen maken.” Momenteel zoekt De Nieuwe Vorst met de initiatiefnemers van terugkerende evenementen in de Kelder naar mogelijkheden om deze toch ruimte te geven binnen De Nieuwe Vorst.
En dan, als alle scenario’s zijn besproken, komt het team van De Nieuwe Vorst tot een vervelende conclusie: Kraakkelder moet stoppen, ook al wil niemand dat. Een nieuwe naam en concept voor de kelder? Van de Laak: “Dat is pas bespreekbaar als er weer structurele financiering is." Daarvoor lopen op dit moment gesprekken met de gemeente Tilburg die ons door de jaren heen heeft gesteund. Wij zien ook dat de behoefte aan publiekswerving groot is, maar hoe daar invulling aan te geven, dat is helemaal afhankelijk van budgetten waarvan we op dit moment nog niet eens weten of die beschikbaar zijn.”
Het afscheid van de Kraakkelder wordt donderdag 19 december ‘gevierd’ met ‘De Laatste…’ waarbij onder andere Karel, Smudged en Rosa b2b Jaap Maas optreden.