De eer is aan de Belgische band Oproer om de spits af te bijten. Deze vijf gasten mogen de kuil opwarmen met hun dansbare en extatische nummers. Dit doen ze onder andere met de nummers van hun debuutalbum We’re All Late Tonight dat in september 2023 uitkwam. De plaat staat vol poppy tunes die erg leunen op het 80’s geluid van bijvoorbeeld een Talking Heads, maar ook funky en toegankelijk klinkt als Parcels. Daarmee is de band verder geen hele spannende opener. Hun muziek staat wel al in een aantal playlists van Spotify en kreeg airplay op Willy Radio, dus ze timmeren lekker aan de weg.
Tijdens het laatste weekend van maart werd de 25e verjaardag van dé alternatieve kroeg Tilburg, Cul de Sac, gevierd met een heus jubileumfestival: CulFest. Dat het festival niet uitverkocht was en het niet zo ramvol stond als we hoopten te zien, heeft wellicht te maken met de ietwat late aankondiging en het tegelijkertijd plaatsvinden van Paaspop. Maar al met al kunnen we terugkijken op een geslaagde eerste editie met allerlei bands van Nederlandse en Belgische bodem.
Zaterdag: gitaren in overvloed, maar ook ruimte voor elektronica en blazers
Net als Oproer heeft ook Doc’s Lobby eerder in de Cul gespeeld, meer dan één keer eerder zelfs. En om deze band te horen, zul je ze live moeten zien, want er is nog steeds niks van deze Tilburgse band op Spotify te beluisteren. Alle opnames zijn namelijk kwijtgeraakt. De basis voor de muziek van dit tweetal is gelegd in de wachtruimte van een voormalige huisartsenpraktijk. Dit is ook de reden dat de shows zijn voorzien van nooit ontbrekende anatomiepoppen als decor, naast dat het er ook gewoon vet en mysterieus uitziet. De twee zijn voornamelijk geïnspireerd door andere bluesy rockduo’s als The White Stripes, Royal Blood en The Black Keys, en dat horen we dan ook sterk terug.
Het sfeertje komt pas echt los bij de Utrechtse band De Baron. Een achtkoppige eclectische brassband die inspiratie haalt uit verschillende wereldgenres als urban Balkan en het Nederlandse levenslied. De anarchistische teksten worden liefdevol in eigen moerstaal gezongen. Het tweede album BEJJEBANG is net een maandje en dus horen we vooral nummers van dat album. Frontman Pascal van Hulst - die naast muzikant ook schrijver en radiomaker is - blijkt een geboren entertainer en weet met zijn band zelfs een lach te toveren op het gezicht van de grootste chagrijn. Bij De Baron kun je al je zorgen even opzij leggen en van je af dansen. Het spelplezier en de onderlinge chemie zijn duidelijk zichtbaar en de bak aan energie die ze mee hebben genomen werkt mega aanstekelijk. Iedereen krijgt zijn eigen moment om te shinen en de tropische klanken prikkelen al onze zintuigen, mag de zomer nou eindelijk eens beginnen?
Een bijzonder momentje op de timetable: programmeur/barman/dj Pieter van Haaren staat op het affiche tussen De Baron en Indian Askin. De bescheiden Pieter maakt al sinds zijn elfde muziek en postte dat wel eens op Soundcloud, nu deelt de Cullegende zijn werk met publiek tijdens deze bijzondere gelegenheid. Het zijn kleine dromerige knip-en-plak liedjes die doen denken aan filmische indiepop. Vooral het personeel en de Culfamilie smelt bij het zien van dit optreden.
De eerste subheadliner van CulFest is Indian Askin. De band rondom de Amsterdamse multi-instrumentalist Nelson ‘Chino’ Ayala. Zijn band heeft meerdere leden wisselingen doorgemaakt sinds de oprichting in 2007 en heeft nu wederom een doorstart gemaakt in een nieuwe samenstelling. Een van die nieuwe leden is achtergrondzangeres Funda die sommige nummers een meer soulvol randje geeft. De band weet ook vanavond weer muzikaal alle kanten op te gaan. Van het meer psychedelische werk tot aan het stuwende punkgeluid in ‘I Know How to Party’. Deze titel spreekt vooral boekdelen bij de ruigere en dansbare nummers. Wat jammer is, is dat zanger Chino heel ongeïnteresseerd en sarcastisch overkomt tussen de nummers door. Het wordt nog ongemakkelijker wanneer de bezoekers tegen het einde de kans krijgen een vraag te stellen en het pijnlijk stil blijft. Uiteindelijk weet een enkeling een vraag de zaal in te roepen en weten we nu dat Chino niet zo vaak spitskool eet en een talent heeft voor Yahtzee. De band weet met het laatste nummer ‘Answer’ - hun rammelende debuutsingle uit 2014 - dat opbouwt naar een grote finale het publiek alsnog headbangend achter te laten.
Na Indian Askin is het tijd voor het Tilburgse funky electro-duo The Robots Are Coming. Hun futuristische debuutalbum 2095 - waarvan de gelijknamige titelsong de titel Tilburgse Song van het Jaar 2023 pakte - is een plaat die uitermate geschikt is voor de dansvloer. Roi de Bruijn en Stefan Werdekker creëren samen een eigen sciencefiction-achtige soundtrack met invloeden uit de Franse electro en house. Naast dat er met de ruggen tegen elkaar aan allerlei knoppen wordt gedraaid, worden verschillende instrumenten als synths, samplers, gitaren en drumcomputers ook nog live bespeeld wat zorgt voor een dynamisch geluid en visueel spannende show. De door de vocoder vervormde vocalen geven een dystopische en sinistere sfeer met zich mee. Elk nummer is als het ware een stukje uit de film over het concept van het album. Die gaat namelijk over hoe de mensen in het jaar 2095 naar de wereld en robots kijken, benaderd met zowel een optimistische als pessimistische blik. Het duo laat horen dat er muzikaal gezien niet in de toekomst, maar nu al een mogelijkheid is waarin robots over de mensheid heersen.
De headliner én afsluiter van de eerste dag is Wodan Boys. Deze showpony’s uit Den Haag weten zelfs van de soundcheck een interessante show te maken. Ook al heeft de band aan het begin wat last van technische problemen, deze tijd weten ze makkelijk vol te praten met sympathiek gezever. Hun debuutsingle uit 2021 heet ‘More Entertainment’, en dat is precies wat we vanavond krijgen. Wodan Boys doet er nog een flink schepje bovenop, vergeleken met de bands die we eerder vandaag gezien en gehoord hebben. Vanaf de eerste seconden is het volle bak energie en een georganiseerde chaos, zowel op en voor het podium.. Wodan Boys weet heel de show het tempo er goed in te houden, sterker nog: ze lijken zelfs steeds nummer een tandje bij te geven en een poging te doen tot zoveel mogelijk nummers spelen in één uur tijd. De Hagenezen weten goed te balanceren tussen energieke gitaarlijnen en melodieuze refreinen en is daarmee de ideale feestelijke afsluiter van de eerste dag CulFest.
Dag twee van CulFest wordt geopend door een trio interstellaire kosmonauten uit Utrecht die hun Neue Niederländische Welle naar Tilburg komen brengen. We hebben het dan natuurlijk over Staatseinde, die al in 2010 hun debuut-EP uitbracht en inmiddels maar liefst 12 albums/EP’s/tapes op naam hebben staan. Er staat nog maar een handjevol mensen op de dansvloer, maar de band verdient veel meer dan dat. Zanger Jeroen van Beek (Der Neo) doet er alles aan om toch een enkeling aan het dansen te krijgen, door op de bar te klimmen en het publiek in te lopen en confronterend op een halve meter afstand van je gezicht zijn teksten te vertolken. Met samples die over de elektronische muziek heen lopen en teksten die gaan over de maanlanding krijg je echt het gevoel alsof je in een spaceshuttle zit. Hun theatrale mix van elektronische beats en poppy synthlijnen werkt zeer opzwepend, jammer dat veel bezoekers deze band hebben laten schieten.
Als de Tilburgse band Mood Bored aantreedt, staat het inmiddels wel behoorlijk vol. Mood Bored is het zomerbriesje dat je nodig hebt op een veel te hete dag, maar de oplettende luisteraar zal horen dat de scherpe en bedrieglijke teksten minder luchtig blijken te zijn. Hun liedjes over de pechgeneratie, gaslighten, de klimaatcrisis en vervelende mannen zijn zeer actueel en herkenbaar voor leeftijdsgenoten. Maar toch weet de band met hun poppy hooks, punky baslijnen en schurende, shoegazey gitaren opwindend te klinken en sprankelt er ook een beetje hoop tussendoor. Een jaar geleden stond Mood Bored ook al in de Cul, we spotten het trio hier ook vaak als bezoeker en het voelt dan ook als een echte thuiswedstrijd, ze spelen hun liedjes met gemak en overtuiging. Al is de set wat aan de korte kant en staat Myrthe’s zang soms wat zacht in de mix.
De volgende band waar we even lekker de emo-head kunnen uithangen en keihard kunnen meeblèren heet Bony Macaroni, een emo-rockbandje uit Arnhem. De vier bandleden worden, terwijl ze één voor één opkomen, aangekondigd via voice-over bandje ‘ingesproken’ door niemand minder dan David Attenborough. De bioloog heeft het over Macaronipinguïns die met het geluid dat zij produceren net als een band klinken. Hoe die band dan vervolgens klinkt? Een beetje zoals Basement, maar dan met een vleugje punk en Britpop en antikapitalistische teksten. Ook de radiocommercial die halverwege door de speakers klinkt over 80’s lovesongs met onder andere een snippet van Foreigner’s ‘I Want To Know What Love Is’ geeft een leuke twist aan de show.
Gindura heeft helaas moeten afzeggen vanwege ziekte. Gelukkig is er Pieter van Haaren om hem te vervangen en de tijd vol te draaien tot het tijd is voor de enige hiphopact van het weekend. Maar dan wel een hiphopact zonder alle hiphopclichés, hij komt uit Amsterdam en zijn naam is Bob Dijkshoorn, alias Bob uit Zuid. Zijn tweede album Heilig is net een dag uit, maar gelukkig speelt hij ook genoeg eerder uitgebracht materiaal zoals ‘Karpervissen’ over de onverwachte extase die je krijgt door karpervissen (snap je dat gevoel?!). Tekstueel neemt hij geen blad voor de mond, met harde boombapbeats toont hij zijn spierballen en zijn band is er voor een nodige groove. De teksten klinken nog poëtischer dan bij andere rappers en dat heeft er waarschijnlijk alles mee te maken dat Bob de zoon is van schrijver en dichter Nico Dijkshoorn.
Het voorlaatste optreden is er weer eentje van Tilburgse bodem, electroclashcollectief Straaljager bestaat nog geen jaartje en heeft ook nog niets uitgebracht, toch is het ook voor hen niet de eerste keer dat ze hier in de Cul staan. De geïmproviseerde live-set bestaat uit een mix van ontspoorde techno en schurende rock ‘n’ roll waar heel goed op gedanst kan worden. Straaljager doet zijn naam eer aan en is als een geluidsbarrière waar je in wordt gezogen en niet meer uitkomt. En wanneer de band ook nog een elektronische versie van Cul-classic ‘Killing In The Name Of’ doet, kan het inmiddels bezwete publiek hun geluk niet meer op.
De afsluiter van dag twee komt - hoe kan het ook anders - ook uit Tilburgs. Coloray, het grensverleggende soloproject van Raynor de Groot, is al een tijd een graag geziene artiest in de underground dancescene, maar liet zien dat hij - samen met Ineffekt - ook de Bravo op Lowlands vol kan laten lopen. Vandaag wordt hij wordt bijgestaan door mede-Tilburger Yannick Verhoeven, die hem goed aanvult en de set naar een hoger niveau tilt. Soms wil je bij het horen van zijn nummers vol melancholische soundscapes en dromerige synthpop het liefst blootvoets in het gras lopen en verdwalen in de elektronische geluidenzee. De galm over Raynor’s stem versterkt dit gevoel. Afgewisseld met progressieve housebeats en stevige breaks zorgt Coloray ervoor dat er ook nog goed gedanst kan worden het laatste uur. In een één uur durende set laat Coloray zien precies te weten hoe hij elementen uit ambient, synthpop, EBM, techno en house moet versmelten tot een verslavend geluid.