De kern van de avond is een van de meest bijzondere optredens van deze week: Carter Tutti Void, een samenwerkingsproject van Chris & Cosey en Nik Void. Die eerste twee maakten eind jaren zeventig deel uit van een van de meest spraakmakende elektronische groepen ooit, Throbbing Gristle. Cosey Fanni Tutti was de enige vrouw in die groep, en wat voor een: een voormalig stripper die niet bang was haar lichaam in te zetten voor de kunst, en die bovendien muzikaal graag grenzen overschreed. De muziek van Throbbing Gristle klinkt ook dertig jaar later nog angstaanjagend en indrukwekkend. De grande dame van de industrial trouwde met bandgenoot Chris Carter, en samen zetten ze hun werk voort als duo.

Ze zijn een grote bron van inspiratie voor Factory Floor, een trio uit Londen dat de afgelopen jaren in de underground veel liefde krijgt en na jaren live spelen in 2013 met een geweldige debuutplaat kwam. Nik Void, de frontvrouw van Factory Floor, voegde zich bij Chris & Cosey voor een eenmalig optreden, dat leidde tot het album Transverse, een duizelingwekkend geïmproviseerd album waarin trage en snelle ritmische elementen over elkaar heen schuiven en in elkaar over lopen, met daar overheen erupties van gitaarnoise en stemmen. Twee jaar terug deed het duo Incubate al eens aan, en dat heeft ongetwijfeld geholpen bij het binnenhalen van deze extreem exclusieve show. Na dat ene optreden stond de groep namelijk nooit meer gezamenlijk op het podium, tot deze week, in Tilburg.

De belangrijkste dame op de line-up naast Carter Tutti Void morgen is Holly Herndon, een 34-jarige geluidskunstenaar uit San Francisco, die eerder dit jaar met Chorus een bijzonder boeiende track uitbracht. Herndon heeft daarin die extreem moeilijke balans gevonden: met de versnipperde vocalen en, de extreem kille beats en de synthmelodieën die als flarden door de productie zweven, is het bijzonder uitdagende muziek, en toch vallen al die elementen gaandeweg zo op hun plek dat je er gewoon op kunt dansen. 

Er komen niet vaak muzikanten uit Estland op ons pad. Hoe heette dat indiefolkbandje van een paar jaar geleden ook alweer? Ewert and the Two Dragons? Nou, Maria Minerva heeft daar bijzonder weinig mee van doen. De 26-jarige zangeres vertrok naar Londen en bracht vanuit daar eerder dit jaar een album uit, waarop ze ‘the spirit of the underground’ bezingt. In haar werk horen we synths en beats die doen denken aan de Engelse pre-house synth-experimenten, met ‘space’ (Galaxy), ‘dub’ (Fire) en ‘duisternis’ (Deepest Darkest) als belangrijke trefwoorden. 

De Engelse Elizabeth Bernholz debuteerde in 2011 met het album The Entire City, een duistere synthplaat met vervormde stemmen, die wel doet denken aan The Knife, maar ook aan spooky 80’s horrorsoundtracks. Je zou door die dik aangezette synths Gazelle Twin met een beetje goede wil nog als uitvloeisel van de witch house hype kunnen zien, maar met haar meest recente werk - single Anti-Body - neemt ze daar resoluut afstand van. Die track is even angstaanjagend, maar minder minder zweverig. Wat zou ze op Incubate gaan doen?

Vorig jaar verscheen het uitstekende album Joy One Mile van Stellar Om Source bij Rvng Intl., het label dat ons ook Julia Holter, Sun Araw en (daar is ze weer) Holly Herndon bracht. Het is een echt uitstekende elektronica-plaat, die zich niet laat vastleggen in genrebenamingen. Achter het alias schuilt een Franse genaamd Christelle Gualdi, die al bijna een decennium lang van zich doet spreken.

Als het allemaal wat harder en steviger wordt, plakken we er al snel het predikaat ‘mannelijk’ op, en dat terwijl er in de hardtechno met o.a. Miss Djax, (de helft van) Pet Duo en Fatima Hajji toch een paar prominente types rondlopen. Ga je liever voor industrieel, dan ben je bij Paula Temple aan het juiste adres. Ruim een decennium geleden al kwam haar debuutalbum uit. In de tussentijd was ze een paar jaar lerares (waarom ook niet), maar met de recente EP Colonized op R&S is ze helemaal terug aan het front.

Het werk van Olivia Block staat zo’n beetje haaks op dat van Paula Temple. Niks geen overweldigende, rauwe sound. De Amerikaanse is eerder te omschrijven als een componist dan als producer. Ze bewerkt gevonden geluiden en strijkers met allerlei digitale effecten. Wat niet wegneemt dat haar klassieke ambient uiteindelijk hetzelfde effect heeft: een ongemakkelijke sfeer, het gevoel dat er iets ongelofelijk verschrikkelijks op je af kruipt. Vermoedelijk geleverd met experimentele videokunst.

Op het Incubate hoofdkantoor staat het boek Songs In The Key Of Z direct naast de administratie en op de plek van de bijbel, zo belangrijk is het. Het boek, en de bijbehorende compilaties, zijn een soort standaardwerk van outsider muzikanten, artiesten op de rand van extreme eigenzinnigheid en gekte. Eerder al deed de enigmatische Jandek het festival aan (een briljant en extreem bijzonder optreden), dit keer treffen we The Space Lady, een dame uit Boston die eind jaren zeventig aldaar met haar Asterix-helm en synthesizer de straten veroverde. Ze heeft een bijzondere voorkeur voor spacepop. Meest bekend is haar cover van Peter Schilling’s grote hit Major Tom, juist, over een astronaut.

Fans van noise-diva Pharmakon opgelet: hier is Puce Mary, een Deense die er een vergelijkbare werkwijze op na houdt: extreem overstuurde beats, repetitieve, industriële synths en dan haar eigen, volkomen misvormde vocalen er overheen. Haar album Personality verscheen bij het relatief jonge label Posh Isolation, gerund door jonge gasten die banden hebben met bands als Lust For Youth en Vår, en zo met de experimentele Deense gitaarscene. Het opvallend productieve label herbergt andere gezellige artiesten als Angry Ayrans, Flesh Spear en Street Drinkers. 

Helemaal aan het begin van de avond treffen we Marie Davidson, een Franstalige uit Montreal, Canada, wiens teksten meer voorgedragen worden dan gezongen. Ze zijn monotoon, op het eerste gehoor emotieloos en worden ondersteund door beats die nooit uitgroeien tot iets dansbaars. Alles analoog, uiteraard. Ze zal het vast moeilijk krijgen daar in de foyer van 013.