Lente-editie Incubated boordevol levenslustige en vernieuwende geluiden

Bismuth toont klankvernuft op instrumenten van eigen makelij, Zs doorbreekt alle kaders, Nü Sensae sluit knallend af

Maarten de Waal ,

De winter mag lang geduurd hebben dit jaar – onderhuids zat de lente zich al die tijd rustig voor te bereiden op een doorbraak. Zondag hadden we al enkele mooie (voor)avonduren, maar de lente verscheen pas echt in Tilburg op dinsdagavond, met de tweede aprileditie van Incubated in de Stage 01. Die zaal mag dan ten dode opgeschreven zijn, de optredende artiesten betoonden zich stuk voor stuk springlevend.

BISMUTH

Achter het omineus klinkende ´Bismuth´ verschuilt zich een rustig uit de ogen turende vaderlander, die luistert naar de eerder geruststellende naam Yuri Landman. Yuri onderscheidt zich onder meer doordat hij zijn eigen instrumenten maakt, op welk vlak hij uitermate actief blijkt te zijn - de hele ruimte voor de bar van het voorlopig nog kleinste zaaltje in 013 staat vol volledig zelfstandig in elkaar geknutselde spulletjes, van allerlei als percussie te gebruiken staven en trommels, tot omgebouwde gitaren, niet nader te specificeren snaarinstrumenten en voorwerpen die geluid maken wanneer je eraan trekt. Het mannetje zelf heeft met zijn alle kanten uit stekende haar wel iets van een jongere variant van een Einstürzende Neubauten-bandlid en wordt tot onze verrassing voor deze gelegenheid vergezeld door een seksegenoot waarover in de aankondiging in het geheel niet gerept werd. Gedurende het optreden blijken al die producten van huisnijverheid inderdaad in muzikaal opzicht uitermate bruikbaar, hoewel Yuri ons laat zien dat hij een en ander uiteindelijk helemaal niet nodig heeft – hij hoeft maar met een drumstokje in de lucht te slaan om een behoorlijk kabaal te produceren.

Muzikaal blijkt hij uitermate gevarieerd, maar toch wel het meeste geneigd tot tot meditatie en overpeinzing uitnodigende klanklandschappen, waarin tot vreugde van uw recensent ook de nodige belletjes- en klokgeluiden voorkomen. Niets gaver, waarde lezer, dan de tonen die voortkomen uit bel en klok –een inzicht, waar ook de waarderende uitdrukking ´dat klinkt als een klok´ getuigenis van af legt. Wat u daar zelf ook van moge vinden, vast staat dat Yuri een interessante opener was van wat een wel hele fijne Incubatedavond bleek te worden...

ZS

De explosieve afsluiter niet te na gesproken, komt het memorabele van deze avond vooral op conto van Zs, een driemanschap dat resideert in ´the Big Apple´. Het is altijd jammer, je bij een reeds heersende of gangbare overtuiging te moeten aansluiten, maar we kunnen er toch niet omheen: New York is ´the place to be' wanneer u een liefhebber bent van werkelijk avant gardistische, alle grenzen overschrijdende muziek. Of het de compromisloze ´take no prisoners´-houding is, de openheid voor alle nieuwe dingen, de verfrissend directe manier van communiceren en in het leven staan, of simpelweg het feit dat creatieve mensen van heinde en verre naar deze stad afreizen, laten we graag in het midden, maar dit optreden sterkt ons in onze mening dat de islamitische terroristen in 2001 groot gelijk hadden toen ze aanvoelden dat een aanslag op New York als een aanslag op het hart van de wereld zou worden ervaren.
Dit specifieke gezelschap staat onder de bezielende leiding van tenortoeteraar Sam Hillmer, die met zijn oosters aandoende en van glitters voorziene paarse hoofddeksel het midden houdt tussen een soefi-mysticus en een erg bebaarde huishoudster, en heeft verder nog gitarist Ben Greenberg en ex-Liturgy-drummer Ian Antonio in de gelederen. Wanneer muziek echt goed is, heeft men altijd de indruk dat men de zaak met woorden profaniseert, maar laten we het, om de lezer althans een indruk te geven, houden op een combinatie van tegelijkertijd tribaal en hogelijk abstract aandoende muzikale passages met rechtstreeks free-jazz-freak-out-workouts. Spiritueel kan men dit driekoppig beest waarschijnlijk het beste duiden als een kruisbestuiving van verlicht wolkenkrabberboeddhisme met het soort van primitivistische intuïties die elk gevoelig mens in een metropoolomgeving (en ook wel daarbuiten) schijnen te overvallen. De waarlijk maniakale blik van Ian, die daarmee zijn black metal-roots verraadt, contrasteert en complementeert daarbij mooi de mozeskriebel-uistraling van de bij tijd en wijle toch ook behoorlijk fel blazende Sam. Far out, man, far out.

NÜ SENSAE

Helaas is het niet iedereen gegeven al te geestverruimende auditieve informatie probleemloos te verwerken, en bij het aantreden van de laatste band blijkt de fotograaf van dienst dan ook naar huis gevlucht te zijn, waarschijnlijk met een knallende hoofdpijn. Dat is jammer, want tegen deze Canadese grunge-outfit kan werkelijk niemand bezwaar hebben. Grunge is muziek voor alle alternatief ingestelde mensen, maar spreekt natuurlijk vooral tot de ziel van onbegrepen homo´s en lesbo´s in plattelandsomgevingen. Bassiste en brulbeest Andrea Lukic vormt zo bezien een mooi identificatorisch aanknopingspunt voor vele in besloten gemeenschappen levende emotioneel verwarde meiden, en hetzelfde kan gezegd worden voor drummer Daniel Pitout, maar dan voor wat betreft de andere sekse. Gitarist Brody McKnight lijkt bovenal verlegen. Niettemin is de algehele sfeer uitermate bevrijdend en vooral energiek, en, naar men zou denken, welhaast onweerstaanbaar aanzettend tot roekeloos meebewegen.
En daar komen we bij het enige minpuntje van de avond: De publieksparticipatie. Ja, ja, het is een dinsdagavond, en natuurlijk, het zachtmoedige Incubatedpubliek is doorgaans verlegen, maar verdorie, voor het overwinnen van dat soort remmingen heeft God ons de drank en andere bedwelmingsmiddelen geschonken. Wanneer een band zo´n pakkende nummers schrijft en zich op het podium zo staat uit te putten om die over te brengen, is het eigenlijk ronduit onethisch daar niet op te reageren, dat begrijpt zelfs uw autistische en tot beschouwelijkheid geneigde recensent. Daarbij is het nog leuk ook, zo hebben wij ons wel eens laten vertellen. Overigens doet men hier en daar wel een poging, wij scheren niet al het publiek over één kam, maar over het geheel genomen is de sfeer echt wat ´lame´, en dat had niet gehoeven.
Dit niettegenstaande, was dit een bijzonder geslaagde Incubatedavond, zonder meer de beste in maanden. Wanneer u zich door het luttele bedrag van zeven euro vijftig heeft laten weerhouden niet te gaan, is dit het moment u voor het hoofd te gaan stompen. Maar niet getreurd: 19 juni heeft u een herkansing, met wederom een aantal prachtige bands op de bill. Be there..