Duik in de muziekhistorie met Amsterdam Klezmer Band

Mokummers houden oude feesttraditie levend

Maarten de Waal ,

Het zonnetje is al een paar dagen bezig de warmte terug te brengen in ons koude kikkerlandje, en uw verslaggever zal niet de enige zijn die dan spontaan weer zin krijgt in het festivalseizoen. Dat is helaas nog niet aangebroken, maar gelukkig staat vanavond in de Kleine Zaal van 013 de Amsterdam Klezmer Band om ons alvast in de juiste sfeer te brengen.

KALIO GAYO

Geen hoofdact zonder voorprogramma, zo luidt het spreekwoord, en dat laatste wordt deze avond ingevuld door de Utrechters van Kalio Gayo. We vermoeden dat we hier met een Roma-uitdrukking te maken hebben, maar helaas zijn we die taal niet machtig:  met behulp van onze kleine kennis van het Grieks en de benaming ‘Gadjo’ gokken we op ‘mooie niet-zigeuner’.

Het leven van een recensent gaat niet altijd over rozen, want eigenlijk vonden we deze band gewoonweg niet bijzonder boeiend. Je voelt je dan niet alleen verplicht zo’n optreden toch tot het einde uit te kijken, maar moet er daarna dan ook nog iets vervelends over schrijven, wat je ongeveer hetzelfde gevoel geeft als een leraar die een leerling een slecht cijfer moet uitdelen - ja, dat vinden leraren in de regel niet leuk. Gelukkig zijn recensies zeer subjectief en hebben wij niet zo’n nare autoriteitsverhouding met de band, dus niemand hoeft je oordeel serieus te nemen.

Afijn, laten we de eigen woorden van de band gebruiken, en hun muziek als ‘party-folk’ omschrijven, om daar zelf nog een gipsy-flavour aan toe te voegen, dan krijg je een aardige indruk van wat deze vrouwen en mannen over het voetlicht willen brengen. Ze willen een feestje bouwen, niets meer en niets minder, en dat je daarvoor niet per se een virtuoos op je instrument hoeft te zijn, daar zullen we het wel over eens zijn. Vurigheid is bij zo’n zigeunergeoriënteerde benadering van het feestgebeuren echter wel een vereiste, en de meeste nummers zijn naar onze smaak eenvoudig te mak om dat gevoel goed over te brengen. Zoals wel vaker krijgen we de indruk dat deze muzikanten te lief en aardig, meer nog te braaf, ja bijna correct zijn om echt opzwepende klanken uit hun instrumenten te toveren. Je moet een demon in je hebben, anders ben je op creatief vlak nergens.

Is het dan alleen maar kommer en kwel? Natuurlijk niet. Enkele bezoekers van de goedgevulde zaal delen ons oordeel duidelijk niet en wagen zich aan een dansje, en ons geduld wordt uiteindelijk wel degelijk beloond, want het laatste liedje van dit optreden vinden we zowaar best goed. Helaas blijkt de banjospeler die dit lied mede geschreven heeft acht maanden geleden het land der levenden verlaten te hebben, wat het optreden op de valreep een wat tragisch randje geeft, en ook een diepte die we in de rest van de set misschien vaker hadden willen terugvinden.

AMSTERDAM KLEZMER BAND

Hoe dit ook zij, de meeste bezoekers komen natuurlijk voor het hoofdgerecht van deze avond, de Amsterdam Klezmer Band. Deze mensen doen niet aan - excusez le mot - zigeunertje spelen, dit zijn echte Mokumse schlemielen, vaak bebrild en met onhandige lichaamshouding. Hoewel? De trombonist blijkt uit Friesland te komen en nu in Groningen woonachtig en de accordeonist heeft men uit Den Haag geplukt, maar ach, vrienden, wat doet het er uiteindelijk toe wanneer men onder de bezielende leiding van Job Chajes - het was uiteraard nog cooler geweest als hij ‘Gajes’ had geheten - vrijwel de hele zaal aan het dansen krijgt.

Speltechnisch kunnen deze makkers zeker meedraaien in een der hogere divisies, maar dat zou niets te betekenen hebben wanneer ze niet zo’n aanstekelijke deunen ten gehore brachten.  Bovendien is men verrassend afwisselend – ze noemen zich wel een Klezmer Band, maar die traditioneel joodse feestmuziek maakt maar een klein deel van hun repertoire uit; ze richten zich veel meer op Oost-Europese zigeunermuziek en zelfs een reggae-vibe wordt niet geschuwd. Alles haakt echter feilloos in elkaar en waar het publiek het bij een eerste zeer snelle Roemeense zigeunerdeun nog wat laat afweten, host de zaal naar het einde van de set bij een even ‘moeilijk’ vurig nummer uitgelaten de zaal door. Een mooi begin van een hopelijk lekker warm festivalseizoen.