De buitenstaander heerst op Incubated12

Drie eenzaten verzorgen samen een van de hechtere Incubated-edities

Maarten de Waal ,

''Independent Culture'', dat is waar Incubate voor heet te staan. Wanneer je niet goed weet wat je onder deze term moet verstaan, dan kan de hoofdact van vanavond, R. Stevie Moore, perfect als illustratie dienen, want deze man kun je bijna als belichaming van de independent culture zien. Al tientallen jaren timmert hij aan de weg, maar afgezien van een enkele release op een klein label, heeft hij alles zelf via cassettes en CD-R de wereld in gestuurd. Dat dit niet aan de kwaliteit van zijn materiaal ligt, bewijst hij vanavond...

Drie eenzaten verzorgen samen een van de hechtere Incubated-edities

''Independent Culture'', dat is waar Incubate voor heet te staan. Wanneer je niet goed weet wat je onder deze term moet verstaan, dan kan de hoofdact van vanavond, R. Stevie Moore, perfect als illustratie dienen, want deze man kun je bijna als belichaming van de independent culture zien. Al tientallen jaren timmert hij aan de weg, maar afgezien van een enkele release op een klein label, heeft hij alles zelf via cassettes en CD-R de wereld in gestuurd. Dat dit niet aan de kwaliteit van zijn materiaal ligt, bewijst hij vanavond...

HARRY MERRY
Het spits mag echter worden afgebeten door onze eigen Rotterdamse Harry. Na een korte begroeting van ons, zijn Tilburgse 'kameraden', zet hij meteen zijn eerste nummer in, en vervolgens is hij niet meer achter zijn synthesizer weg te slaan. De clowneske klanken en dito performance van Harry zijn bijzonder karakteristiek - je mag van hem houden of hem haten, een optreden van deze vrolijke knakker zal je sowieso nog lang heugen. Met enige goede wil zou je zijn nummers 'poptunes' kunnen noemen, maar ze worden zo twisted gebracht dat geen dj het in zijn hoofd zal halen ze op de radio te gaan draaien. Zijn joker-achtige voorkomen (hij zou zo uit Madame Tussaud kunnen zijn weggelopen), de vreemde, bijna spastische moves van gezicht en ledematen, het schelle synthesizergeluid en zijn 'aparte', expressieve maar bepaald niet zuivere zang, vormen samen een ensemble dat door de gemiddelde muziekliefhebber, ook als hij niet zo mainstream is, bovenal als irritant zal worden ervaren. 

Heb je echter het geduld om je over deze irritatie heen te zetten, dan openbaart zich een volledig eigen muzikaal universum waar je eindeloos in kan blijven ronddwalen. Dat vindt Harry zelf in elk geval ook, want als hij er niet op zou zijn gewezen dat hij nu toch echt zijn laatste nummer moest gaan spelen, had hij ongetwijfeld nog uren door kunnen gaan. Een concert van Harry Merry laat zich misschien nog het beste vergelijken met het verzamelen van je eigen afgeknipte teennagels - op het eerste gezicht is het afstotelijk, maar bij nadere beschouwing toch vooral fascinerend. (Hoe we aan deze vergelijking komen, laten we maar even in het midden - Harry is een beste jongen, en iedereen mag zelf weten waar hij zich in zijn vrije tijd op zijn kamertje mee bezig houdt.) 

GARY WAR
Next up: Gary War. Waar Harry de Vrolijke nog zijn eigen excentrieke manier probeerde te vinden om contact te maken met het publiek, opteert Gary ervoor zich te verschuilen achter een gordijn van zijn eigen haren. Zijn 'set' bestaat uit een doorlopende jam op zijn gitaar, waarin galmende geluidseffecten de centrale plaats opeisen. Zijn invloeden komen vooral uit de hoek van de new wave, maar hij geeft er met zijn mantra-achtige spel een heel eigen draai aan. Voor elke nieuwe ervaring moet men snel een nieuwe term bedenken, zodat zij ons niet al te zeer kan verontrusten. Laten we de muziek van Gary War dus 'experimentele new wave' noemen. Zo, daar zijn we ook weer klaar mee. 

R. STEVIE MOORE
Zo is het ongemerkt al kwart over tien geworden, tijd dus voor de dinosaurus van de onafhankelijke muziek om het podium te betreden. Hoewel hij een quintessential loner is, heeft hij voor deze gelegenheid een 'band' meegenomen - nu ja, een gitarist en een drummer. Zelf bast hij wat, brult in een microfoon en rommelt met een laptop. Hij zet meteen fel in met enkele onvervalste rockers, die ons ervan overtuigen dat niet alleen hij maar ook zijn companen prima kunnen musiceren. Zijn manier van doen laat op een of andere manier onmiskenbaar denken aan die van Captain Beefheart, waarschijnlijk vooral door een overeenkomstig gevoel voor wordplay en absurde humor. 

Na twintig minuten lijkt hij het dan voor gezien te houden, loopt met zijn band van het podium af, maar komt vervolgens zelf terug om zich alleen met een gitaar van een wat breekbaarder kant te laten zien. Daarna laat hij ook die gitaar achterwege, en trakteert ons, naar eigen zeggen op verzoek van een niet aanwezige Ariel Pink, op een lang spoken word-intermezzo. Na enkele hermetische, voor ons hier en daar onnavolgbare maar bij tijd en wijle hilarische gedichten te hebben voorgelezen, lijkt hij dan weer wat muziek te willen gaan maken, laat zijn band het podium opkomen, tovert op een gegeven moment een intrigerende, gebroken variant van 'minimal music' uit zijn laptop, laat ons weten dat hij die melodie 'heel mooi' vindt en voegt er vervolgens muzikaal nauwelijks meer iets aan toe. En zo gaat het nog wel even door, schijnbaar eindeloos - op een gegeven moment gaat hij aan de zijkant van het podium aan een tafeltje zitten, met zijn hoofd op het blad gebogen, dan komt hij terug op het podium voor een extatische versie van het 'Ave Maria', om af te sluiten met een snoeihard, naar hardrock en metal neigend finalenummer.   

Slechts weinig aanwezigen hebben het uithoudingsvermogen om deze performance tot het einde toe uit te zitten, en dat is jammer, want hoewel R. Stevie hier wel het volstrekte tegendeel van een strakke set neerzet, blijkt uit alles dat deze man werkelijk muziek ademt, zelfs wanneer hij nauwelijks iets doet. Deze figuur heeft een zeldzame uitstraling, het soort van authenticiteit in gedrag en voorkomen dat alleen kan voortkomen uit een volstrekt compromisloze integriteit, niet als een vrijwillige keuze, maar eerder als een ongewild gevolg van een eigenaardig soort hulpeloosheid, een onvermogen zaken op een andere manier aan te pakken dan de manier die je hart je ingeeft.  Speelt hij wel wat, dan vliegt het werkelijk alle kanten op: van hiphop ondersteunt door jazz-akkoorden tot modern klassiek , van hardrock tot kerkmuziek en kindergebrabbel. Je hebt goede en slechte muzikanten, bands die je meer en bands die je minder aanspreken, maar deze man is bovenal een natuurfenomeen, hij geeft je werkelijk wat mee. Respect.