Het Incubate festival organiseert dit najaar een conferentie over piraterij. Belangrijkste gast op het Tilburgse festival is schrijver Matt Mason, die recent een boek publiceerde over het onderwerp. Verschillende kunstenaars met een verfrissende kijk op het fenomeen auteursrecht zullen tijdens de conferentie spreken. “We zien dat een DIY aanpak en het vinden van nieuwe wegen voor cultuur past bij de scene waaruit wij putten”, legt Joost Heijthuijsen van Incubate uit. “Veel kunstenaars in ons programma zijn hier nadrukkelijk mee bezig, en zelf bevinden we ons ook midden in de discussie.”

Het festival richt zich op independent cultuur in verschillende vormen. “Het debat gaat tot nu toe vooral over de juridische kant, over wat allemaal niet mag. Wij willen juist focussen op de artistieke kant van het verhaal. Naarmate Disney ouder wordt, wordt het auteursrecht steeds verder gerekt. Wij zijn het daar niet mee eens. Kunst moet voort kunnen bouwen op het verleden. We zijn ook geïnteresseerd in de rol van de kunstenaar in deze veranderende wereld.”

Engelsman Matt Mason sluit daar inderdaad goed bij aan. Zijn boek is misschien wat eenzijdig, maar wel buitengewoon aanstekelijk geschreven. Zo betoogt hij dat piraterij een drijvende kracht is achter artistieke innovatie, met als sprekende voorbeelden de punkscene en de hiphopcultuur. Ook laat hij zien dat in de modewereld het fenomeen auteursrecht een totaal andere rol speelt dan in de muziekindustrie. Ondanks zijn pro-piracy standpunten is Mason moeilijk controversieel te noemen. “Hij is door Business Week uitgeroepen tot piraat van het jaar en wordt door grote bedrijven uitgenodigd om advies te geven”, beaamt Heijthuijsen. “Dat komt denk ik vooral door zijn positieve boodschap.”

Vorig jaar al probeerde Incubate een zeker theoretisch kader te bouwen rond de programmering, al ging het toen nog wat uit de losse pols. Web 2.0 scepticus Andrew Keen hield een lezing, waarbij onder meer vertegenwoordigers van de Piratenpartij aanwezig waren. “Dat is ons erg goed bevallen”, zegt Heijthuijsen. “Kijk, als je alleen 250 bands aanbiedt zonder context, wordt het een soort diarree. We willen graag een rode lijn laten zien.” Op de conferentie zullen naast Mason onder meer beeldend kunstenaar Rob Scholte, choreograaf Xavier le Roy en dj's Daniel Haaksman en DJ /rupture hun visie delen.

Geheel in de traditie van het piraterijdebat hangt Incubate een nieuw economisch model achter de conferentie. Bezoekers kunnen door middel van een Pay What You Want-systeem zelf bepalen hoeveel ze een ticket voor de conferentie waard vinden. “Conferenties zijn vaak duur, en daardoor blijft het doorgaans erg in het pakkencircuit hangen. Natuurlijk zijn die mensen van harte welkom. We hopen dat ze een bedrag willen betalen dat normaal is voor zo'n conferentie. Het is immers toch van de belasting aftrekbaar. Tegelijkertijd hopen we op deze manier een breder publiek aan te spreken, de Gonzo-lezers en 3VOOR12-bezoekers. Incubate staat voor toegankelijkheid.”

Incubate vindt plaats van 12 tot en met 19 september 2010 in de gehele Tilburgse binnenstad.