Woensdag is de dag van en voor Avontuurlijke Muziek in Paradox en die omschrijving is inderdaad perfect van toepassing op het Nederlands/Zwitsers/Italiaanse Blast 4tet. Het eigenzinnige kwartet schotelde haar nieuwste wapenfeit, het album Sift, voor aan het Tilburgse publiek.

‘LICHTVOETIG’
Met dat woord introduceert saxofonist Dirk Bruinsma de nieuwe compositie Swerves, die bedoeld is als een muzikale interpretatie van de luchtacrobatiek van grote vogelformaties. Als je nog niet begrepen had dat dit in de context van het Blast 4tet een grap is, maakt het daar direct op volgende sopraansaxgeweld rap een einde aan alle illusies. Want die vogels hebben de voetjes weliswaar van de vloer, maar de band heeft dat allerminst. Met stevige muzikale kisten aan schopt deze groep zich een weg door haar recente repertoire.

Hoewel, dat wekt misschien de indruk dat hier van primitief geram sprake is, terwijl de formatie haar complexe suites juist met ijzingwekkende precisie uitvoert – duidelijk het resultaat van uitgebreide repetities. Dat is ook wel nodig, want het titelnummer van het nieuwe album Sift bijvoorbeeld vergt nogal wat organisatie om niet in een totale kakofonie uit te monden. Het nummer ontspoort eerst bijna en mondt vervolgens uit in een soort avant-garde jazzrock. Structuur is dan ook duidelijk geen vies woord bij deze heren.

SPEELS
Een saaie, volledig uitgeschreven academische oefening zonder ruimte voor persoonlijke inbreng dus? Gelukkig niet. De stukken van Blast 4tet laten namelijk voldoende ruimte voor spontane afdwalingen, waarbij vooral opvalt hoeveel moeite de muzikanten nemen om hun instrumenten op ongewone manieren te bespelen. Een bassist die de snaren met slagstokken en afwasborstel bewerkt, een drummer die de strijkstok ter hand neemt, een gitarist die allerhande onvermoede klanken aan zijn elektronisch versterkte plank weet te ontlokken en een saxofonist die vaak klinkt alsof hij meer inspiratie haalt uit een bezoek aan de plaatselijke kinderboerderij dan uit het werk van zijn vakbroeders. Piepknor kortom, zoals Andries Knevel dit soort geluiden wel eens vol waardering heeft omschreven.

Het geeft het optreden een eigenaardig speels karakter, wat ervoor zorgt dat de ingewikkelde opbouw van de composities de muziek niet verstikt. Al helemaal als de groep nadat de ingestudeerde nummers op zijn, besluit bij wijze van toegift nog een korte collectieve improvisatie uit te voeren. Maar dan is de koek echt op en verlaten het tweetal Nederlanders en de ritmesectie van anderhalve Italiaan definitief het podium. (Als het niet al gedaan is, zou iemand toch eens onderzoek moeten doen naar de achtergronden van de relatief grote populariteit waarin avant-garde muziek zich bij het Italiaanse volk mag verheugen.) Erg lang heeft het concert al met al niet geduurd, maar dat is wel gepast bij dit soort muziek, dat immers al snel wat veel van het goede wordt. De nieuwe schijf is in ieder geval succesvol gelanceerd en het Blast 4tet kan onrustig verder gaan met het zoeken van verse muzikale horizonten.