Roadburn: een land van gelijkgestemden

Tweedaags festival trekt wereldwijde aandacht

Ferdinand Vleugel en Arjan Heijdens, ,

Roadburn is een land. Een land waarvan de grenzen worden bepaald door de buitenmuren van 013, waar betaald wordt met plastic blauwe muntjes. De voertaal is er over het algemeen Engels, hun god the Mighty Riff en Neurosis is heer en meester.

Tweedaags festival trekt wereldwijde aandacht

Rondlopend door het land Roadburn besef je je dat het een land is waar veel culturen samenkomen. Veel bewoners zijn oorspronkelijk afkomstig uit een ander land, maar hier op Roadburn vinden ze elkaar en worden ze gelijk. Rondlopend besef je dat de bewoners artistiekelingen zijn, creatievelingen die een uitlaatklep nodig hebben en zich uiten door tatoeages, schilderingen, t-shirts, piercings en lange haren. Het land Roadburn is geen mooi land. Het bestaat uit beton en staal, de aankleding is minimaal. Maar de bewoners houden van die kale, harde, ruige uitstraling. Ze voelen zich er thuis. Voor twee dagen is dit hun land. UITVERKOCHT Begonnen als klein festivalletje is Roadburn deze twaalfde editie uitgegroeid tot het Europese Mekka voor stoner, psychedelica en aanverwante stijlen. Organisator Walter krijgt het voor elkaar om deze keer een imposante line-up neer te zetten met headlines Neurosis, Blue Cheer en The Melvins. Die line-up zorgt voor een uitverkocht 013, drie dagen lang met de afterburner op zondag erbij. Het zal de bezoekers niet interesseren hoe moeilijk het is geweest om al deze bands tegelijk naar Tilburg te krijgen. Zij zijn al lang blij dat hun helden, van vroeger en van nu, hier staan. Op hun Roadburn. THE MELVINS Vrijdag begon al goed, met vroeg in het programma toppers als Clutch, die de rock 'n roll terugbrachten in de stoner. Fantastische zanger met een galmende, lage strot die gesteund werd door een mondharmonicaspeler van formaat. Orange Sunshine uit Den Haag stond zijn mannetje, in de grote zaal, als eerste band van de dag. Vette late 60's bluesrockpsychedelica. Afsluiter the Melvins/Big Business wisten zelfs de meest stonede bewoner van Roadburn wakker te krijgen, met opgefokte deuntjes, twee drummers (!) een bassist in een soort camouflagejurk en natuurlijk King Buzzo die stond te rocken en met zijn imposante grijze haardos schudde alsof hij helemaal niet oud aan het worden is. DRUK Verder was het vrijdag voornamelijk druk, overal. Door de prettige programmering, waarbij weinig bands tegelijk spelen, is het mogelijk om alles te zien. Nadeel daarvan is dat de gangen continu overbevolkt zijn met bewoners die zich naar de volgende ruimte spoeden voor hun volgende injectie stoner of psychedelica. ZATERDAG Wie heeft ontbeten met hallucinogene paddestoelen (minstens één persoon in de zaal, maar waarschijnlijk meerdere), kan lekker wegspacen bij de postrock van Monkey 3. De instrumentale muziek van de Zwitsers vormt in de Batcave een sfeervol begin van het festival. Het is wat geijkt werk; gitaarmuurtje hier, melodieus stukje daar, maar toch wel erg lekker. Zeker in combinatie met de beelden spreekt Monkey 3 tot de verbeelding. Kruisraketten, een meisje dat verdrinkt, het laatste avondmaal en retro-science fiction; je zou er bijna een of ander complot achter zoeken. Terwijl de zanger van de glam/punk/psychedelische band Circle in de kleine zaal nog over het podium huppelt, hoge kikjes geeft en zichzelf licht erotisch over de borst streelt, begint in de Batcave het meeslepende requiemstuk van Amen Ra. Hoe vermakelijk Circle ook is, dat willen we niet missen. PIJN De Vlamingen van Amen Ra spelen logge, bombastische, zeg gerust apocalyptische muziek. Als de mannen hun eerste gitaarmuur optrekken, bedekt een denkbeeldige duistere deken onmiddellijk de zaal. Op de schermen korrelige schimmen, aangetaste zuilengalerijen, stervende bomen. De schoonheid van verval. Amen Ra creëert een onontkoombare sfeer van zwarte melancholie, die op de juiste momenten ontaardt in uitbarstingen van agressie. Het is pijn uitgedrukt in geluid. De zanger -steevast met zijn rug naar het publiek gekeerd- schreeuwt, gilt, jankt met zijn bizarre hoge stem. Volgens de wetten van het contrast bouwt de band zijn uitgebalanceerde muziekstukken op en doet dat zodanig dat iedere toon raakt, iedere uitspatting het publiek in vervoering brengt. Schitterend. MELODIE Red Sparowes heeft behoorlijk wat ervaring opgedaan de afgelopen jaren. Deze jongens zijn allemaal gepokt en gemazeld in het post-metal genre, en dat hoor je er aan af. Heerlijke gelaagde melodielijnen, strak gespeeld, een volle bak geluid met drie gitaristen. RS begint de set met een aantal nummers van "At the soundless dawn". De bijbehorende visuals komen goed tot hun recht, de band weet een fijne sfeer neer te zetten. Het middenstuk van de set bestaat vooral uit nummers van laatste uitgave "Every red heart shines towards the sun". Deze nummers lijken iets minder melodieus te zijn dan de voorgaande, wellicht dat het thema daarmee te maken heeft, namelijk de jarenlange onderdrukking door Mao. Een ander minpuntje is dat deze band wat minder gebruik maakt van dynamiek en contrast. Er is weinig opbouw en daardoor is het af en toe wat minder spannend. SAPJES Als de kleine zaal een panty aan had gehad, dan was die gescheurd toen Pelican er begon te spelen. Zo afgeladen was het. Jammer, maar achteraan op het balkon kun je gelukkig ook wegdromen. Want dat is toch het grootste deel van het optreden het effect dat deze band teweeg brengt. Ook Pelican is niet vies van melancholie, hoewel van deze band aanzienlijk positievere vibes uitgaan dan de norm is op Roadburn. Op het scherm zien we een blauwe lucht met schapenwolkjes. In de hoek breekt de zon door. Zijn dit dan de gevoelige, brave sapjes van Roadburn? Dat valt reuze mee. De instrumentale muziek is opbouwend, melodieus, maar ook behoorlijk metalgeoriënteerd. Slepende stukken à la Mogwai worden geregeld afgebroken voor een heftig beukende dubbelslag-riff. Dat gebeurt soms wel erg abrupt; de band raast in een paar nummers als een bezetene door de verschillende tempo's heen. Dat houdt het weliswaar spannend en afwisselend, maar zo komen intense stukken wel minder tot hun recht. Kinderen van de zap-generatie. Toch laat Pelican een goede indruk achter, te meer door een erg mooie grande finale te spelen die vele ogen doet sluiten. HEERSERS Als afsluiting van twee enorm geslaagde dagen mogen de heersers van het moderne post-metal genre laten zien dat ze nog steeds aan de top horen. Neurosis heeft het pad gebaand voor veel bandjes die we de afgelopen dagen hebben mogen bewonderen. De grondleggers staan vandaag als een huis. Wat een indrukwekkende set. Beide zangers zijn goed bij stem, de muziek blaast alles omver als een schokgolf na een atoombom en het is hard. Heel erg hard. Met wat soundscape-achtige intermezzo's weet Neurosis de spanning erin te houden om vervolgens weer vol gas verder te gaan. De visuals zijn intens, ze versterken de muziek, creëren een vreemde sfeer van angst, frustratie, schoonheid en bewondering. Indrukwekkend. De koningen van het land Roadburn hebben laten horen en zien dat ze nog steeds de macht in handen hebben. De onderdanen werpen zich gewillig op de knieën en smeken om meer. Volgend jaar zal Neurosis de fakkel doorgeven, maar deze kracht zal niet geëvenaard worden.