"Laat het Beukorkest je hersens uitspoelen"

Mash-up van 100 muziekstijlen laat een nare smaak achter

Robin Geurts, ,

Beukorkest, het wat megalomane zijproject van vijftien muzikanten (vooral uit Eindhoven) deed 013 aan en liet de recensent in totale verwarring achter. Muzikaal zit het allemaal goed in elkaar, daar niet van, maar op een of andere manier blijft er toch een soort nare smaak achter na dit optreden. Waar ligt dat dan aan?

Mash-up van 100 muziekstijlen laat een nare smaak achter

Wie wel eens superheldenstrips leest is A) een nerd en B) bekend met het begrip 'team-up'. Een team-up is hoe je het noemt als een groep superhelden besluit om gezamenlijk een grote dreiging aan te pakken. Zo zit het eigenlijk ook met het Beukorkest: Stuurbaard Bakkebaard, Phantom Engineer, Woody & Paul, Senga Etna, Def P, André Manuel, Dead Elvis en Johnny Dowd trekken samen op het podium ten strijde. Waartegen dan precies? Tja, dat weten ze zelf ook niet. Het Beukorkest grossiert uiteraard in flink beukende muziek: een soort mash-up van Louisiana moerasblues, scheurende postrock en andere geluiden. Met maar liefst vijftien muzikanten, waarvan er meestal minstens negen of tien op het podium staan, krijgt dit concert het karakter van een rondreizend Amerikaans circus. Arjan Amin van Senga Etna is de spreekstalmeester: hij preekt over de teloorgang van de Nederlandse samenleving en vraagt ons het 'modder van de welvaart' uit onze oren te schudden. "Laat het Beukorkest je hersens uitspoelen." Dat deze oproep al snel gevolgd wordt door Def P die voor de miljoenste keer Moordenaar opzegt, is onbegrijpelijk. Wel klinkt dé klassieke Osdorp Posse-track in de Beukorkest-remix heel anders en nog veel dreigender dan we het gewend zijn. Bij het solo-nummer van André Manuel maakt Beukorkest pas voor het eerst echt indruk. Over zijn zachte pianospel en de klagende trompet van Joshua van Iersel (Phantom Engineer) vervloekt Manuel zichzelf en de situatie waar hij in verzeild is geraakt ("Goddomme weer blut"). Het nummer explodeert tenslotte in een extatische klaagzang van jewelste, gespeeld door slechts drie muzikanten. De wijsheid van het bij elkaar zetten van vijftien zo uiteenlopende artiesten ontgaat me dan ook nogal. Dat ze zo op elkaar zijn ingespeeld is bewonderenswaardig, maar het resultaat van de samenvoeging van zoveel verschillende stijlen is dat vooral het schizofrene karakter van Beukorkest naar boven komt. Het klinkt gewoon net niet als een geheel. Ook de gepreekte maatschappijkritiek van Amin klinkt nogal hol. Het statement "Dit is het land van "je woont hier wel, maar je hoort hier niet" kan op veel bijval rekenen, maar het overwegend blanke publiek lijkt vooral applaus voor zichzelf te geven. Het volledig blanke orkest dat hier overwegend uit het erfgoed van 'zwarte' muziek loopt te jatten, verdient geen applaus voor hun hypocriete gelul. Het had Beukorkest gesierd om rapper Salah Edin uit te nodigen om zijn controversiële nummer met ongeveer dezelfde strekking te doen. Als échte minderheid heeft hij veel meer recht van spreken. Ik hoef geen oer-Hollandse muzikanten of cabaretiers meer te horen over de 'Staat van Nederland'. Het is clichématig, oersaai en als toeschouwer prik je zo door die houding heen. De New Yorkse singer-songwriter Johnny Dowd redt de avond voor een groot deel. Zijn nummers zijn gewoon uitstekend en de arrangementen voor het Orkest zijn heel goed uitgewerkt. Dowd krijgt zelfs een blok van drie nummers voor hemzelf, waarvan het laatste een gospel-eerbetoon is aan New Orleans met wederom een hoofdrol voor Def P. Hierin overstijgt het Beukorkest zichzelf: de hemel lijkt te worden aangeroepen. Wat echter al eerder opvalt is dat de muzikanten zichzelf geen tijd gunnen voor uitzinnig applaus. Het publiek is bereid dat te geven na dit nummer, maar Woody Veneman (Woody & Paul) gaat meteen over in een solo-nummer, waardoor we weer gedwongen worden om stil te blijven. Bij veel bands heb je een soort "love 'em or hate 'em" gevoel, maar bij Beukorkest zul je dat niet krijgen. De bewondering voor de muzikale prestaties en de nare smaak van vijftien blanke mannen die zich alle vormen van 'zwarte' muziek toe-eigenen, strijden om voorrang in je hersenen, die aan het eind van de avond nog lang niet voldoende uitgespoeld zijn.