Eric van der Westen is een begrip in de Nederlandse jazz. Vooral als bassist, maar ook als bestuurslid van het Tilburgse podium Paradox. Hij maakte jarenlang deel uit van het Paul van Kemenade-quintet, maar staat nu vooral bekend om zijn projecten op de grens van jazz en wereldmuziek. Zoals Quadrant, waarvan hij de muziek omschrijft als moderne, geïmproviseerde muziek. Met het verschijnen van de cd ‘Tone-Tune-Tempo’ van E-Quad betreedt Van der Westen het domein van elektronica en dance.
“De popmuziek is altijd blijven jeuken,” vertelt Eric mij op een regenachtige donderdagochtend in Paradox. “Toen ik begin jaren ’90 steeds professioneler werd als jazzmusicus, is de pop op de achtergrond geraakt. Dat ik in de jazz terecht ben geraakt, heeft eigenlijk meer te maken met liefde voor de bas dan liefde voor jazz.”
“Onder invloed van mijn broer, die inmiddels DJ in Doornroosje was, kwam ik begin jaren ’80 in contact met new wave. Het muzikale klimaat was erg eclectisch en ik begon te zoeken naar een muzikale identiteit. Na de middelbare school ben ik daarom eerst, hier in Tilburg, op het conservatorium gaan kijken. Tijdens een open dag hoorde ik een docente zeggen: “…en dan komen hier van die jongens met van dat lange haar die gitaar kunnen spelen en die denken dan dat ze naar het conservatorium kunnen gaan. Maar zo werkt dat niet…” Ik ben toen maar psychologie gaan studeren. Omdat ik dag en nacht met muziek bezig was, kwam daar weinig van terecht. Zo ben ik uiteindelijk bij de muziekschool in Amsterdam uitgekomen. Ik heb daar gekozen voor de richting Lichte Muziek en ben contrabas gaan spelen.”
POLITIEKE JAZZ
“Op de muziekschool kwam ik in contact met de free jazz van John Coltrane, Ornette Coleman en Charlie Mingus. In hun muziek zat zó veel energie en ook de politieke lading sprak me aan. Jazz is in feite een protest tegen de regels en gaat over de vrije expressie van het individu.”
“Ik heb bewondering voor Dave Brubeck (bekend van ‘Take Five’ - MD). Zijn politieke statement in de jaren ’50 en ’60, toen hij met een band van blanke én zwarte musici overal optredens wist te krijgen, versterkt zijn geloofwaardigheid als artiest.” Via Dave Brubeck komen we op diens zoon Darius. Brubeck junior is faculteitsleider van het Music Department van de Universiteit van Durban, Zuid-Afrika, waar Van der Westen als gastdocent workshops en cursussen heeft gegeven.
“Ik kwam in 1993 in Zuid-Afrika terecht. Dat was nog vóór de verkiezingen. Via de anti-apartheidsbeweging kon ik enkele optredens regelen. Ik was via de freejazz erg geïnteresseerd geraakt in Zuid-Afrikaanse muziek en greep deze kans met beide handen aan. Dit leidde tot contacten met diverse universiteiten: Durban, Johannesburg en Kaapstad. Zo gauw het enigszins mogelijk was, heb ik een tournees met Kenny Wheeler, Jasper van ’t Hof en het Paul van Kemenade Quintet geregeld. Sindsdien is wereldmuziek een steeds grotere plaats in mijn muziek in gaan nemen. Dat heeft geleid tot de akoestische liedjestournee langs clubs en theaters als Duo Louis Mhlanga & Eric van der Westen. Hiermee hebben we een onverwacht groot publiek in Nederland, België en Zuid-Afrika weten te bereiken.”
NO DEAL
Ook met zijn projecten Quadrant en E-Quad boekt Van der Westen succes. E-Quad bestaat naast Van der Westen uit Olivier Nijs en Hans Timmermans (Buddha Building, SiTP, Fireboots). De cd ‘Tone-Tune-Tempo’ ligt één dezer dagen in de winkel. “Hans levert de beats, Olivier de samples, synths en arpeggio’s en ik de baspartijen en composities. Alle baspartijen zijn uiteraard live gespeeld. Verder hoor je bijdragen van Louis Mhlanga en Sello Montwedi. Al in 2003 hebben we een promo van het nummer ‘I hear you now’ uitgebracht, die internationaal door veel DJ’s gedraaid werd. Een nieuwe versie van dit nummer staat op het album.” Een van die DJ’s was de Londonse DJ Martin Morales, die ze al snel strikte voor het Engelse worldbeat-label Outcaste, waarvoor hij A&R-manager was. Helaas is hij daar kortgeleden weggegaan, wat meteen ook betekende dat de deal niet doorging. Het album komt daarom nu op E-Quad’s eigen label uit.
VERDER
Met Quadrant Extended kan hij terugkijken op een zeer succesvol optreden op het Jazz International Festival in Rotterdam, waarbij hij ook als programmeur betrokken was.
“Voor ons stond bij dit optreden de vraag centraal: Hoe de jazz te ontwikkelen? Olivier en Hans voegen live een extra laag aan de muziek toe. Met onder andere het effectapparaat Kaos Pad vervormen zij - al improviserend - de muziek. Doordat de muziek vervormd door de monitor klinkt, ontstaat er een interactie tussen muzikant en sound designer, improvisatie in het kwadraat, dus eigenlijk… In de elektronica vindt steeds meer improvisatie plaats, nu computers sneller en krachtiger worden.”
“Ik ken niet zo veel namen van elektronische artiesten. Boards of Canada vond ik meteen al heel anders dan alles wat ik kende, vooral qua compositie. Maar ook de weemoedigheid en de zolderkamersfeer sprak me aan. Verder vind ik Underworld en The Chemical Brothers erg inspirerend, vooral door hun detail in geluid. Om dezelfde reden vind ik Lamb goed. Ik heb live gezien dat het echt heel goede muzikanten zijn.”
Het album van E-Quad is te beluisteren op hun website
Eric van der Westen doet niet aan monumentenzorg
Jazzbassist betreedt met E-Quad elektronische paden
Jazzmuzikanten voelen zich duidelijk aangetrokken tot de alternatieve dance en elektronica. Het oog voor detail en de vaak onvoorspelbare breakbeats, maken deze muziek voor hen interessanter dan de meeste pop en rock. De bekende Tilburgse jazzbassist Eric van der Westen speelt in E-Quad, het best bewaarde dancegeheim van Tilburg. Binnenkort verschijnt de cd ‘Tone-Tune-Tempo’.