Vrouwen aan de haal met de vocaalbokaal

Veel vrouwelijke singer-songwriters op derde dag Route 05

Jasper van Harskamp, Leon Weterings, ,

Sommige bezoekers wrijven de slaap nog uit hun ogen. Een beetje onchristelijk tijdstip is het ook wel: half drie ‘s middags. Maar wat kan het je bommen als je zoveel bijzonders voorgeschoteld krijgt. En het wordt eentonig, maar ook op de derde dag Route 05, blijft het opvallend rustig in de zalen van 013. De wegblijvers weten niet wat ze hebben gemist!

Veel vrouwelijke singer-songwriters op derde dag Route 05

De liefhebbers van het singer-songwriter genre zijn er vroeg bij op deze zondagmiddag. Echt verwonderlijk is dat niet, want niemand minder dan Ane Brun opent de derde dag van het Route 05 festival. In februari van dit jaar verscheen haar tweede album ‘A Temporary Dive’, een plaat vol breekbare akoestische luisterliedjes. Voor haar optreden in de kleine zaal heeft Brun een gitarist en een pianiste meegebracht. Of Brun van tevoren het weerbericht heeft gecheckt is niet duidelijk, maar haar wollen muts en de hoed van de pianiste doen het ergste vermoeden. Maar je bent artiest of niet, je outfit blijft tot het einde in tact. De fans krijgen waarvoor ze gekomen zijn: een fantastisch optreden. Het publiek hangt aan de lippen van Brun en luistert ademloos naar haar liedjes, die in genre variëren van luisterpop tot alternatieve country. Brun zelf speelt akoestische gitaar terwijl haar boomlange gitaarpartner de nummers voorziet van spannende slidegitaarpartijen. Haar pianiste is van meerdere markten thuis. Als ze de toetsen niet beroert, houdt ze zich bezig met percussie en tikt op een trommel of een bekken. Zelfs een wijnglas wordt gebruikt om de muziek van functionele effecten te voorzien. Tussen de nummers door heeft Brun de lachers op haar hand. Waarschijnlijk mede door haar komisch Scandinavisch accent dat wel iets weg heeft van Bjork. Maar als ze eenmaal haar donkerbruine raspstem door de zaal laat klinken, vergaat het lachen je al snel en maakt het bijna plaats voor een traan. Wat een geweldige stem heeft deze vrouw en wat een emotie legt ze in haar songs. Daarbij slingert ze ook nog de ene na de andere prachtsong de zaal in. ‘Spending time with Morgan’ heette haar eerste cd. Waren wij die Morgan maar! Vergeleken bij Brun valt Marike Jager een beetje in het niet. Maar daarmee doe je deze singer-songwriter geen recht aan. Want kwaliteiten heeft Jager wel degelijk, maar het is allemaal wat minder imposant dan de andere ‘vrouwen’die vandaag op Route 05 te bewonderen zijn. Jager won in 2003 de Grote Prijs van Nederland in de categorie Singer-songwriter. Vorig jaar verscheen haar eerste EP ‘Focus’. Jager krijgt bij dit optreden hulp van toetsenist Henk Jan Heuvelink die werkelijk alles bespeelt waarop toetsen zitten. En het liefste nog tegelijk ook. Met de ene hand zijn piano en met de andere de Fender Rhodes, hij doet er niet moeilijk over. Ook het stokoude harmonium, een instrument dat hier en daar niet helemaal zuiver klinkt, moet er aan geloven. Emotie heet dat! De muziek van Marike Jager gaat van ingetogen pop tot jazzy swing. Haar stem glijdt overal soepel doorheen. Ook haar speelse uitstraling en de totale onbevangenheid waarmee ze het publiek aanspreekt hebben iets ontwapenendst. De blosjes op de wangen van Heuvelink doen de rest. ‘Het is hier leuk’, roept ze. ‘Dat komt door jou’, roept een bezoeker terug. En gelijk heeft hij. Als je de dochter bent van Kate McGarrigle en Loudon Wainwright en je broer heet Rufus (Wainright) wat moet je dan anders doen dan muziek gaan maken? Halverwege het optreden stipt Martha, u raadt het al, ook een Wainright, het even aan. Ze kan niet anders en wil eigenlijk ook niet anders. En ja, als haar ouders geen singer-songwriters waren geweest, had ze waarschijnlijk in een punkbandje gespeeld. Maar nu staat ze daar, alleen met een akoestische gitaar en haar stem. Had ze in een punkbandje meer indruk gemaakt? Dat valt nog maar te bezien. Want ook dit optreden maakt behoorlijk wat indruk op het publiek. Het applaus en gejoel wordt na elk nummer heftiger. Een geweldig gitariste is Wainwright niet, maar een kniesoor die daar op let. Want een strot opzetten, dan kun je aan deze dame overlaten. Als blueslegende Howlin’ Wolf het zou horen, zou die zich omdraaien in zijn graf. Niet van afgrijzen, maar van genot. De uithalen van Wainwright gaan door merg en been. De begeleiding op de gitaar is soms zo minimaal dat ze niet meer dan één snaar aanraakt. Het maakt het er alleen maar spannender op. In één nummer schakelt ze nog even over op het Frans, ze kan de familieroots van moeder McGarrigle natuurlijk niet verloochenen. Jammer dat ze af en toe een bassist mee laat spelen. Echt een toegevoegde waarde heeft zijn spel niet. Natuurlijk verstaan we er nog steeds geen zier van, maar een poging om de teksten van Flip Kowlier in het Izegems accent uit te pluizen zou het optreden van deze sympathieke Vlaming alleen maar teniet doen. Vanavond in de grote zaal van 013 helemaal, want het sfeertje is binnen nog broeieriger dan buiten. Een uiterst relaxte setting met een uiterst relaxt, zeventig man tellend publiek. Een soundcheck met het licht aan, komen we er vandaag niet, dan morgen wel. Flip zelf met de beentjes bungelend op het drumpodium, tokkelend op z’n gitaar. Cosy, dat is het woord en dat zou het komende uur zo blijven. Nummers van ‘smans laatste plaat ‘In De Fik’ voeren de boventoon, met als onbetwiste uitschieter naar boven het hemelse ‘Bjistje In Min Uoft’. De man zelf moet het vooral van zijn teksten hebben. Een bijster goed zanger/gitarist is Kowlier niet, maar zijn vierkoppige band met gitarist Lazy Horse als aanvoerder zorgt voor een heerlijk dromerig uurtje. Natuurlijk heeft de band wel eens energieker geklonken, maar Kowlier speelt uitstekend in op de sfeer van de avond. Naar Flips eigen woorden heeft hij ook weinig te zeggen vandaag. Het knappe is dat de muziek er voor zorgt dat het publiek heerlijk achterover zakt en geniet met een glimlach. Kowliers bekendste ‘Ne Welgemeende’ had de climax van de show moeten worden, ware het niet dat er nog zes minuten speeltijd over zijn. Die vult Flip in met zijn eigen ode aan Doe Maar. Een super optreden. In zijn eenvoud enerzijds en het heerlijke huiskamersfeertje anderzijds. ‘Tomas is een muzikant die het niet moet hebben van teksten of standaard bladmuziek. Daar kan hij niks mee. Maar laat hem zijn gang gaan en hij komt met de weirdste akkoordencombinaties en de meest ingewikkelde tegenritmes. Daarin is hij werkelijk briljant.’ Woorden van Zita Swoon-frontman en alleskunner Stef Kamil Carlens over de ex-Zita bassist en tegenwoordig spiritueel leider van Think Of One, Tomas de Smet. De Smet stopte met Zita Swoon om zich geheel te kunnen richten op zijn eigen band. In Latijns-Amerika lusten ze wel pap van Think of One, maar Europa wil er nog niet zo aan. Vanavond was daar de kans om de zeven weirdo’s van Think Of One te bewonderen als staartstuk van Route 05. Ook uw verslaggever wist niet wat hij kon verwachten. Oke, ‘Een potpourri aan stijlen, van Cubaanse salsa tot Slavische en andere Oost-Europeaanse volksmuziek’. We zien en horen het wel. Wat zich vanavond op het podium afspeelt is wereldmuziek avant la lettre. Een smeltkroes van stijlen inderdaad, waarbij het als luisteraar een haast onmogelijke opgave is de tempowisselingen die de heren er op nahouden bij te benen. Het eerste kwartier is redelijk te volgen, maar de volgende drie kwartier grenst aan welhaast utopische waanzin. Er wordt gescratched op een Fender Stratocaster. Er wordt een tuba verkracht. Er wordt gespit, gefreestyled. Reggae, doo-wop, jazz, latin, Mexicaanse samba, u zegt het maar. En op de een of andere loopt alles naadloos in elkaar over. Rá-zend knap, want over zulks valt ook haast geen regie te voeren. Vandaar ook de vele improvisaties. Het zij ze terecht vergeven als de mannen na een dik uur een verbijsterd publiek achterlaten. Een meer dan waardige afsluiter.