Elliott Sharp doet met Previte heel moeilijk

Risk-avond daagt het oor uit

Bas Verbeek, ,

Gisteren ging 3voor12/Tilburg misschien net iets te ‘beyond’ popmuziek. Elliott Sharp en Bobby Previte traden gisteren op in de Paradox op de Risk-avond. Voor menig popliefhebber niet erg bekend, voor de mensen bekend met ‘verstoten jazzmuzikanten’ des te meer. En riskant was het, want om de elektronicarockjazz-soundtrack oftewel geïmproviseerde New Music te begrijpen was een hele klus.

Risk-avond daagt het oor uit

Als er iets riskant is, is het wel deze concertavond. Bij het concert van Elliott Sharp en Bobby Previte moet ik gelijk denken aan het statuut van deze avond, Risk. Onder die naam komen in de Paradox bands die ‘niet bepaald vertrouwd in de oren klinken’. Twee muzikanten die een dik uur klanken laten horen waar geen touw aan vast te knopen is. De 53-jarige Elliott Sharp begon zijn muzikale leven al op zijn zesde levensjaar. Je kunt je wel voorstellen dat dan 47 jaar, wat studies en een aantal A4-tjes aan CV later, hij tijdens zijn muzikale speurtocht in de meest vreemde hoeken naar geluid heeft gezocht. De Amerikaanse improvisator staat vanavond op het podium met zijn saxofoon en gitaar, beide dienen tevens als synthesizer. Naast Sharp zit Bobby Previte achter het akoestisch/elektronisch drumstel. Ook een muzikaal geleerd man die net als Sharp zich begeeft in de avant-gardistische improvisatiemuziek. De twee kijken elkaar geen enkel moment aan, net zo min dat ze contact zoeken met het publiek. Sharp is in zijn eigen hypnose en Previte focust zich telkens op zijn volgende slag. Ik zit achter een tafeltje, net als de rest van het publiek, en zit me heftig te bedenken wat voor verhaal ik hier in godsnaam aan moet hangen. De fantasie gaat op zijn loop en jawel. Het lijkt inderdaad op een oerwoud wat hier in de lucht rond klinkt. Een oerwoud met primitieve geluiden verwikkelt in ingewikkelde angst, ontspanning en avontuur. Alles is tegenstrijdig. Het oerwoud houdt na talloze passages op. Sharp knijpt lucht, bliepjes, jazz, rock, gekraak, gekras en weet ik het wat allemaal nog meer uit zijn saxofoon. Op veel van zijn albums staan talloze nummers die nog geen minuut duren (zoals het bizarre, maar geweldige Figure Ground). Allerlei passages worden verwerkt tot één in de knoop zittend touw. En ook ik krijg het niet uit elkaar. Bij het album heeft ieder nummer netjes een titel die je even kan raadplegen als het nummer opstaat; ‘oh dit zijn nazi’s.’ Net als het oerwoud-verhaaltje in mijn hoofd vorm begint te krijgen, lijkt een Rasta Rostelli vanachter een gordijn Sharp te vertellen dat hij Jimi Hendrix is. Intussen aast Previte als een roofdier op zijn drumvellen om een juist moment te kiezen om te slaan, terwijl hij met zijn andere drumstok samples aanstuurt. Maar voordat je het weet is een Hendrix-achtige impressie alweer voorbij en verzeilt het in een chaos, nuchtere rust, of juist psychedelische trip. Iemand die geen muziekliefhebber is en binnen komt lopen zou denken dat er twee volslagen idioten staan te rammen op instrumenten die ze niet kunnen bespelen. De gevorderde luisteraar weet beter en ziet de kunst van deze New Music, iets wat zweeft tussen alle hoofdstijlen in, en kan in filmische fragmenten heerlijk opgaan. Maar om dit overmusicerende duo een uur lang volkomen te begrijpen, moet je toch echt een professionele luisteraar zijn.