Trucs van de kenner, passie van de meesters

Spelen met elektronische muziek - InsideLook

Camiele Wenniger, Foto's: Roelant Vlot, ,

Het kan langzamerhand worden beschouwd als het terugkerende school-uitje van de Rotterdamse ‘electronica-scene’: De InsideLook workshops van het SAE Institute in Rotterdam. Afgelopen donderdag stonden niet de vaste Technics 1200's in de kleine dj-booth van het Bootleg Dj Café, maar was er een heus muzieklab ingericht op die vierkante meters.

Spelen met elektronische muziek - InsideLook

De Mauritsweg was al vaker het toneel van een niet alledaags, maar gelukkig wel terugkerend, verschijnsel in de elektronische muziek. Tijdens het Rotterdam Electronic Music Festival (R.E.M.F.) liet onder andere Joris Voorn zijn kunsten zien bij De Unie, het naastliggende zaaltje van Bootleg Dj Café. En Jeroen Verheij deed eerder Secret Cinema in datzelfde Bootleg Dj Café. De band tussen de organisator van deze workshops - het Rotterdamse SAE Institute - en de Bootleg blijkt ook uit de SAE Graduate en Network Parties die daar af en toe gegeven worden. Deze keer laat Gert-Jan Bijl (a.k.a. Gerd voor de jazzy sounds van 4Lux, of Literon voor zijn techno/house alter ego) zijn skills zien achter een stapel vintage hardware. SAE docent Seth Mateucci geeft de 'ins en outs' van DigiDesign's Pro Tools. De aftrap wordt gegeven met een drum 'n' bass georiënteerde wandeling door de mogelijkheden van Pro Tools. In stevig Amerikaans Engels gaat Seth als een speer van start met het opzetten van een track. Enige bekendheid met Pro Tools is wel vereist, want er wordt niet veel stil gestaan om functies op te zoeken of uit te leggen, en de muis schiet voortdurend van de ene naar de andere hoek van het scherm. Af en toe geeft hij wat extra uitleg bij belangrijke ""perks" van het programma, maar het gaat er vooral om de volledige levensloop van een track duidelijk te maken, van samples importeren, naar editing, gate-control, timing, plugins en tot slot als extraatje wat psycho-akoestiek. "Horen is geloven" is in dit geval een toepasselijke spreuk, aangezien de bijbehorende uitleg niet in een paar regels is te vatten. In een uurtje is zo een klein stukje van de theorie van SAE in de praktijk geïllustreerd, met als eindresultaat een aardige drum 'n' bass track. Na een klein vragenrondje kan Gert-Jan Bijl (Gerd) zijn plaats innemen achter de hardware. Gerd geeft eerst een korte introductie van zijn stappen in de muziek; die begon al zo'n 15 jaar geleden met de Chicago- en Detroit-house. Zijn eerste release op een house-georiënteerd sublabel van Plus 8 dateert uit 1991. Tegenwoordig doet hij meer in de 'downtempo' muziek, waarvan op zijn Rotterdamse 4Lux label aardig wat voorbeelden zijn te bewonderen. Wie eerder de SAE workshop van Joris Voorn heeft bijgewoond, kan misschien een patroon ontdekken. Ook Gerd kan niet de neiging onderdrukken een kleine lofzang over zijn hardware - en de superioriteit van hardware in het algemeen tegenover software - af te steken. Met één Akai MPC3000 synthesizer plus een MIDI keyboard weet hij in een half uurtje te demonstreren hoe hij live een lekker lopend house nummer in elkaar zet. En met wat gedraai aan knoppen verandert deze niet geruisloos in een stevige techno track. Dat een pro aan het werk is, is goed te zien en te horen. Zonder zoeken voegt hij vele 'tweaks', minuscule veranderingen aan de individuele geluidsstromen, toe aan even zo vele knopjes. Hierdoor kan hij het geluid bijna onhoorbaar, maar ook juist zeer resoluut aan passen. Na het toevoegen van wat vocale samples, wordt het tijd voor een ander genre. Voor een nog uit te brengen album heeft Gerd binnen een dag een hip hop nummer in elkaar gezet. Hoe? In wederom een half uur doet hij het nog even dunnetjes over. Uit een andere synthesizer haalt hij een ruige baslijn, en combineert deze opnieuw met mooie, rustige vocalen en samples tot een moddervette hiphop track die buik en trommelvliezen doet kietelen en een brede grijns op menig toehoorder tovert. Gerd weet de subtiele verschillen tussen zijn twee versies van Arp Odyssey synthesizers mooi te demonstreren. En vertelt er 'en passant' ook nog wat sappige juridische feitjes over (zie website link). Ten slotte deelt hij als klap op de vuurpijl ook nog een cd van 4Lux aan alle deelnemers uit, waarmee zij - samen met alles wat ze al gehoord en gezien hebben - zeker genoeg inspiratie hebben opgedaan om dezelfde nacht nog aan een nieuwe productie te beginnen. Het Sound and Audio Engineering Institute heeft meer InsideLook workshops in de planning staan. Onder andere één met Joris Voorn in Amsterdam - ook daar heeft SAE een vestiging - maar ook Speedy J maakt zijn opwachting achter de microfoon. Data zijn echter nog niet bekend, dus de geïnteresseerden zullen de site in de gaten moeten houden. Aanstaande woensdag - 28 maart - is het tijd voor de SAE Graduate Party in de Bootleg, waar de SAE afgestudeerde dj's hun talenten zullen tonen.