Als we rond het middaguur op een herfstige vrijdagmiddag de winkel instappen, worden we direct begroet door de vriendelijke glimlach van Joshua. Er hangt een geur van verse koffie, oude boeken en haarproducten. The Mad Daddy’s, die het pand met Joshua delen, zijn druk aan het knippen. Door de winkel klinkt Rage Against the Machine. Joshua begeleidt ons naar de achterkant van de winkel, waar hij een klein platenzaakje heeft ingericht. Op de koffietafel ligt een stapel platen. “Ik ben meer een CD man, maar door de winkel heb ik ook een redelijk platencollectie verzameld.” Zegt Joshua terwijl hij de verse filterkoffie in kopjes schenkt. Hij rijkt ons de koffie aan, gaat zitten en begint meteen te vertellen over zijn jeugd in New York.
The Irrational Library gaat zijn deuren sluiten. Na zeven en een half jaar een bedevaartsoord te zijn geweest voor menig freak, geek, weirdo en beardo, gaat 18 januari het sprookjesboek dicht en verliest Haarlem een klein stukje van zijn ziel. Een plek vol unieke prullaria en boeken, waar je platen van lokale bands en muzikanten kon kopen, waar iedere zaterdag een andere muzikale act je kwam verrassen. Een winkel waar je altijd naar binnen kon voor een kopje koffie en een praatje met dichter, muzikant en bon vivant: Joshua Baumgarten. Toen het verdrietige bericht ons ter ore kwam, konden we het niet laten om met Joshua om de tafel te gaan zitten en te praten over het leven, muziek, zijn band en de winkel. Wat bleek? Die oude knar had een schatkist vol verhalen, over opgroeien in New York in de jaren '80 en werken in een van de beruchtste hotels in Los Angeles: The Chateau Marmont. Lees hieronder de extra dikke oudejaars DNA met Joshua Baumgarten van The Irrational Library.
New York, autoritjes naar familie en MTV
“Toen ik nog een jong broekie was speelde muziek nauwelijks een rol in mijn leven. Mijn ouders hadden er niet zoveel mee. We luisterden wel altijd naar de radio in de auto op weg naar New York City, Long Island of New Jersey, waar familie woonde. Meestal naar een ‘oldie station’. Mijn vader groeide op in Lower Eastside Manhattan en mijn moeder in de Bronx. We luisterden vooral naar Doo Wop en soul muziek van The Tempations, Five-Tops, Smokey Robinson en ga zo maar door. Ik kon er toen niet echt van genieten, ik vond het een beetje saai. De eerste echte band die ik vet vond was DEVO. Ik herinner me dat ik mijn moeder zover had gekregen om een cassetteband van ze te kopen nadat ik het nummer 'Whip It' op televisie had gezien. Dat was de tape van het album Freedom of Choice. Ik luisterde iedere dag naar die tape. Als we toen tripjes naar familie maakten, zat ik achterin met mijn koptelefoon op te luisteren, en te luisteren en te luisteren. Het was de coolste muziek die ik ooit had gehoord."
"MTV werd ondertussen steeds groter. Ik herinner me de première van Michael Jackson’s 'Thriller' nog heel goed. Op 3 december 1983 kwam hij om 15:00 uur ’s middags op het kanaal. Mijn zus en ik renden de schoolbus uit om op tijd bij de televisie te zijn. Ik keek ontzettend veel naar MTV in die tijd, en heb er heel veel bands mee ontdekt. Iedere dag om 11:00 uur waren The Young Ones te zien. Het was voor mij als Amerikaan een vage Engelse TV show waar ik maar de helft van begreep. Ineens stonden bands als Motorhead en The Damned in de woonkamer van The Young Ones. Ik dacht: wat is dit? Na The Young Ones, om middernacht, kwam 120 minutes, wat twee uur aan alternatieve muziek was. Ik mocht nog niet zo lang opblijven, dus ik tapete het iedere nacht en keek er de volgende ochtend naar. Ik begon rare kapsels te dragen en te hangen met skaters."
Greenwich Village en The Sex Pistols
"Toen ik zestien jaar was gingen we op vakantie naar Spanje met de familie van Michael, een vriend van mij uit de buurt. Michael was echt een muziekfanaat. In een boekhandel op de luchthaven in Spanje zag ik een boekcover met een punkrock guy en chick genaamd Sid en Nancy. Ik kocht 'm meteen en last het tijdens de vlucht naar huis. Michael zei ineens: ‘Oh, je houdt van The Sex Pistols?' Ik had geen idee, ik vond de cover er gewoon cool uitzien. Een paar dagen nadat we thuis waren gekomen, kwam Michael ineens aanzetten met een mixtape en hij zei dat ik binnenkort mee naar ‘The Village’ moest. Op de ene kant van de tape stond Never Mind The Bollocks van The Sex Pistols en op de andere kant stond Doctor and The Medics. De eerste keer dat ik ernaar luisterde zat ik weer achterin de auto van mijn vader en waren we op weg naar familie. Het eerste nummer was ‘Holidays In The Sun’ en die eerste paar tellen van het liedje vormden echt een definiërend moment voor me. Ik werd er meteen ingezogen, ik dacht: dit is fucking cool!"
"Michael nam me mee naar Greenwich Village. 8th Street zat vol met platenzaken, postershops en rare kledingwinkels. Mijn moeder was altijd aan het zeuren dat ik kleren moest kopen. Wanneer ik zei dat ik de stad inging, gaf ze mij haar creditcard mee. Ik kwam dan thuis met tassen vol platen, posters, stickers en haveloze jasjes die ik in een van de vele zaakjes had gescoord. Ik begon alles van The Sex Pistols te kopen. Ik droeg zelfs een tijdje zo’n slot om m'n nek. Langzaamaan leerde ik de hele scene kennen, de muziek, de mensen. Als ik op straat liep met m’n Sid ’n Nancy t-shirt, riepen meisjes met Mohawks en opgeschoren zijkanten: ‘COOL SHIRT!’ Voor je het wist stond ik met ze te zoenen in het park. Ik kocht op een van die dagen het album Sid Sings, de eerste solo plaat van Sid Vicious. Het is echt een shit album, maar wel fucking awesome. Pure attitude. Ik heb de poster al die tijd bewaard. Hij hangt hier in de winkel aan de koelkast."
"Ik wil niet als een ouwe lul klinken, maar dat was een bijzonder moment in het midden van de jaren '80. Het internet was er nog niet, dus als je iets wilde hebben moest je er voor werken. Ik kon dagen op zoek zijn naar een bepaalde plaat of film die ik wilde hebben. De videoband van The Great Rock ’n Roll Swindle was echt een zoektocht. Ik werd van platenzaak naar platenzaak gestuurd, maar nergens kon ik hem vinden. Dat gevoel toen ik hem eindelijk vond was onbeschrijfelijk. Alsof ik de heilige graal had bemachtigd."
Weg uit New York en The Jon Spencer Blues Explosion
We spoelen vooruit naar het midden van de jaren negentig. "Na mijn studententijd wilde ik door de VS gaan reizen. Mijn huisgenoot was net naar Arizona verhuisd en ik besloot hem achterna te gaan. Dat was op zich al een heel avontuur. Ik had net The Jon Spencer Blues Explosion ontdekt. Ik las altijd Newsweek Magazine als ik aan het schijten was op mijn vaders toilet. Newsweek is echt een saai politiek tijdschrift, maar er stond een review in van de plaat Orange. Ik was geïntrigeerd, dus ik kocht 'm gelijk. De hele weg naar Arizona heb ik die plaat geluisterd. Iedereen die ik ontmoette vertelde ik over die plaat. Het is echt ongelooflijk hoeveel lawaai drie muzikanten kunnen maken. Het heeft soul, groove en emmers vol energie. We hebben in Phoenix, Arizona nog een live show gezien en dat was mind blowing. Ik stond helemaal vooraan en er hing een oranje gloed over het podium. Een voice-over kondigde de band aan en het publiek werd gek. Ze braken de hele tent af. Ik heb ze dat jaar uiteindelijk vijftien keer live gezien. Ik heb zelfs nog een poster van een Boss Hog-show hier in de winkel hangen, waar ik op 30 november 1995 bij was."
Geëindigd in Los Angeles en The Chateau Marmont
"Na wat rondgezworven te hebben, kwam ik bij een vriend in Aspen terecht die me het boek Wired: The Short Life and Fast Times of John Belushi van Bob Woodward gaf. Mijn oorspronkelijke eindbestemming was San Francisco, maar omdat ik daar niemand kende belandde ik uiteindelijk bij vrienden op de bank in Los Angeles. John Belushi stierf in bungalow 3 van het beruchte hotel The Chateau Marmont in Los Angeles en toen ik een baan nodig had, was dat het eerste waar ik aan dacht: werken als ober in het beruchte hotel The Chateau Marmont. Ik ging solliciteren en omdat ik wist wat een kappertje was, werd ik aangenomen."
Jeugdhelden ontmoeten
"Toen ik nog niet zo lang in het hotel werkte hadden The Sex Pistols een persconferentie in een van de bungalows. De band had een kratje Corona’s besteld en ik deed roomservice dus ik mocht het brengen. De deur gin open, ik liep naar binnen, en daar zaten ze: mijn jeugdhelden. Paul Cook was wat handtekeningen aan het zetten en al vloekend vroeg hij waarom hij alles moest signeren en Johnny 'geen fuck' hoefde te doen. Iemand riep: ‘Because you're not Johnny!’ Ik liep ondertussen de kamer in met biertjes. Om het hoekje zat Johnny Rotten aan de eettafel. Ik vroeg hem beleefd of hij een biertje wou. ‘Yeah whatever’, antwoordde hij. Ik trok het biertje open en gaf 'm aan Johnny. Hij tikte het biertje in één keer achterover, draaide zich om en boerde vol in mijn gezicht. Het enige wat ik dacht was: dat was zo cool geweest als ik nog steeds zestien was, maar toen vond ik hem vooral uit zijn bek stinken."
"Ik heb al mijn muzikale helden daar door de deur zien komen: Beastie Boys, Radiohead, Michael Hutchence, Dave Grohl, Iggy Pop, Tupac en ga zo maar door. Iggy Pop woonde een tijdje in het hotel en ik bracht hem iedere ochtend zijn espresso. Ik luisterde toen heel veel Sebadoh, G. Love & Special Sauce, Beastie Boys, Mudhoney, Rage Against The Machine en zelfs Urban Dance Squad. Ik was toen ook een groot fan van Jane’s Addiction. Op een gegeven moment zaten Perry Farrel en de rest van de band in de lobby. Ik had altijd een professionele houding, maar wanneer er muzikanten waren waar ik respect voor had, dan vertelde ik ze wel altijd dat hun muziek erg veel voor me betekende. Ze zaten daar met een paar van die Jane’s Addiction meisjes, maar ik kon het niet laten om even in te breken: ‘Mr. Farrel, I don’t want to disturb you, but I just wanted to say, that… I had some of the best sex in my life to your music.’ De meisjes die met ze mee waren keken me aan en zeiden: ‘duhhhh'."
Publiek versus privé
"In dat hotel kon ik goed het verschil zien tussen de publieke persona en de privé-versie van de sterren. Ik kreeg echt een bijzonder kijkje in het privé-leven van die lui. Ik moest een keer een bord spaghetti naar Perry Farrel brengen. Toen ik de hotelkamer binnenkwam zag ik een bebloede handdoek in een hoekje liggen en ik werd snel naar de eetkamer doorverwezen. Toen ik het bord had neergezet kwam een lijkbleke Farrel binnenwandelen, alsof al het bloed uit zijn lichaam was gezogen. Ik had nog nooit iemand zo wit gezien. Een half uur later, toen ik beneden in de lobby stond, kwam hij ineens schreeuwend in een glitterpak de lift uit: ‘ROCK ’N ROLL BABY!!!’, alsof er niets aan de hand was. Dat moet een magisch bord spaghetti zijn geweest."
"Uiteindelijk ontmoette ik een meisje in het hotel. Ze zat alleen aan een tafel en keek wat verdrietig, dus ik besloot een praatje met haar te maken. Ze bleek ook in Queens te zijn opgegroeid en was die dag jarig, een dag na mijn verjaardag! And I do believe in weird synchronicity. We hadden meteen een klik en ik besloot haar, nadat mijn dienst erop zat, Los Angeles te laten zien. We zijn een tijd lang in contact gebleven. Op een gegeven moment verhuisde ze naar Haarlem, en tijdens mijn trip door Europa heb ik haar opgezocht. Ik denk dat ik waarschijnlijk nooit in Haarlem was beland, als ik haar niet had ontmoet."
The Irrational Library HQ
"Mijn hele leven is doordrenkt van muziek, boeken, comedians en films in alle kleuren. In deze winkel kwam dat allemaal samen. Ik vind het belangrijk dat je jezelf geen limieten oplegt, maar alles tot je neemt. Wees een punker, maar luister niet alleen punk. Proef een beetje van alles, want er zijn zoveel mooie dingen. Buiten je grenzen kijken geeft je leven alleen maar meer ruimte. Soms als ik muziek luister die ik veel draaide in bepaalde periode in mijn leven, word ik teruggetransporteerd naar dat moment. Ik heb echt medelijden met mensen die geen band met muziek hebben. Voor mij is het een essentieel onderdeel van het leven. Ook al gaat het fysieke hoofdkwartier van The Irrational Library dicht, ik blijf doorgaan met de bandavonden in Patronaat, mijn eigen band The Irrational Library en met mijn gedichten. Ik heb deze winkel nu zes jaar gehad, wat fantastisch is geweest. Ik ben blij dat ik al die jonge mensen die hier binnenkwamen een stukje van mijn ziel heb kunnen geven. Maar aan alles komt een einde. Mijn vrouw heeft me al die jaren ontzettend gesteund, nu is het tijd dat ik haar ga steunen en zij haar dromen kan najagen."
We hadden deze kersteditie nog dubbel zo dik kunnen maken met de verhalen van Joshua, maar daar is helaas geen ruimte voor. De winkel is nog tot 18 januari geopend. Ga langs nu het nog kan en koop de winkel leeg. Als je Joshua lief aankijkt, wil hij heel misschien nog een paar verhalen vertellen.