Goreala: hiphop uit de Keniaanse frontlinie

“Ik vertegenwoordig de mensen die geen stem hebben”

Maurice Kamps, ,

Onlangs trad Goreala uit Nairobi op in Nieuwe Nor. De rapper word door Typhoon, die een groot fan is, op sleeptouw genomen. 3VOOR12/Limburg sprak met hem over de toestand in zijn thuisland Kenia, dat momenteel het wereldnieuws beheerst en zijn cd ‘Metaphor Za Mtaa’ (‘Street Metaphors’), die hij met hulp van een Nederlandse organisatie opnam.

“Ik vertegenwoordig de mensen die geen stem hebben”

Nairobi, de hoofdstad van Kenia, staat te boek als een van de gewelddadigste steden van Afrika. Van de ruwweg tweeëneenhalf miljoen inwoners leven er twee miljoen onder de armoedegrens. Zeventig procent van de inwoners van de getto’s is jonger dan dertig jaar. Dit komt door armoede, HIV / AIDS en geweld. Goreala komt uit de frontlinie van Nairobi’s arme helft van de bevolking, de Eastlands sloppenwijken, het meest gewelddadige deel van de stad. In de Eastlands zijn gewapende overvallen, executies van veronderstelde criminelen, verkrachtingen en moorden aan de orde van de dag. Veel van deze incidenten halen in het corrupte land niet eens het nieuws. In september vorig jaar kwam Goreala’s eerste cd uit in Nederland. Door de rauwe raps van ‘Metaphor Za Mtaa’ (‘Street Metaphors’) klinkt de stem van jong Afrika, de jongeren die niet gehoord worden door politici en het Westen. Goreala: “Ik vertegenwoordig de mensen die geen stem hebben en probeer via mijn muziek de maatschappij te veranderen.” Toch ziet hij zich niet als een politieke rapper: “Ik heb het over van alles, het gaat niet alleen over politiek, maar als het tegen de mensen is en het onderdrukkend is, dan heb ik het erover. Het album gaat over het dagelijkse leven in het getto. Het verschil tussen rijk en arm speelt daarbij een grote rol. Mensen in het getto hebben minimale mogelijkheden en moeten cruciale stappen zetten om in de race te blijven. Het was daarom ook bijna onmogelijk om met een positieve toon te komen zodat 'normale mensen' en politici mijn cd kunnen begrijpen." Kenia kent pas vier jaar een democratisch stelsel, maar wordt al jaren geteisterd door stammenconflicten, etnisch favoritisme, politie geweld, fraude en corruptie. Tijdens de verkiezingen van eind vorig jaar werd fraude geconstateerd, waarop rellen uitbraken in onder andere het Westen en de sloppenwijken van Nairobi, die ontaardden in een bloedige stammenstrijd met meer dan duizend doden ten gevolg. Goreala: “Het komt door de zucht naar macht en parlementsleden die stammen tegen elkaar opzetten en zo haat en verdeeldheid zaaien.” Project: “Het politieke systeem is al verrot sinds de koloniale tijd.” Toch probeert de rapper positief te blijven. “We moeten sterk zijn en focussen op de positieve kant en niet alleen op de negatieve. Probeer sterk te zijn en zorg ervoor dat je een positief voorbeeld bent voor de anderen om je heen.” “We proberen mensen te inspireren om, ondanks de zware omstandigheden, vertrouwen te hebben in een betere toekomst”, vertelt Project, die ook op de cd te horen is en tijdens optredens als back-up rapper fungeert. ‘Street Metaphors’ is een internationale aangelegenheid. Het is het eerste album dat uit de de Keniaanse Ragz 2 Records studio komt. Deze studio, een initiatief van de Nederlandse stichting UpToYouToo, heeft samen met een eigen platenlabel, als doel rappers uit het getto een kans te geven er hun muziek op te nemen en geld te verdienen om zich aan de armoede te onttrekken. UpToYouToo is in gesprek met dj Shadow om gezamenlijk een project in Nairobi op te zetten. De beats op ‘Street Metaphors’ zijn afkomstig van de Franse dj / producer BoulaOne, waardoor de cd, ondanks Afrikaanse invloeden, Westers klinkt. “We proberen een fusie te maken van traditionele muziek en moderne hiphopbeats, maar het is ontzettend moeilijk om muzikanten naar de studio te krijgen”, legt Project uit. “Op het album maken we gebruik van Swahili en Afrikaanse drums. We voelen ons verbonden met traditionele Keniaanse muziek, omdat ze gebruik maken van Swahili en de taal van de stammen”, aldus Goreala. De cd werd onlangs ook in Kenia uitgebracht, hoe is ‘Street Metaphors’ in eigen land ontvangen? “De reacties waren erg goed”, vertelt Goreala trots. “Veel mensen hoorden onze muziek voor het eerst en waren verbaasd, omdat wij voor hen uit het niets kwamen.” Veel Amerikaanse vakbroeders beroepen zich vaak op het feit dat ze van de straat zijn en verheerlijken het leven in het getto. Hoe denken ze daar over? ”Ik heb er niet echt een mening over, vertelt Project. “Ik weet niets over hun leven, ik ken ze niet persoonlijk, dus kan ik er ook niets over zeggen, het is hun keuze. Ik kan alleen maar zaken zien vanuit mijn perspectief. Als een Keniaanse rapper rapt over bling, diamands and all that shit, dan kan ik er iets over zeggen, maar als G-Unit het zegt, weet ik het niet.” Goreala knikt instemmend. Hiphop verdringt momenteel reggae in Kenia als de populairste muzieksoort.Goreala: “Door de economische situatie kunnen maar weinig mensen zich muziek veroorloven.” Project: “De muziekscene in Kenia groeit, ooit was het groot, maar kreeg te maken met piraterij, dat ervoor zorgde dat platenmaatschappijen er weg gingen. In de tijd van onze vaders en grootvaders zat EMI er, maar die zijn vertrokken. Nu groeit het weer, maar het is underground.” Wat zijn hun toekomstplannen? Project: “We willen meer muziek maken, maar ook meer video’s, we willen onze muziek aan iedereen laten horen. Daarnaast willen we er alles aan doen om zaken te veranderen in ons land.”