Paul van Kessel krijgt er nooit genoeg van

“Ik zou heel graag iets kleins willen doen”

Maurice Kamps, ,

Wat hebben 4 Hero, The Young Sinatras, Jazzanova, Het Metropole Orkest, Terry Calier en dj Laidback Luke met elkaar gemeen? Ze werkten allemaal met zanger Paul van Kessel. Vanavond staat hij voor de tweede maal op het North Sea Jazz Festival. De zanger uit Grevenbicht (huidige woonplaats Amsterdam), was onlangs, tussen twee opnamesessies door, weer even terug in zijn geboortestreek.

“Ik zou heel graag iets kleins willen doen”

De zesjarige Paul van Kessel uit Grevenbicht staat elke dag voordat hij naar school gaat zingend voor de spiegel. Terwijl hij naar zichzelf kijkt, stelt hij zich voor dat er een publiek is en een jury. Hij doet mee aan een competitie voor kinderen die niet echt Engels spreken, maar wel die klanken kunnen nabootsen. "Swing diggedybap doo", zingt hij, een soort van scatten. Twee jaar later. Zijn muziekleraar zet hem al een beetje vooraan in de kerk als er gezongen moet worden. Terwijl hij op het veld van zijn voetbalclub staat te wachten om op doel te mogen schieten, dwalen zijn gedachten af. Hij staart naar de lucht en zingt het liedje over brood en haring dat hij die dag op school leerde. Als hij klaar is met zingen, ziet hij dat zijn teamgenootjes allemaal ademloos naar hem geluisterd hebben. Paul wordt niet uitgelachen en iedereen vind dat hij te gek zingen kan. "Ik denk dat de omgeving heel belangrijk is als iemand heel jong is en zoiets doet," vertelt van Kessel over zijn vroegste muzikale herinneringen. "Ik werd in mijn omgeving altijd gepusht. Toen werd dat zaadje geplant en dacht ik dat ik het misschien kon ontwikkelen." Paulus van Hees heet zijn muziekleraar op de MAVO. Hij leert hem dat je met drie akkoorden en een gitaar zelf popmuziek kunt maken. Paul doet er in de pauze zijn voordeel mee. Ook geeft de leraar hem zelfvertrouwen, Van Hees is een ster in het mensen op hun gemak laten voelen. Zijn lokaal heeft een podiumpje en hier zingt zijn pupil voor het eerst door een microfoon. Van Kessel: "Omdat hij merkte dat ik het gitaar spelen een beetje op begon te pikken, leende hij mij de gitaar tijdens de zomervakantie. Ik mocht het niet zeggen tegen de directeur of andere leraren." Hij lacht: "Ik heb die gitaar toen een jaar of anderhalf gehad!" De muziekleraar begeleidt hem op keyboard tijdens Paul's eerste optreden. In de Sittardse Schouwburg zingt de dan dertienjarige Van Kessel tijdens een diploma uitreiking de standard 'The Shadow Of Your Smile' in de Marvin Gaye-uitvoering. Na twee coupletten slaan de zenuwen toe. "Ik kreeg een vette lachkick op het podium, de zaal helemaal dubbel en heb ik het nummer lachend uitgezongen." Op zijn zeventiende wordt hij geattendeerd op een Sittardse vriendengroep die een zanger zoekt. In hun oefenruimte herhaalt zich het tafereel van het voetbalveld. Paul pikt een regeltje tekst op en zingt het na. De bandleden staren hem verbaasd aan. Met kippenvel op hun armen realiseren ze zich dat hij heeft waarvan ze niet wisten dat ze het zochten. Paul van Kessel zorgt voor de soul in Honky Soul. Hij wordt hun zanger. "We hadden de eerst optredens, onervaren en meestal stoned", herinnert hij zich uit de tijd met zijn eerste band. "Heel maffe kleren aan en het liefst een grote funky bril op waarachter je je kon verschuilen! Als ik terug denk, probeerde ik in die tijd toch een beetje stoer te doen, ik was sowieso wel iemand die als kind al indruk probeerde te maken op vriendjes door de kwajongen uit te hangen. Een beetje provoceren met rare kleren, maar toen nog best wel zenuwachtig voor optredens, goddamn!" Ondertussen is hij met hulp van zijn mentor Paulus Van Hees aangenomen aan het Conservatorium in Maastricht. Thuis hebben ze het niet breed, maar dit weerhoudt hem niet de opleiding te volgen."Ik stond twee dagen per week bij de oprit van de Nedcar in Born te liften met een bordje met Maastricht er op. Dan liep ik van de autoweg helemaal naar het centrum en dan zong ik alleen maar standards die ik op school had geleerd. 's Avonds stond ik in Maastricht langs de snelweg te hopen dat ik een lift terug kreeg, in de regen en in de wind", vertelt hij lachend, "maar het was wel echt jazz!" Omdat hij voelt dat hij er nog niet klaar voor is, verruilt hij het Conservatorium na een jaar voor werk via het uitzendbureau. Daarna heeft Paul vijftig verschillende baantjes in zes jaar tijd. Hij hoort van het meisje waar hij zangles van krijgt, die muziek studeert in Hilversum, dat daar veel werkgelegenheid is. In 2000 besluit hij weer toelating te doen aan het Conservatorium, dit maal in Amsterdam. Paul van Kessel studeert zang en heeft onder andere les van Gé Titulaer, de vader van Boris. Naast zijn liefde voor jazz experimenteert hij met dance. Zo is hij als mc / zanger te horen op Pinkpop en Indian Summer met dj's als Erick E. Hierdoor word hij opgemerkt door Berenice 'dochter van Thijs' van Leer en komt via haar terecht bij Wicked Jazz Sounds, een collectief van dj's, vj's en muzikanten dat wekelijks feesten geeft in The Sugarfactory op het Leidseplein in Amsterdam. Paul zit nog op het Conservatorium als hij in 2003, tweeëntwintig jaar na de spiegel in Grevenbicht, voor een echte jury staat tijdens de Vocal Jazz Competitie in Montreux. Hij herinnert zich: "Het was niet relaxed. Ik was er helemaal alleen, zonder familie of vrienden." Hij lacht: "Vlak voordat ik op moest werd er omgeroepen dat de Nederlandse ambassadeur speciaal voor mij was komen kijken. Hierdoor kreeg ik nog meer zenuwen, ik heb van die hele gig niks meegekregen!" Nadat hij in 2005 is afgestudeerd met een 9 voor zijn eindexamen hoort hij over The Young Sinatras. Vlak voordat hij met bigband Swing Design uit Maastricht naar Amerika vertrekt stuurt hij opnames op. "We deden er Sinatra-repetoire en traden er op op een bigbandfestival in Sun Valley en Florida." Bij thuiskomst krijgt hij een telefoontje dat hij is aangenomen bij The Young Sinatras. Koud een jaar na het Conservatorium is van Kessel samen met voormalig Young Sinatra Wouter Van Hamel onderwerp van de NPS-documentaire 'Op Weg Naar De Platenbak'. Dat doel heeft hij inmiddels al bereikt: zijn nu-soul track 'We', die hij opneemt met en Bart Suèr en Benjamin Herman van New Cool Collective, opent de eerste Wicked Jazz Sounds compilatie-cd. Ook zingt hij op twee nummers van house-dj Laidback Luke, die wereldwijd worden uitgebracht. "De laatste twee jaar, brak ineens de bom. Ik kreeg zoveel werk!", vertelt de zanger. "In het eerste jaar na mijn afstuderen had ik 130 optredens. Met dj's, kleinere bezettingen, duo's, op North Sea Jazz met Terry Calier en Jazzanova. Het geeft zo'n boost dat je in zo'n kring terecht komt en er veel vraag is wat jij doet!" Inmiddels heeft Paul zijn onzekerheid overwonnen."Ik heb altijd nog wel een soort spanning, maar tegenwoordig als ik optreedt kan ik er echt van genieten, ik weet wat ik waard ben. Dat is iets wat ik iedereen wel gun: dat je je er bewust van bent wat je doet en geen remmingen creëert. Op een gegeven moment kom je in zo'n routine omdat je altijd aan het spelen bent." De zanger werkt tegenwoordig met zijn halve MySpace friendslist samen en bevindt zich in de luxepositie dat hij ruim kan leven van zijn passie en af en toe zelfs projecten moet afwijzen. Hij treedt op met funkband The Headliners, de jazzstandards van Basti's Trio, iedere donderdag in Club Panama, dance-act Dox Orchestra, close-harmonygroep Jazzed To The Max en jazzfunk groep Scallymatic Orchestra. Hij staat in zijn eentje voor het Metropole Orkest en wordt regelmatig uitgenodigd voor jamsessies met leden van Zuco 103, Lefties Soul Connection en C-Mon & Kypski. Paul heeft het er maar druk mee. "Dit jaar heb ik weer rond de honderdtwintig optredens. 's Zondags zing ik drie keer per maand met Wicked Jazz Sounds, de maandag, dinsdag en woensdag probeer ik te besteden aan teksten schrijven. Donderdag, vrijdag en zaterdag speel ik." Hij geeft een voorbeeld: "Morgen rijden we naar Düsseldorf, volgende week woensdag speel ik in Dizzy in Rotterdam, donderdag vliegen we naar Slovenië, vrijdag komen we terug en spelen we in Hotel American in Amsterdam, zaterdag in Zutphen en zondag in Eden op een jazzfestival. Dat zijn af en toe heavy weken!" Met de tienkoppige Young Sinatras staat hij op zeer uiteenlopende locaties, van Tommy Hillfiger feestjes op kastelen, tot optredens voor ministers en bedrijfsfeesten op prestigieuze plaatsen als Het Concertgebouw en het Kuhrhaus. Het kan niet op voor van Kessel, groot, groter grootst! "Ik zou heel graag iets kleins willen doen," vertelt Paul over zijn toekomstplannen. "Ik heb een idee om solo iets uit te gaan brengen, met alleen piano en zang, een soort singer/songwriterachtig ding. Misschien met een strijkerkwartet, maar dan alleen in zalen met een goed geluid, Carré zou bijvoorbeeld helemaal te gek zijn, het soort plekken waar je gewoon heel klein muziek kan maken en een speld kan horen vallen. En dan zingen over mijn eigen ervaringen, hele kleine liedjes zingen. Maar het zal wel soulfulle en jazzachtige invloeden hebben. Er komt een album aan met The Headliners en in september komt een Young Sinatras album met onder andere nummers van Stevie Wonder en The Temptations die speciaal voor de Big Band gearrangeerd zijn, maar ook een aantal eigen stukken." Genoeg krijgt de zanger er nooit van. Van Kessel: "Ik begin er echt in op te leven, je krijgt er zoveel energie voor terug, ik ben eigenlijk elke dag dankbaar dat ik dit kan doen. De laatste jaren loopt het vanzelf en heb ik echt het gevoel dat ik op mijn plekkie ben. Ik denk dat het voor mij vanaf begin af aan wel duidelijk was wat ik wilde."