Reincarnatus: Middeleeuwen in de mix

Muzikale tijdreis van Reincarnatus

Pierre Oitmann, ,

De eerste popsterren ter wereld? Niet The Beatles, niet Elvis, niet Sinatra, zelfs niet Al Jolson. Nee, de Middeleeuwse troubadours waren de eerste muzikanten die de mensen vermaakten. Nu, zo’n duizend jaar later, stapt de damesgroep Reincarnatus in hun voetsporen…

Muzikale tijdreis van Reincarnatus

Retropop is in. The Kooks scoren met het Beatlesque nummer 'She Moves In Her Own Way', Ween klinkt verdacht veel als Thin Lizzy op hun single 'Gabrielle', Robbie Williams doet aan electro-boogie en we horen samples uit jaren '90-hits in nummers van Bob Sinclar, T.I. en nog een stel anderen. En dan hebben we het nog niet eens over The Pipettes, met hun prettige Phil Spector-achtige jaren '60-pop, en The Puppini Sisters, die bekende popliedjes uitvoeren in stijl van The Andrew Sisters (en dit keer zonder Patricia Paay en Yvonne Keeley!). Als je dacht dat dát retro is, dan ken je Reincarnatus nog niet. Zij brengen namelijk Middeleeuwse pop. Of, beter gezegd, pop met Middeleeuwse instrumenten. Het laat zich raden waarom de band voor de naam Reincarnatus gekozen heeft. Ze trachten de luisteraar Middeleeuwse muziek te laten herbeleven. Op dit debuutschijfje, een minialbum met zes tracks, doen ze dat door Middeleeuwse teksten en melodieën op een popbeat te zetten, voorzien van nieuwe muziek en/of arrangementen. Dit onder productie van Bas Kamp. Het schijfje is (analoog) gemixt en opgenomen door Ron Lieberton, in de welbekende Telstar Studios van Johnny Hoes in Weert. Reincarnatus bestaat uit vijf vrouwen. In de Middeleeuwen werd nauwelijks muziek uitgevoerd door vrouwen, enkel door nonnen en vrouwelijke troubadours. Op de website van Reincarnatus staat: "Slechts vijf procent van de Middeleeuwse troubadours waren vrouwen... Ze herleven in de gedaante van Reincarnatus". Muzikaal gezien komt het gezelschap waarschijnlijk het dichtst daarbij in de buurt, alhoewel dit niet helemaal klopt. Troubadours zongen namelijk niet in het Latijn (en ook niet in het Engels, maar dat terzijde) en ze zongen geen religieuze teksten. Bovendien zijn sommige teksten die Reincarnatus zingt niet geschreven voor of door troubadours, maar door kerkelijke figuren. Historisch gezien dus niet helemaal correct, maar dat verklaart ook meteen de elektronische drums. Het gaat Reincarnatus vooral om het neerzetten van een soort 'Middeleeuwse sfeer' en dat lukt ze aardig. Het beste nummer staat meteen al aan het begin van het naamloze minialbum van Reincarnatus. Het heet 'Lament Of Souls' en de muziek is geschreven door Renate Dirix (ex-orkestlid van André Rieu), die bij vijf van de zes nummers als componist vermeld staat. De tekst is gebaseerd op delen uit 'Ordo Virtutum' van de heilig verklaarde Hildegard von Bingen, een Duitse non en schrijfster die leefde in de twaalfde eeuw. Zij krijgt dan ook credit voor het schrijven van de tekst. Sympathiek, maar over een aanklacht wegens plagiaat hoeven de dames van Reincarnatus zich eigenlijk niet druk te maken. De zaak is verjaard... Toch wordt Sint Hildegard ook aangevoerd als coauteur van het tweede nummer, 'Gnosis' (vertaald: 'Kennis'). Maar dan samen met de eveneens heilig verklaarde Zwitserse monnik en schrijver Notker Balbulus, die zo'n tweehonderd jaar eerder leefde. In de tweede helft van het nummer is er echter pas zang hoorbaar. Ook worden er teksten gezongen van schrijvers die nog wél in leven zijn. Zo is er het nummer 'Omnia', een cover van Karina Lombard. Wellicht ken je deze exotische schone beter als Marina Ferrer uit de televisieserie 'The L Word'. De zangeres annex actrice schreef het nummer met de Amerikaanse violist en producer Dorian Cheah. Hij werkte ook samen met onder andere En Vogue, Christina Aguilera, Jennifer Lopez en Céline Dion. Afgezien van de Middeleeuwse instrumenten is 'Move On!' een vrij standaard dance-popnummer. Wel bevat het elementen van een Latijns lied uit het zestiende-eeuwse verzamelwerk 'Piae Cantiones Ecclesiasticae Et Scholasticae Veterum Episcoporum' (vertaling: 'Godsdienstige Kerk- En Schoolliederen Van De Oude Bisschoppen') van de Fin Jacobus Finno. Ondanks het rappe tempo en de wisselende instrumentatie klinkt de productie op dit nummer erg iel. Het was veel beter geweest als de sound van het nummer 'voller' zou zijn, iets wat vrij eenvoudig te verwezenlijken is met bijvoorbeeld compressie en subtiele synthesizerakkoorden. De melodie is echter erg aanstekelijk en blijft lang hangen. Ietwat onlogisch is de vijfde, instrumentale track. Qua titel althans, want het heet 'Introitus'. Een nummer van dergelijke lengte, met dergelijke opbouw en een dergelijke titel zou je als opener verwachten. Hier dus als één na laatste track. Het laatste nummer is een eerbetoon aan Jeanne d'Arc en heet zeer toepasselijk 'Woman In Arms'. Een geheel eigen nummer en het wijkt (wellicht juist daardoor) nogal af van de rest. Zowel qua tekst en melodie is het niet bepaald Middeleeuws. Het is een popballad in de geest van Ierse zangeressen als Mary Black, Sinéad O'Connor en Enya, maar nu vergezeld van wat Middeleeuwse klanken. Helaas is er hier gekozen voor eenstemmige zang, terwijl dit nummer absoluut baat zou hebben bij meerstemmige zang, zoals op de rest van de nummers. Vooral het refrein zou dan een stuk sterker klinken dan nu het geval is. Reincarnatus is een interessant concept. Muzikaal doet het bij vlagen denken aan de met klaagzang doorspekte new age van Enigma, de Keltische hiphop van het Franse collectief Manau en de vocale cross-oversound van Adiemus. Het heeft zelfs trekjes van Mylène Farmer. Vanwege de zang en de look van de band zal bij menigeen de term 'gothic' door het hoofd schieten. Die gotische elementen zitten er zeker in, zowel qua zang en melodie, maar Reincarnatus heeft verder weinig van doen met gothic rock (ook wel sferische metal genoemd) van bands als Epica of After Forever. Alleen al vanwege het feit dat er geen gierende gitaren en grunts te horen zijn. Een groot minpunt aan de songs van Reincarnatus is de productie van Bart Kamp. De band heeft een paar sterke nummers ('Lament Of Souls', 'Moving On!' en 'Woman In Arms') en beschikt duidelijk over kennis en vaardigheid van het gebruikte instrumentarium. De vocale arrangementen zijn overwegend ook prima. De muzikale arrangementen zijn echter nogal flauwtjes, de productie mist dynamiek en klinkt kil. En dan te weten dat de plaat analoog gemixt is! Dat is nogal een domper, want met de juiste productie is er zoveel meer uit Reincarnatus te halen. Neem een goede remixer om de arm en dan kan dit een bijzonder succesvol project worden.