Muziekwereldbewoner Jan van der Plas (zie kader) kan als geen ander uit eigen ervaring over muziek vertellen. Hij is bovendien een enthousiaste prater, dus we krijgen een stortvloed aan tips cadeau.

Zijn boodschap: zorg ervoor dat je de basics geregeld hebt, en wees dan creatief, dwars, en een beetje brutaal.

Wil je hem graag zelf horen vertellen? Bij de Muzikanten Meet-Up XL op 30 november 2025 geeft hij een gratis workshop: ‘DIY album release + Spotify: Hoe breng ik zelf een album uit en wat komt daarbij kijken?’ Via dit interview laten we vast, om het negentiende-eeuws te zeggen, een uitdagende hoeveelheid enkel zien.

In de jaren ’60 kwamen er in totaal 100.000 popliedjes uit. Tegenwoordig worden er op Spotify 100.000 tot 120.000 geüpload - per dag.

Psychedelische rockband Les Zazous in 1989, met Jan van der Plas als tweede van rechts.

I Put A Spell On You

Als je je eigen muziek uitbrengt, moet je het algoritme van Spotify betoveren. Dat bepaalt of jij als optie voorgesteld wordt aan gebruikers. Hoe zorg je dat het jouw release kiest, en niet die van een gelijksoortige artiest?

Denk allereerst na over de plekken waar je promo doet: waarom is jouw track leuk voor dat publiek? Wees enthousiast over je release, al is dat niet makkelijk, want: “Vaak ben je als artiest he-le-maal klaar met je plaat als je ‘m net hebt opgenomen,” weet Jan van der Plas uit eigen ervaring. Vraag in dat geval aan je omgeving: “Wat maakt deze plaat nou zo goed?” Stel dat je hoort: “O, ik moest er zó van huilen…”, voer die feedback dan aan het algoritme. “Ik heb nog nooit een ontroerd algoritme meegemaakt, maar als je het algoritme vertelt dat iets ontroerend is, dan neemt het dat mee”.

Iets technischer: help jezelf door goede data over data (metadata heet dat) mee te geven. Denk aan artiestennaam, plaatnummer, een unieke code voor jouw nummer: de ISRC-code. Dat moet je altijd doen, anders is het systeem je zó kwijt.

Cv Jan van der Plas

1983-1999 Zanger/gitarist en songwriter psychedelische rockband Les Zazous
1986-2000 Redacteur muzikantenvakblad Music Maker
1989-2000 Eindredacteur 'OOR’s Popencyclopedie'
1999-2005 Docent Rockacademie
2009 Winnaar Pop Media Prijs voor boek en tv-serie '50 Jaar Nederpop'
2010-2016 Voorzitter POPnl
2016-2019 Voorzitter Popcoalitie
1995-heden Schijver 'De Muzikantengids' (9 edities)
2000-heden Componist, producer en mede-eigenaar Minidisco 
2005-heden Redacteur (tot 2019) en medewerker OOR
2012-heden Docent Conservatorium Haarlem

Probeer te denken als een algoritme.

No Shame In My Game

Denk voor het algoritme ook na over het moment waarop jouw luisteraars naar je muziek moeten gaan luisteren. Als je zegt: vrijdag komt het uit, betekent dat in de praktijk: donderdagnacht een release om 0:00 uur. Tenzij je luisteraars nachtuilen zijn, luistert er de eerste uren niemand en wordt je minder relevant voor het algoritme.

“Doe het dan liever direct na je releaseconcert - nooit van tevoren. Vraag mensen vanaf het podium schaamteloos om hem tien keer te draaien als ze thuis zijn”, adviseert Jan. Als je je toeschouwers net een dampend releaseconcert gegeven hebt, zijn er altijd wel twintig mensen die dat doen. Dat betekent al tweehonderd streams. Zo’n aantal is al bovengemiddeld (de meeste tracks worden minder dan tien keer beluisterd) en de eerste paar honderd luisterbeurten halen is het moeilijkst.

De Heilige Graal is de New Music Friday-playlist op Spotify. Als je daarin komt, word je superveel beluisterd. Als je je daarvoor opgeeft, moet je argumenten geven waarom ze jouw nummer daarin moeten opnemen. Schrijf daarvoor een tekst en voer die aan AI met als opdracht: “optimaliseer deze tekst voor Spotify”. Want: “Wie kan er beter een algoritme optimaliseren dan een algoritme?”, lacht Jan.

Les Zazous in 1992.

Spotify? Zo moeilijk is het niet!

Ready To Go…?

Ho. Even een paar stappen terug. Want hoe weet je of je er klaar voor bent om iets op Spotify te releasen? En hoe kom je op dat punt?

  • Vraag je af: willen mensen je nummer wel horen? Vraag feedback aan minstens tien mensen uit je omgeving die eerlijk tegen je durven te zijn. Laat hen een cijfer geven, bijvoorbeeld via Google Forms. Als het niet minstens een 8 is, doe het dan niet. Een 7 is een twijfelgeval.
  • Is het een 6,9 of lager? Wacht dan nog even met dingen als Spotify. Zorg eerst dat je in je genre heel goed bent. Ga anders door met schrijven en oefenen.
  • Is je omgeving enthousiast? Laat je nummer dan horen op een Muzikantendag. Ga daar met je mp3’tje naar een demospreekuur van van, zeg, Kink FM- of 3FM-muziekprofessionals. Die hebben al heel veel gehoord en overzien het hele veld. Zijn die ook enthousiast? Dan ben je klaar voor de volgende stap.

Get Your Shit Together

Dan komt “de noodzakelijke shit voordat je gaat releasen“:

  • Zorg voor een goede naam voor je act en een logo en leg de rechten daarop vast bij het Benelux merkenbureau.
  • Leg als componist en tekstschrijver je auteursrechten vast bij BumaStemra.
  • Regel je naburige rechten. Dat zijn de rechten die je hebt als uitvoerend muzikant.
  • Sluit je aan bij Norma, de organisatie die de rechten voor thuiskopieën en tv-uitzendingen verdeelt.
  • Zoek een distributeur voor Spotify. Je kunt je nummers namelijk niet zelf op Spotify zetten, distributeurs doen dat. Ze hebben verschillende verdienmodellen, met een vast bedrag of een percentage van de inkomsten. Kies er eentje die bij jou past. Als je inzet op geld verdienen met Spotify, is een inkomstenpercentage delen niet zo interessant. Als het alleen een visitekaartje is om optredens te scoren, dan werkt dat juist prima. (Van dat verdienen aan Spotify moet je je voor de meeste artiesten niets voorstellen. Duizend streams leveren €3,40 aan inkomsten op, die je ook moet delen met anderen: al je bandleden, de distributeur, je platenlabel, als je dat hebt – bij zo’n label heb je een goede deal als zij 50% pakken).

Drop It

Heb je een distributeur? Check. Plan? Check. Rechten: voor elkaar. Mooi! Dan kun je je release voorbereiden:

  • Maak een releaseplanning.
  • Zorg voor een artiestenfoto, liefst meerdere.
  • Zorg voor een artiestenbio, liefst in meerdere talen. Zorg ook voor een persbericht (onze tips daarvoor).
  • Benader de programmeurs van bekende poppodia, wie weet gunnen die je kansen als voorprogramma.
  • Doe ook mee aan bandcompetities als de Nobel Award. Zorg dat je zo goed bent dat je geselecteerd wordt, want er zijn veertig tot zestig inschrijvingen voor twintig plekken.

100.000 Million Ways

Wat zijn nou voorbeelden van artiesten die dit goed voor elkaar hebben? “Iedereen die veel tourt: Froukje, Eefje de Visser, S10, Hang Youth. Wie succes heeft, heeft altijd goede liedjes, een goed zakelijk idee, serieuze follow-up, mensen die het zien zitten en geholpen hebben, en heeft het achter schermen goed geregeld met rechten en zo. Dat zijn allemaal dingen die je voor elkaar moet hebben”.

Is is niet één gouden weg. Je hebt “wel honderd manieren” waarop het kan, en telkens vinden nieuwe artiesten nieuwe manieren. Doe het dus vooral op jouw manier, maar denk er wel over na en maak een plan. Spiegel je daarbij niet aan je favoriete artiesten. Wat jij doet, moet passen bij jouw act en persoonlijkheid, al kun je je daar ook in ontwikkelen. Alles kan, als je maar een aantal basisdingen voor elkaar hebt. “Je moet anders durven denken dan andere mensen, dat geldt voor alle kunsten”.

Amateur Hour

Maar, vraag ik door, wat moet je nou doen als je geen ambities hebt om beroepsartiest te worden, maar gewoon in cafeetjes wilt spelen, en misschien een keer op een klein podium? “Het stomme is eigenlijk: die mensen moeten precies dezelfde dingen doen als iemand die heel groot wil worden. Je probeert iets goeds te doen binnen jouw niche. Anders word je namelijk nul keer beluisterd”.

Jan van der Plas in 2015.

Verzin een list!

Jan van der Plas (en heer Olivier B. Bommel)

100101101100110110011011001010101

Yes! Je nummer, EP of album is uitgekomen! Zorg dat het algoritme goed gevoed wordt: via de socials en met optredens. Laat anderen enthousiast posten over jouw optreden. Algoritmes van streamingdiensten pikken dat op, want die nemen mee wat er op de socials gebeurt. Ze stellen je daardoor voor aan gebruikers met een soortgelijk gebruikersprofiel als jouw luisteraars. Zorg na je release zo snel mogelijk voor de eerste clicks.

Ook in de echte wereld moet je van alles doen: “Een track uitbrengen heeft vooral zin als je een releaseoptreden doet”. Als je het goed doet met het uitbrengen op muziekplatformen: zorg dat je zichtbaar bent, op de radio komt, op tv. De digitale en analoge activiteit moeten gelijkop gaan: “als een van de twee palen goed gaat en de ander niet, is er een kans dat niets wordt”.

Everybody’s Got To Learn Sometime

“En als één die twee palen niet goed loopt, hoe kun je dat dan bijsturen?”, vraag ik. “Verzin een list!,” roept Jan spontaan. Zijn Katwijkse roots komen boven bij een eerste inval: “Vraag of je bij Quick Boys-VV Katwijk vijf minuten een nummer mag zingen op de middenstip in de rust. De helft van de drieduizend toeschouwers haalt dan bier, de andere vijftienhonderd blijven staan. Tien vinden het leuk en posten erover - je hebt gelijk tractie in de echte én de digitale wereld.”

Nog een tip: ga op straat spelen. Daar moet je aan wat regels (voorbeeld) voldoen, maar daar leer je veel van: “Ik was vroeger een shoegaze-muzikant, maar op straat leerde ik communiceren met het publiek. Ik móést wel, anders kwam er geen munt in die hoed!”

O ja, en denk vooral niet dat alles vanzelf gaat. Iedereen die het maakt, werkt er heel hard voor, creëert en pakt kansen.

EMI

Wanneer ben je er klaar voor om te gaan flirten met platenlabels? DIY kan in elk genre, “maar dat gaat het makkelijkst in een duidelijk afgebakend en hecht genrewereldje: metal, bijvoorbeeld, of ska”. Wie mainstream-muziek maakt, moet snel proberen onder contract te komen. “Majors zijn goed in majormuziek”, vat Jan samen. Niche-labels kennen hun niche het beste en verkopen daarbinnen net zoveel als (of meer dan) een major label. Jan geeft zijn voormalige band Les Zazous als voorbeeld: “In de jaren negentig maakten wij de overstap van een sixtieslabel naar een grote platenmaatschappij, maar de muziek bleef hetzelfde. Zij verkochten er helemaal niet meer van. Daarna zijn we snel weer independent gegaan en hadden we onze meest succesvolle plaat bij een klein label.

Goed zijn in een klein genre hoeft succes niet in de weg te staan. Als je in Engels zingt en in jouw genre echt iets voorstelt, kun je heel Europa door. “In veel genres is het makkelijker om op Sziget te staan dan op Lowlands”, vertelt Jan. “Probeer wat groter te denken. Zo zijn al die bekende DJ’s ook zo groot geworden.”

Change It All

En als het juist na jaren proberen niet loopt, wat moet je dan veranderen? Daar is moeilijk iets algemeens over te zeggen, vindt Jan, maar vraag het de mensen om je heen wat er niet niet goed is.

Kijk wat je kunt verbeteren. Als je te horen krijgt: die liedjes zijn goed, maar je stem niet, dan moet je iemand anders laten zingen. Of als je hoort: goede liedjes, maar je Engels is zo beroerd, probeer het dan eens in het Nederlands. Voor de één betekent “verbeteren” het bestuderen van muziektheorie, voor ander betere instrumentbeheersing, voor de derde een bandcoach inhuren en voor de vierde: hef de band op en begin eens in een ander genre. En soms is het eerlijke antwoord dat niemand weet waarom het niet loopt. Streef er in ieder geval naar de top van jouw niche te bereiken.”Een kleine verandering in samenstelling, genre of ambitie wil nogal eens schelen”.

This Isn’t Rocket Science

Tot slot tipt Jan: accepteer dat het een hoop werk is om iets op Spotify uit te brengen. Doe het vooral niet met tegenzin, zó moeilijk is het niet. Als je door basisdingen heen bent, is er tijd en ruimte om leuke dingen te doen. Bijvoorbeeld nadenken over een releaseconcert op een plek waar veel mensen komen, creatief zijn, en een beetje brutaal. “En als je releaseconcert uitloopt op een ramp, kun je prachtig in de slachtofferrol schieten en daar weer mooie liedjes over schrijven! Ongeluk is voor een schrijver een goudmijn.”

Op 30 november 2025 is de Muzikanten Meet-Up XL in de Nobel, Marktsteeg 4-8 in Leiden. Het evenement is van 14:00-18:30 uur. De Muzikanten Meet-Up XL is gratis toegankelijk, maar je moet je vooraf aanmelden.

Als 3voor12 Leiden staan we er ook, bij een stand in de foyer. Vertel ons over je plannen en aankomende releases, hoor over hoe je op Live071 op Sleutelstad FM komt en hoe je op Club 3voor12 Leiden zou kunnen spelen.

The Magic op Oranjerock in 2025. Jan is de vierde van links.

The Magic op Oranjerock in 2025.