Harm’s Fork laat de muziek spreken

De Spotifylijst Van... Harm Wierda: organist, zanger en tekstschrijver van Harm’s Fork

Tekst: Michel van Dijk ,

De Spotifylijst Van... biedt maandelijks een overzicht van de lievelingsnummers van een bekende Groninger artiest. Deze eerste editie van onze gloednieuwe rubriek is samengesteld door Harm Wierda, de organist, zanger en tekstschrijver van de freak gospelband Harm’s Fork. Deze band dient een hoger doel. Nummers als Unite, Beautiful, Zion en een bewerking van Psalm 23 doen vermoeden welk doel dat is. Harm’s Fork werd in 2010 opgericht en bedient zich van een religieuze thematiek. Wierda is een bevlogen lid van de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen (de mormonen), en dit geloof wordt weerspiegeld in zijn teksten. Tijdens het interview is het snel duidelijk: Wierda is een man met een missie, zijn ideeën geven blijk van een diepzinnige kijk op muziek.

The Doors - The Soft Parade
De zanger en muzikant is gefascineerd door de podium presentatie van The Doors. Hij houdt van de symboliek die spreekt uit de teksten van Doors-zanger Jim Morrison. Wierda ziet in het nummer The Soft Parade diverse mythisch symbolen na voren komen, zoals de leeuw, die volgens hem staat voor vitaliteit en kracht. Het politieke- en religieuze aura rond The Doors heeft Wierda van jongs af aan geboeid. De meeslepende psychedelische blues sound van deze Amerikaanse band is verbonden met wat Wierda het 'soulgevoel' noemt. Dit gevoel probeert hij zelf ook via Harm’s Fork op het publiek over te brengen. Hij beleeft de muziek en tekst van het nummer door een mormoonse bril. “De mens heeft een eigen verantwoordelijkheid en deze komt samen met zijn vrije wil,” aldus Wierda. “You cannot petition the lord with prayer”, zegt Morrison in het nummer, maar Wierda is het daar niet mee eens. “Je kunt zelf heel veel voor elkaar krijgen. Ik bid niet voor ieder wissewasje,” zo stelt hij, “maar bidden heeft zeker effect.”

Soft Machine - Why are we Sleeping
Wierda is sterk beïnvloed door de bands uit de Engelse Canterbury scene die rond 1970 hun hoogtepunt hadden. Vooral Why are we Sleeping? van Soft Machine maakte indruk door de psychedelische muzikale stijl, het instrumentarium, en de thematiek van het nummer. Voor een organist als Wierda heeft het nummer veel te bieden. Zo roemt hij de eenvoud, de expressie, de dynamiek en de tripachtige repetitieve elementen van het nummer. De titel van het nummer verraadt een schatplichtigheid aan de Armeens-Griekse filosoof en mysticus George Gurdjieff (1866-1949). Diens gedachtengoed is van grote invloed geweest op de Canterbury scene. Gurdjieff stelt o. a. dat de mens zijn onbewuste geautomatiseerde leefstijl moet ontworstelen. Wierda is ook door Gurdjieff’s denken beïnvloed, zowel in muzikale als in levensbeschouwelijke zin.

Solomon Burke - Non Of Us Are Free
Dit nummer is belangrijk voor Wierda, want het nummer inspireerde hem om Harm’s Fork op te richten. Het nummer kwam in korte tijd op verschillende wijzen zijn leven binnen. Zo zat Wierda op eerste pinksterdag in 2003 thuis een uitzending van Pinkpop te kijken, toen hij daar de Amerikaanse soulzanger Solomon Burke zag optreden. Tijdens dit optreden zong Burke het nummer None of Us are Free. Dit nummer raakte Wierda diep. Maanden later kreeg hij een dvd van Groninger trompettist en vriend Jehannes Elzinga, waarop te zien is hoe Elzinga met Burke mee jamt. Op deze dvd stond ook het nummer None of Us are Free. Wierda bekeek de dvd, zocht direct het nummer uit, en speelde het die avond tijdens de jamsessie. Na deze sessie zag hij thuis het nummer weer uitgevoerd worden. Ditmaal door bekende Nederlanders in het kader van een televisie-uitzending ter gelegenheid van 60 jaar Amnesty International. Het kon geen toeval zijn dat het nummer zo vaak zijn aandacht opeiste. Het werd Wierda nu duidelijk: hij moest en zou een soulproject beginnen om het ‘soulgevoel’ te verspreiden, want zo merkt Wierda op: “niets gebeurt toevallig.”

Arthur Brown - Time Confusion
Het beschouwende perspectief en de droomachtige sfeer van het nummer spreken Wierda zeer aan. Daarnaast heeft organist Vincent Crane, die op dit nummer te horen is, een belangrijke invloed gehad op de muziek van Harm’s Fork. Time Confusion loopt met zijn jazzy rockelementen vooruit op de latere progressieve rockbands van de jaren zeventig. De psychedelische elementen van het nummer zijn ook duidelijk te onderscheiden in de muziek van Harm's Fork. Daarbij zijn de snelle wisselingen in Brown's muziek, qua dynamiek en ritme, eveneens karakteristiek voor de muziek van de Groninger gospelband. De zangstijl van Brown, zowel ingetogen als volledig los gaan, is duidelijk hoorbaar van invloed geweest op de zangstijl van Wierda.

Leon Russel - Out in the Woods
Ook deze artiest is muzikaal gezien van grote invloed geweest op de muziek van Harm’s Fork. Vooral de orgelpartijen hebben zich in Wierda’s muzikale geheugen ingegraven. “Deze artiest heeft minstens het niveau van de Beatles,” zo stelt Wierda. De productiekwaliteit is zeer goed, het geluid is helder gedefinieerd en de muziek kent mooie koortjes gedragen door een voortdurende, sompige groove. Voor Wierda is Russel, samen met Dr. John, de Amerikaanse tegenhanger van de Beatles. Russel's gebruik van timbre in Out in the Woods is inspirerend. “De down-to-earth-vertolking van lied is bijzonder treffend," aldus Wierda. “Het is een draai van 180 graden ten opzichte van The Soft Machine, want zij hebben een veel theatraler podiumpresentatie.” De Groninger vindt beide benaderingen overigens interessant. Het slotkoortje van het nummer wordt in het Zuid-Afrikaans gezongen, maar toen Wierda dit nummer een aantal jaren geleden zelf coverde, veranderde hij die taal in het Fries.

Capitain Beefheart - Electricity
“Beefheart is een klank kunstenaar,” aldus Wierda. Zijn grote stembereik maakt hem tot een persoonlijke favoriet van de Groninger muzikant. De tekst van Electricity spreekt hem vooral aan vanwege de bezieling die er op poëtische wijze uit spreekt. De boogiewoogiestijl, de theremin (een Russische monophone) en het helder gedefinieerde geluid, inspireerde Wierda al op jonge leeftijd. De muziek van Beefheart bood een tegenwicht voor de zweverige hippiemuziek die in de jaren '60 in full swing was. Wierda vindt de San Francisco freak scene van de jaren '60, waar Beefheart uit voor komt en waarvan Frank Zappa het episch centrum was, een interessante context die Electricity een extra muzikale betekenis geeft.

Jimmy Hendrix - The Star Spangled Banner
“Ik wilde orgel spelen zoals Jimmy Hendrix gitaar speelt,” zegt Wierda. Hij zegt Hendrix goed te vinden vanwege zijn eigen geluid en dragende en levendige spel: “hij is een totaal muzikant”. Hendrix’ muziek klinkt volgens Wierda zeer persoonlijk, zijn teksten raken veel universele thema’s. Het nummer The Star Sprangled Banner, live uitgevoerd op Woodstock '69, is volgens Wierda de mooiste versie van het nummer. “Op een bepaald moment kijkt Hendrix in de camera en lijkt het historisch belang van zijn optreden te beseffen.” Het nummer is een vrijheidslied, en daarnaast een aanklacht tegen de oorlog. De nieuwe generatie nam het over van de oude generatie.

Cor Stijn - Wild Horses
Stijn is van grote invloed geweest op het orgelspel van Wierda, en zo ook op de muziek van Harm’s Fork. “Zijn timing en geluid zijn waanzinnig,” zegt Wierda. De heldere, duidelijke compositie van de muziek maakt dit nummer interessant. Stijn heeft mee gespeeld op enkele platen van de Nederlandse cabaretier Dorus, deze platen draaide Wierda in zijn jeugd helemaal grijs. Hij kwam dus al vroeg in aanraking met Stijn’s orgelspel.

Robert Wyatt - Free Will & Testament
De mooiste zin uit het nummer is: “Given free will within certain limitations, I can not will myself to limitless mutations,” aldus Wierda. Het nummer gaat over de noodzaak van een evenwicht tussen beperking en vrijheid. De Groninger muzikant voert dit evenwicht ook door in zijn soulmuziek, en houdt zo het midden tussen compositie en improvisatie. Wyatt heeft van alle muzikanten uit de Canterbury scene de meeste invloed op Wierda gehad, vanwege zijn sound en zijn sterke teksten.

Dr. John - Lissen At Our Prayers
Alles klopt aan deze eenvoudige pianoballade, het behandelt de universele thematiek van de verloren liefde en de bijkomende blues, en wie herkent zich daar nou niet in? Daarnaast is het nummer muzikaal gezien interessant vanwege de koortjes. Dergelijke vocale elementen zijn ook een opvallend onderdeel van de muziek van Harm’s Fork. “Het bijzondere aan Dr. John is zijn durf om kritiek te uiten op de status quo, hij heeft de gave om puntige zinnen te maken die raak zijn, zoals Bob Dylan je ook kan raken,” zo stelt Wierda. “It takes nine levels to evolve, around a center we all revolt,” zingt Dr. John in “Lissen At Our Prayers”. Een dergelijke mystieke of poëtische taal resoneert ook in Wierda’s werk.

Harm’s Fork werkt momenteel hard aan een nieuw album. Wie nu al wil luisteren naar Harm’s Fork, checkt de onderstaande links:

http://www.harmsfork.com/media.html
http://www.harmwierda.com
Harm’s Fork Live op Gideon Festival 2012