De afgelopen tijd neemt de technoscene in Groningen een enorme vlucht. Er worden een boel feestjes georganiseerd en steeds vaker komen er grote namen naar onze stad. De groeiende scene is natuurlijk een ideale kweekvijver voor jong talent. Twee goede voorbeelden zijn Freek Wigbold en Martin ter Braake. Op de dansvloer bekend als Freak Strano en Harde Baas.
We spreken af in Pand 48, het bonkende hart van de Groninger technoscene. Voor de DJ's een bekende plek omdat ze hier menig feestje van muzikale omlijsting hebben mogen voorzien. Het gesprek begint dan ook over de muziek. Wat maakt techno eigenlijk zo bijzonder? Er zijn immers genoeg mensen die niks hebben met het repetitieve genre. De dj's begrijpen dat wel en hebben er een mooie terminologie voor. Poffertjes en crackertjes, oftewel de kicks en de snares die evenredig over de vierkwartsmaat verdeeld zijn. Deze zwakte van de muziek is ook zijn kracht, een goede dj-set is een meeslepend en bezwerend verhaal. De kicks en snares stuwen je van hoogtepunt naar hoogtepunt en terwijl het lichaam duint op de kick gaan de gedachten uit naar de details. Synths, samples, baslijnen en overgangen tussen nummers... Zit die nieuwe track er al in, of wordt er -letterlijk- een loopje met me genomen?
Freak Strano - Butterfly Effect (Klopfgeist Recordings 2010)
Beide dj's laten zich niet te veel leiden door de beperkingen van techno en zoeken hun eigen weg. Een goede en originele plaatkeuze vinden ze de belangrijkste eigenschap van een goede dj. Ze vinden het dan ook niet heel relevant dat er software is waarmee platen met een druk op een knop gesynchroniseerd kunnen worden. Freek: “Maar je moet de mogelijkheden van die software dan wel benutten, door bijvoorbeeld meer dan twee tracks tegelijk te mixen.”
Freak Strano en Harde Baas houden het voorlopig bij de ambachtelijke basis; cd's of vinyl en een mixer. De kunst om met plaatkeuze en timing het publiek te raken. Freek: “Het mooist vind ik om na een uitbundige knaller iets te draaien dat het publiek echt in het hart raakt. ”
Om een originele dj-set te kunnen draaien gaat er wel wat tijd zitten in het zoeken naar nieuwe muziek. Wanneer er voor inspiratie een muziekje opgezet wordt is dat dan ook meestal geen techno. Freek noemt bijvoorbeeld klassiek, dubstep en Jonsí. Naast hiphop is rock favoriet bij Martin en dan vooral het hardere werk. Dat is niet toevallig want hij was niet onverdienstelijk als drummer in hardcore punkband Gascoigne en de poppunkband Playroll (voor de geïnteresseerden: op 18 december speelt Playroll een reünie-optreden tijdens het 25-jarig bestaan van de Drentse popprijs in Assen).
Punk en techno lijken compleet verschillende werelden, maar nadat Martin een tijdlang in het bandjescircuit had doorgebracht was er ruimte voor wat nieuws. Martin: “Ik ging met wat vrienden naar een feestje met elektronische muziek, daar zijn mijn oren op de een of andere manier open gegaan. Daarvoor had ik er eigenlijk niet goed zo naar geluisterd.” Een jaar later stond Stephan Bodzin in Simplon. “Freek had me kort ervoor 'Phobos' toegemaild (een nummer van Bodzin). Toen die track op het eind van de avond voorbij kwam was de climax compleet, door merg-en-been-materiaal gewoon.' Freek was ook bij het memorabele moment; “Hij stond zo enorm te genieten, geweldig om te zien hoe iemand zo 'besmet' kan raken met het techno-virus.”
Stephan Bodzin vs. Marc Romboy - Phobos (Systematic Recordings 2006)
De carrière van dj Harde Baas – Martin ter Braake dus, red. – begon laat maar kwam vlot van de vloer. “In de punkwereld heb ik geleerd dat je met hard werken een eind kan komen. Jezelf doorontwikkelen en in de markt zetten en zoveel mogelijk optreden, desnoods gratis!” Tegenwoordig heeft Martin een druk draaischema en een boekingskantoor die dingen regelt. In de stad wordt hij af en toe door mensen herkend, waar ‘ie nog steeds van onder de indruk is. “En ik woon hier nog maar anderhalf jaar, het is gewoon absurd.”
Freek is al langer bezig met elektronische muziek. “Ik ben begonnen met produceren toen ik dertien was met simpele programma's zoals Music Maker. Het heeft ook een tijdje geduurd voor ik er iets mee ging doen, ik ben niet zo snel tevreden.” Toen Freek eenmaal aangespoord was om wat op te sturen kwamen de releases. Inmiddels zijn er daar drie van, een met Sebastian Davidson en twee solo EP's. Bovendien zit er nog genoeg in de koker. “Ik ben nog lekker bezig, experimenteren, tracks maken en er is ook nog aardig wat onafgemaakt materiaal waar ik nooit wat mee gedaan heb.”
Langzaamaan gaat het gesprek over de muzikale idealen van de dj's. Ze hebben goede oren en een mening over wat zij goed vinden en wat niet. Zo worden de producties van Noisia geroemd om hun technisch vernuft. “Het is super knap dat ze in sommige nummers een bak herrie creëren en toch zo’n strakke productie kunnen maken dat het perfect uitgebalanceerd klinkt. Alsof ze alles kapot scheuren!” Ook de samples en strings zoals Stimming ze gebruikt zijn een inspiratie. Stimming gebruikt voornamelijk zelf opgenomen geluiden en laat de track zo minder mechanisch klinken. Freek; “Het klinkt zoveel organischer en oprechter dan veel andere techno, er zit veel meer gevoel in zo’n plaat.”
Stimming - Song for Isabelle (Diynamic Recordings 2009)
Over de toekomst zijn de DJ's minder duidelijk. Een mooi ideaal is voor beide om eens op een feest als Awakenings te staan, maar of dat gebeurt en wanneer is niet te voorspellen. Gelukkig hebben ze beide nog genoeg ijzers in het vuur. Freak Strano stond laatst met het Klopgeist label (waar zijn releases zijn uitgebracht) in Berlijn, het Mekka van de techno. Freek: "zoiets als in Berlijn had ik nog nooit meegemaakt. Begrijp me niet verkeerd, ik hou er niet van om te pochen, maar na 2 platen stond de hele zaal vol en het ging volledig los! Duitse meisjes die naderhand naar je toe komen om je draaistijl te bewieroken en ook nog platen, die ik zelf geproduceerd en uitgebracht heb, kennen... Blijkbaar vinden die Duitsers het dus echt fantastisch wat ik doe."
Ook voor Harde Baas lijkt er nog geen einde te komen aan zijn explosief groeiende carrière. Hoogtepunt wat nu nog in het vat zit is zijn verjaardagsfeest wat Harde Baas geeft op 29 januari in Simplon. “Op die avond komen twee van mijn favoriete producers mijn feestje opleuken; Marc Romboy en Max Cooper!”. Thematisch gaat het een bizarre avond worden en er staat een boel vets gebeuren! Dat ik het zover vooruit plan heeft een reden; alles moet die avond kloppen!”
Ondanks de goede perspectieven blijven de Groninger dj's nuchter, met een gewoon baantje in een callcenter. Martin; “Ideaal, want je kunt zelf je uren plannen, ik weet bijvoorbeeld dat ik mezelf op vrijdag niet te veel moet belasten.” Hoewel ze graag verder willen komen in de muziek hoeven ze niet zo nodig van hun hobby hun werk te maken. Freek “Het klinkt prachtig maar je raakt wel enigszins je hobby kwijt, en daarmee een stuk vrijheid.” Dit wordt beaamd door Martin; “Ik heb geen zin om aanvraagnummertjes op bruiloften te moeten spelen. Ik wil echt draaien wat ik zelf vet vind.”
We bespreken welke Groningse dj's Martin en Freek graag in het zonnetje willen zetten. Beide zijn tevreden over de Groningse muziekscene maar hebben zeker een uitgesproken tip. Freek; “Jay Cristian is echt goed bezig, de meeste mensen kennen hem van de latin house van vroeger, maar daar is hij al lang mee gestopt. Tegenwoordig draait hij warme, diepe, meeslepende house en techhouse, redelijk uniek hier in Groningen.” Martin wil ook graag iemand in het zonnetje zetten: Freak Strano. “Freek is echt een van de meest getalenteerde jongens uit de stad qua draaien maar ook productietechnisch. Alleen is hij zelf nog veel te bescheiden, daarom blijf ik hem bij alles en iedereen aanprijzen.”
We hebben inmiddels een paar uur gesproken over poffertjes, crackertjes en andere aan muziek gerelateerde zaken. Beide dj's zijn bijzonder eensgezind in hun kijk op techno en het vak dat ze beoefenen. De laatste vraag is daarom, wat is eigenlijk het verschil tussen de twee? Martin; "Ik denk niet dat er veel verschil is, ik draai misschien iets harder en Freek wat organischer. Verder zie ik eigenlijk vooral overeenkomsten; we gaan er allebei vol voor; om het publiek in beweging te krijgen met originele platen en goeie mixes." Freek: "er is inderdaad niet veel verschil qua enthousiasme en idee van wat we met het publiek willen doen. Ik denk inderdaad dat Martin wat steviger draait, meer richting de techno en ik toch wat meer naar de echte diepe tracks. De basis voor ons beide blijft om origineel te zijn in onze platenkeus en alles iets anders de doen dan rest. Oftewel: met je kop boven het maaiveld uitsteken!"
Tips
Harde Baas promo (Youtube)
Trailer verjaardagsfeest Simplon (Youtube)
Freak Strano op Beatport
DJ sets