Van 12 tot en met 21 maart vindt in Austin, Texas het South By Southwestfestival plaats, een van de grootste muziek- en filmfestivals ter wereld. Het muziekgedeelte beslaat de laatste vier dagen, waarop meer dan 1400 bands spelen op ruim 80 podia, verdeeld over de stad. Een van de Nederlandse bands is het Groningse The Black Atlantic. 3VOOR12/Groningen ging met bandleden Geert van der Velde en Stef Thoen om de tafel zitten.
“Heb je niet genoeg gegeten dan?” vraagt Thoen quasibezorgd als Van der Velde vóór het interview aangeeft eerst nog een patatje te willen eten. “Nou ja, je zat er bij toen ik vanmiddag dat bord pasta naar binnen schoof”, antwoordt de ander ietwat knorrig. “Ik heb gewoon nu alweer trek!” Heel verwonderlijk is dat ook niet. Het interview vindt plaats op een namiddag, daags voordat The Black Atlantic in het vliegtuig stapt naar Amerika. De visumaanvragen zijn inmiddels allemaal rond, maar er moet nog veel meer geregeld worden. Want na de optredens op South By Southwest (SXSW) doet de band ook nog een korte tour langs de belangrijkste steden aan de oost- en westkust van de Verenigde Staten.
Bevestiging
Dat hij in Amerika wilde gaan spelen, wist Van der Velde al langer. Maar niets gaat daar vanzelf, vandaar dat hij het heft in eigen hand heeft genomen. Te beginnen met SXSW. Om zich daarvoor aan te melden, heeft hij zich met een elektronische presskit betaald geregistreerd op de site sonicbids.com. Veel grote festivals (waaronder ook Eurosonic) maken gebruik van die site, waar een groep vrijwilligers alle muziek scant. Zo werkt het als een selectiemachine. Van der Velde legt uit: “Die vrijwilligers zitten gewoon de hele dag die dingen te luisteren en als er dan iets uitspringt, dan wordt het bij de boekers neergelegd en die maken dan de selectie.”
Zo ook met The Black Atlantic. In augustus 2009 heeft Van der Velde zijn gegevens op de site achtergelaten en binnen een paar weken kwam er al een reactie van een screener, dat hij het materiaal te gek vond en het had doorgestuurd naar een boeker. Van der Velde: “Toen had ik al een beetje goede hoop, maar toen hadden we nog niet de officiële bevestiging. Die kregen we in november. En dat is wel grappig, want volgens mij waren we echt de eerste Nederlandse band die de bevestiging binnen had. Maar ik zag later op allemaal sites, bijvoorbeeld van V2 Records, dingen staan als ‘eerste Nederlandse artiest geselecteerd voor South By Southwest,’ terwijl wij dus twee weken daarvoor al getwitterd hadden dat wij daarheen zouden.”
Samen zwanger
Op de vraag of hij het niet raar vindt om nu een intensief avontuur in Amerika aan te gaan, terwijl hij en zijn vrouw Megan (die ook in de band speelt) net in februari een dochter hebben gekregen, antwoordt Van der Velde gedecideerd: “Maar dat wisten we natuurlijk! Ik bedoel, The Black Atlantic is vanaf vorig jaar mei, toen Megan en ik zeg maar in verwachting raakten, toen waren we al ontzettend veel aan het toeren.” Maar alles is in goed overleg gegaan. Het gezinsleven en de muziek blijven naast elkaar bestaan: “Kijk, we wilden kinderen en ik speel muziek. En ja, dat zal ook zo blijven. Ik ga niet in één keer ophouden om het een of het ander te doen.”
Op SXSW speelt Megan nog mee, maar daarna zal ze haar aandacht in eerste instantie volledig op dochterlief richten. Als vervanging is Simon van der Heide aangetrokken, de nieuwe percussionist van Bonne Aparte. Dat was voor de drummer even wennen, omdat The Black Atlantic voornamelijk op rotatiebasis speelt en mede daarom gebruik maakt van een minimale drumkit. Op de vraag wat Thoen na deze formatiewisseling te doen krijgt, antwoordt deze laconiek: “Ja, nou ja, ik mag het klokkenspel gaan spelen.” Van der Velde vult aan dat iedereen iets anders moet doen: “Kim Janssen, die moet ineens de harmonieën van Megan gaan zingen en Simon die zingt weer... Nou ja, we zijn er wel een tijdje mee bezig.” Maar een eerste optreden in de tijdelijke samenstelling verliep erg goed, dus hij is vol vertrouwen dat het met de Amerikaanse tour helemaal goed gaat komen.
Ask not what your promotor can do for you…
Dat die tour er komt, is voor een groot deel aan de inzet van Van der Velde zelf te danken. Eigenhandig heeft hij honderden ‘venues’ aangeschreven, overigens aanvankelijk vrijwel zonder respons. Tot hij bedacht dat hij het via lokale bands moest spelen, hen een ‘package’ aan te laten bieden aan promotors, waarin de lokale band zelf, plus dat Nederlandse bandje een avond optreden. Dan weet een promotor beter waar hij aan toe is qua publiek. Waar dat aan ligt? Van der Velde: “Het is gewoon een andere wereld. Kijk in Amerika draait het gewoon om… is het precies een omgekeerde rol van in Nederland. In Amerika is het zo, dan zegt de promotor: ‘Wat kun jij voor mij doen, om te zorgen dat ík de zaal vol krijg?’ Terwijl in Nederland… Een band die schrijft de promotor en de promotor moet maar zorgen dat er publiek komt.”
Zelf verwacht Van der Velde flink wat eigen publiek naar de zalen te kunnen lokken. Dat heeft alles te maken met het feit dat debuutalbum ‘Reverence For Fallen Trees’ (2009) nog altijd gratis te downloaden is. Een volstrekt bewuste keuze van de band en van label Beep! Beep! Back Up The Truck. Door die downloads beschikt de band bijvoorbeeld voor New York, waar meerdere optredens gepland staan, over meer dan duizend e-mailadressen van potentiële bezoekers. Daarnaast vormen de vele tienduizenden torrentdownloads een aardige indicatie. Dat de band daar in eerste instantie niks aan verdient, is niet erg. Het hoort bij het plan, om eerst een groot publiek te bereiken. Van der Velde: “Wij hadden de opnames van ons album binnen drie maanden terugverdiend, ondanks het feit dat het gratis te downloaden was.”
Stilte in de zaal
Over dat publiek is Van der Velde over het algemeen goed te spreken. Zeker in vergelijking met het gros van de toeschouwers tijdens zijn metalperiode, onder meer als zanger van de Amerikaanse metalcoreband Shai Hulud. “Ik had helemaal geen feeling meer met die scene en met de mensen die daar naartoe kwamen,” verzucht de zanger, “ik kon me er gewoon niet meer mee identificeren.” Maar de ingetogen muziek die hij nu maakt, vergt wel wat van het publiek. De intense folk komt het beste over als het muisstil is in de zaal. En dat is eerder uitzondering dan regel. Toch ziet de band dat niet per se als een nadeel, verklaart Thoen: “Nou, als mensen praten is het een soort van overwinning als je wel een goede show neerzet, ondanks het geroezemoes.”
En rumoer in de zaal leidt ook tot kansen, vult Van der Velde aan: “We spelen er ook wel op in. Er zijn ook wel momenten dat we een show spelen en dat het heel rumoerig is en dan kan je een paar dingen doen.” Zo vertelt hij over een show in Leipzig, waar één man in het publiek luid aan het wauwelen was, terwijl de rest muisstil zat te luisteren. “Toen waren we een nummer aan het spelen en toen liet ik het nummer heel even een paar seconden stilvallen. Dat je dus alleen maar ‘awhuhwahwuh’, dat hoort. En toen zag je dus ook die persoon in één keer even… oeps! Toen werd hij het zichzelf bewust en toen werd het daarna ook stiller. Dus het kan – je kan dat soort grapjes uithalen.”
Er gaat niets boven Groningen
Sowieso houdt Van der Velde wel van een grapje op zijn tijd. Toen de mede-Groningers en goede vrienden van Audiotransparent begin 2010 een Valentijnspoll startten, waarin je kon aangeven welk nummer zij op de dag des liefde moesten opnemen, is de zanger enthousiast campagne gaan voeren. Zijn optie, ‘God Only Knows’ van The Beach Boys - gecoverd in het Gronings, heeft met een flinke meerderheid aan stemmen gewonnen. Van der Velde kijkt enigszins schuldbewust bij de herinnering aan zijn fanatieke manier van campagne voeren. Om er vervolgens met een grote grijns aan toe te voegen: “Maar ik heb ze natuurlijk wel tien mailtjes gestuurd met foute photoshopjes van hun hoofden!”