Noors Shining virtuoos in Vera

Kruisbestuiving van jazz en metal

Wymer Praamstra (tekst) & Paul de Groot (foto's) ,

Blackjazz is het zelfbenoemde genre van Shining uit Noorwegen. De metal met jazz- en klassieke invloeden zorgt voor een zeer interessant en sterk optreden in Vera op 18 april en bewijst dat, mits goed gedaan, zelfs twee ver uit elkaar liggende muziekstijlen goed te combineren zijn.

Kruisbestuiving van jazz en metal

Blackjazz is het zelfbenoemde genre van Shining uit Noorwegen. De metal met jazz- en klassieke invloeden zorgt voor een zeer interessant en sterk optreden in Vera op 18 april en bewijst dat, mits goed gedaan, zelfs twee ver uit elkaar liggende muziekstijlen goed te combineren zijn.

Al voordat het Noorse Shining het podium op komt is er voor de gitaarliefhebbers in het publiek van alles te zien. Het leger effecten voor op het podium is imposant en belooft niks dan goeds. Als de mannen dan heel on-rock-‘n-roll keurig op tijd beginnen wordt de toon meteen gezet met ‘The Madness And The Damage Is Done’. Dit nummer is tevens de opener van het laatste album Blackjazz en heeft alles in zich wat deze band bijzonder en uitermate interessant maakt: een niet vaak vertoonde mix van (death) metal, jazz en mathcore.

Shining begon rond 2000 als een akoestische jazzband met in 2001 een eerste albumrelease, die nog het meest aan een vrijere versie van John Coltrane en Miles Davis-achtige jazz doet denken. Hoewel hun vroege jazzalbums veelgeprezen werden en meerdere awards in de wacht sleepten, begon de band rond zanger, saxofonist en gitarist Jørgen Munkeby, die begon in Jaga Jazzist, meer en meer rockinvloeden binnen te krijgen en te verwerken in zijn muziek. Voorlopig hoogtepunt en veruit de meest intense plaat die ze gemaakt hebben is Blackjazz, dat eerder dit jaar uitkwam. Onder andere door te toeren met black metalband Enslaved neigt Shining steeds meer richting deze kant van het muzikale spectrum.

Wie hun Zweedse naamgenoten had verwacht of een typisch Noorse black metalband zal verbaasd hebben opgekeken. Geen automutilatie, corpse paint en heidense symboliek voor deze mannen. Met skinnyjeans, simpele donkere shirtjes, een flesje water en tatoeagevrije armen maakt Shining muziek in dezelfde klasse. Dat het watertje niet voor niks is, blijkt ook zeker uit de muziek. Dit speel je niet met een bezopen kop, zelfs in opperste concentratie is het praktisch onmogelijk om alle vreemde wendingen binnen de nummers te onthouden en foutloos te spelen. Dat dit vijftal het kan spreekt boekdelen over hun virtuositeit.

Dit is niet jazz zoals het ooit bedoeld is en dit is ook geen metal zoals echte black metalliefhebbers het graag zien, maar het is juist de combinatie die deze band zo sterk maakt. Eén en één is soms drie. Jazz is niet vaak zo intens als deze extreme variant en metal is vaak niet zo gevarieerd als wat Shining deze avond laat zien. De tientallen tempowisselingen binnen een nummer zijn indrukwekkend en de intense geluidsmuur die ontstaat als de band op vol volume knalt is oorverdovend. De saxofoon en een soort van elektronische klarinet zijn samen met de gitaar, bas, synths en drums de ongewone bouwstenen van deze muur.

Dat headbangen en andere lichamelijke expressievormen bijna onmogelijk zijn op deze muziek wordt ze vergeven. Er is zoveel om naar te kijken en te luisteren dat het geen moment verveelt, wat ook meteen het legertje fotografen dat op het concert is afgekomen verklaart. De band is een genot om te fotograferen met hun vette poses en tomeloze enthousiasme. Stoppen doet Shining dan ook slechts af en toe, het komt vaker dan eens voor dat stukken van tientallen minuten ononderbroken gespeeld worden. Met uitgesponnen King Crimsoncover ‘21st Century Schizoid Man’ als geweldig intense en explosieve afsluiter.