Sinds september 2009 is Groningen een platform voor beginnende artiesten rijker. Iedereen mag zich op het podium van Fifteen Minutes in jazzcafé De Spieghel gedurende een kwartier in de kijker spelen. Zo krijgen elke maand acht acts de kans om de eerste stap naar wereldfaam te maken. 3VOOR12/Groningen sprak met initiatiefnemer Mark Schuster van Code 06 Events en met Jan Kijlstra, eigenaar van De Spieghel.

‘Het begon allemaal als een minor aan de Hanzehogeschool’, begint Mark Schuster zijn verhaal. Zelf was hij er toen nog niet bij betrokken, maar een paar studenten hebben in het kader van hun opleiding het bedrijf Code 06 Events opgericht. ‘Code’ staat daarbij voor ‘concept development’ en 2006 was het jaar waarin het bedrijf werd opgestart. Schuster is er zelf pas een paar jaar later bijgekomen, toen het idee voor Fifteen Minutes inmiddels al bestond: ‘Ik ben viavia in contact gekomen met Martijn Huis van Code 06, en die zocht iemand om het concept van Fifteen Minutes uit te werken.’

Geboren uit irritatie

Hoewel hij dus niet zelf met het oorspronkelijke idee is gekomen, kan Schuster zich uitstekend vinden in de gedachte waaruit het concept is ontstaan. ‘Het idee voor Fifteen Minutes is eigenlijk geboren uit de irritatie vanwege het veel te snel uitverkocht raken van kaarten voor festivals’, legt hij uit. ‘Je moet er bovenop zitten of anders heb je geen kaarten. Of je vaste gast bent of niet, dat maakt allemaal niks uit.’ Het idee is toen ontstaan om in plaats van shows van een uur of langer, flitsshows te houden van vijftien minuten.

Wat Fifteen Minutes zo aantrekkelijk maakt in de ogen van Schuster, is dat na elke act de zaal wordt leeggeveegd. Het publiek gaat eruit, de band gaat eruit en een compleet nieuwe groep mensen mag de zaal betreden. Op die manier maakt de locatie niet meer zo veel uit, want je kunt er altijd veel mensen kwijt. Toch is heel bewust voor jazzcafé De Spieghel gekozen. Schuster: ‘Het is een van de weinige echt afgesloten binnenlocaties van Groningen, die bovendien goed te overzien is. En het geluid is gewoon dik in orde daar. Ze hebben alles in huis.’

De Spieghel als podium

Jan Kijlstra, sinds 1997 eigenaar van jazzcafé De Spieghel, vindt het vooral belangrijk dat artiesten de mogelijkheid krijgen om podiumervaring op te doen. ‘Op school, op het conservatorium, leren mensen alleen maar technisch te spelen. De rest moet je daarbuiten leren’, legt hij uit. Daarom programmeert De Spieghel al jaren zeven dagen per week muziek, om muzikanten die gelegenheid te bieden. Omdat ook Kijlstra toe moet geven aan de economische malaise, zijn dat er inmiddels zes geworden. ‘Maar’, zo geeft hij trots aan, ‘nog altijd zonder ook maar één cent subsidie!’

Het publiek van De Spieghel is volgens Schuster mede hierdoor ook bij uitstek geschikt voor Fifteen Minutes: ‘Het is een publiek dat best tolerant is, maar je gaat af als je je er makkelijk vanaf probeert te maken.’ Hij benadrukt dan ook dat Fifteen Minutes wel vrijwillig, maar niet vrijblijvend is. Aanmelden is meedoen, is het motto. Dat moet ook wel, want elke editie worden er acht acts geprogrammeerd. Dan kun je natuurlijk niet hebben dat daar zomaar twee of drie van afvallen, omdat ze toch niet zo’n zin hebben.

Grote diversiteit

Hoewel in zijn oorspronkelijke opzet Fifteen Minutes toegankelijk is voor allerhande podiumartiesten, blijken tot dusverre enkel muzikanten zich aan te melden. Maar daarin valt wel een grote diversiteit aan te merken. Omdat avonden als een geheel gezien worden, wordt er in de programmering rekening gehouden met de verschillende muziekstijlen. Vaak bijt een singer-songwriter het spits af en is de afsluiter een band die een ruigere muziekvariant hanteert. Daartussenin varieert het in zowel podiumervaring, bandsamenstelling en muziekstijl enorm. En ook in leeftijd natuurlijk: de jongste deelneemster tot nu toe is pas veertien jaar.

Na zeven edities hebben toch ook al de nodige bekende namen de revue gepasseerd. Tommy Ebben deed op de eerste editie al meteen mee, Inge van Calkar (ZaZa) was in december van de partij op een speciale singer-songwritereditie en in maart speelde Dudettes, om er maar een paar te noemen. Juist het feit dat deze muzikanten ook meedoen, zegt volgens Schuster iets over de populariteit van het format. ‘We zitten dit jaar al dik overboekt’, geeft hij bijna verontschuldigend aan. ‘En nu de naam Fifteen Minutes steeds bekender raakt, wordt het voor bands alleen maar interessanter om mee te doen.’

De toekomst

Op de vraag of de tiende editie nog iets bijzonders staat te gebeuren, antwoordt Schuster dat er al wel plannen zijn om het iets groter aan te pakken. Kijlstra heeft het idee geopperd om, net als bij Eurosonic, zowel boven als beneden optredens te hebben. Terwijl op het ene podium een changement wordt uitgevoerd, kan het publiek bij het andere podium dan helemaal losgaan. Een aanvullend idee is om een paar hoogtepunten van de eerste edities terug te laten komen. Hoe dan ook moet het zeker iets moois worden. Maar in Kijlstra’s woorden is Fifteen Minutes in zijn geheel al ‘één groot hoogtepunt’.

De Spieghel is in samenwerking met Schuster dan ook al nieuwe avonden aan het plannen, zoals een singer-songwriter café. Woensdag 21 april is de tweede editie, waarbij onder andere Tamar Lewis optreedt, die eerder ook al bij Fifteen Minutes te bewonderen was. En die onlangs de jury- en de publieksprijs heeft gewonnen bij studentensinger-songwriterwedstrijd Nootuitgang. Verder heeft Schuster de hoop dat het concept elders ook wordt opgepikt. Leeuwarden heeft inmiddels zijn eerste Fifteen Minutes avond al gehad. En het concept zou ook goed toe te passen zijn op festivals. Maar dat is nog toekomstmuziek.

De achtste editie van Fifteen Minutes vindt plaats op vrijdag 23 april in jazzcafé De Spieghel vanaf 21.30.