Een weemoedige trompet klinkt in de lege bovenzaal van het Groningse Grand Theatre. Strijkers zetten warme klanken in. Een diepe baslijn stuwt het zaakje op, en daar klinkt de gesamplede stem van Langston Hughes: “I don't dare start thinking in the morning / If I recall the day before, I wouldn't get up no more”. De aansluiting tussen tekst en muziek verloopt nog wat stroef, maar het is nog maar een repetitie. Een dag voor het optreden van Electric Barbarian tijdens De Drie Dagen, het jaarlijks terugkerende festival voor de ware muziekavonturier, zet bandleider en bassist Floris Vermeulen nog wat punten op de i. Later op de avond vertelt hij over het nieuwe project The Ghost of Langston Hughes en hoe de band negen jaar geleden begon.

In 2000, het jaar van de vuurwerkramp in Enschede, gaf Electric Barbarian het eerste vonkende optreden tijdens het festival, dat toen nog Les Trois Jours heette. “Ik kreeg het idee met organisator Marcel Roelofs”, vertelt Vermeulen. “Ik wilde een nieuw project doen: een combinatie van draaitafels, jungle, drum-‘n-bass en geïmproviseerde muziek. Hij gaf me carte blanche om een band samen te stellen met mensen die ik zag zitten. Daar is Electric Barbarian uitgekomen”. Het gelegenheidsproject smaakte zo goed dat Vermeulen ermee doorging. De band speelde inmiddels op diverse jazzfestivals en maakten twee cd’s. Een vaste bezetting is er niet, maar naast Groninger Vermeulen vormen de Belgen Bart Maris (trompet), scratcher DJ Grazzhoppa en de Groningse drummer Harry Arling de harde kern van de barbaren.

Voor het huidige project koos Vermeulen voor een net weer andere bezetting. Achter de draaitafels staan DJ’s Irie en Lamont. Naast Bart Maris is een belangrijke rol weggelegd voor Strijkkwartet Kaas. Opvallend is de afwezigheid van drums. Vermeulen: “Dat was een bewuste keuze. Het strijkkwartet brengt een heel andere sfeer. Mijn bedoeling was om dat te combineren met beats uit laptop en draaitafels. Ik wil met dit project een brug slaan tussen de geïmproviseerde kant en meer gearrangeerde stukken. Electric Barbarian is altijd heel avantgardistisch. In een andere setting spreken we nooit een set af. Iedereen kent de baslijnen en de melodieën en daarop wordt dan geïmproviseerd. Met dit project is dat niet mogelijk en dat is ook niet mijn bedoeling. Ik wil hier een van te voren bedachte lijn in aanbrengen. Dat heeft te maken met de gedichten die centraal staan”.

De gedichten zijn afkomstig van Langston Hughes. Hughes (1902-1967) was een New Yorkse dichter en belangrijke exponent van de Harlem Renaissance, een literaire stroming van zwarte Amerikaanse schrijvers. Vermeulen werkte eerder al met Gylan Kain, lid van de roemruchte Last Poets. “Ik heb me toen in die cultuur verdiept en kwam bij Hughes terecht. Hij heeft hele duidelijke link met jazz. In een groot deel van zijn gedichten probeert hij jazz in woorden en zinsopbouw te vermengen. Dat vind ik heel interessant. In eerste instantie wilde ik gedichten in muziek plaatsen en daaromheen arrangementen. Toen kwam ik met DJ Irie in contact. Hij werkt met Serato, een DJ-systeem waarmee je midifiles kunt aansturen. Zo kun je scratchen met de gedichten”.

Omdat er zowel beats als gedichten in de muziek worden verwerkt, speelt de band met twee DJ’s: Lamont de beats en Irie de gedichten. Vermeulen: “Het gaat voornamelijk om de sfeer in de teksten. De ritmiek kan je manipuleren door het te scratchen. Je kunt dingen herhalen of het stotterend laten klinken. Maar het gaat ook om de tekst, en vooral ook de warmte van Hughes’ stem. Die vind ik echt te gek. Kain heeft een heel agressieve stem waarvan je direct denkt: dit is iets politieks. Hughes heeft juist hele zachte stem, die heel goed past bij de strijkers”.

Het live inweven van gesamplede stemfragmenten vergt goede samenwerking tussen de geschoolde muzikanten en de autodidacte DJ’s.  Vermeulen, zelf gevormd aan het conservatorium, fungeert daarbij als bruggenbouwer. “We hebben gisteren met het strijkkwartet gerepeteerd. Als ik iets opschrijf in noten, weten zij precies wat er moet gebeuren. DJ’s werken vaak op hiphop basis, met een 4/4 maat. Als je dan in een vreemde maatsoort ineens heel anders moet tellen, wordt het ingewikkeld. Het theoretische en het voelen, ik probeer die twee kanten bij elkaar te krijgen. Het maakt mij niet uit als er fouten worden gemaakt, als het maar mooi wordt opgelost. Uiteindelijk moet het een gesprek tussen muzikanten worden, waarbij iedereen met elkaar communiceert”.

In het najaar komt de band ook met een cd rond de gedichten van Langston Hughes. Vermeulen: “Ik moet nog nieuwe stukken schrijven, en dat ga ik deze zomer doen. Eind augustus begin september gaan we opnemen en dan moet ie eind oktober klaar zijn. Dat is snel, maar dat kan ook met deze bezetting!”

Electric Barbarian, The Ghost of Langston Hughes:
Floris Vermeulen – basgitaar, Bart Maris – trompet, elektronica,
Lamont – draaitafels, DJ Irie – draaitafels
Kaas Kwartet:
Rik Sturtewagen -viool, Tessa Zoutendijk - viool, Jan Weichsel - altviool, Daniel Brandl – cello

Zaterdag 23 mei, Grand theatre, 20.30 uur