A pinch of psychadelic

Psytrance in Groningen

Karin Andringa, ,

Ten gevolge van een psychedelische ontmoeting elders op deze planeet, waaide zo’n vijftien jaar geleden een nieuwe muziekstroming Groningen binnen, genaamd psytrance. Tegenwoordig heeft de stad een kleine maar bloeiende scene, die regelmatig party’s organiseert. Op Koninginnedag is er weer één. Voor degenen die niet zo bekend zijn met het fenomeen, volgt hieronder een inleiding.

Psytrance in Groningen

Ten gevolge van een psychedelische ontmoeting elders op deze planeet, waaide zo’n vijftien jaar geleden een nieuwe muziekstroming Groningen binnen, genaamd psytrance. Tegenwoordig heeft de stad een kleine maar bloeiende scene, die regelmatig party’s organiseert. Op Koninginnedag is er weer één. Voor degenen die niet zo bekend zijn met het fenomeen, volgt hieronder een inleiding. In de loop van de jaren zeventig ontwikkelde de voormalige Portugese kolonie Goa in India zich tot trefpunt van de culturele avant-garde van wereldreizigers. Onder de palmen ontstonden dorpen met een nieuwe cultuur, waar op alle mogelijke (muzikale) manieren geëxperimenteerd werd. Mensen raakten geïnspireerd door het land en de Oosterse religies. Er werden bijvoorbeeld sample opnames gemaakt in tempels, die werden gebruikt voor de muziek. Ook kwamen de reizigers in aanraking met hallucinogene middelen. Dit ontwikkelde zich op de stranden van Goa samen tot goatrance. Tijdens de vollemaansfeesten op het strand werd op deze muziek gedanst tot de zon opkwam, en de dag erna, en de dag daarna. Psychedelic is de verzamelnaam voor een aantal verschillende stijlen: goa, full on, dark psy, melodic psy, progressive en minimal). De verschillen hiertussen variëren nogal. Volgens de Van Dale is trance ‘een toestand van gewijzigd bewustzijn waarbij bovennatuurlijke dingen ervaren worden (geestvervoering, hypnose, extase)’. Langdurige herhaling van ritmische klanken en bewegingen in dans werken hypnotiserend, en brengen mensen in een andere bewustzijnsstaat. In combinatie met hallucinogene stoffen wordt deze staat van bewustzijn nog een keer aanzienlijk verhoogd. Vroeger gebruikten indianen tijdens rituele dansen sappen van planten als ayahuasca, peyote en mescaline om dit effect te bereiken. Op de dansvloer is LSD tegenwoordig een veel gebruikt middel. Deze buitengewoon krachtige geestverruimer werd in 1938 per toeval ontdekt door Albert Hoffman, tijdens een speurtocht naar een nieuw medicijn. LSD, oftewel lysergic acid diethylamide, zorgde in de jaren zestig voor veel opschudding in Amerika en Europa. In San Francisco ontstond een psychedelische revolutie. De ‘Summer of Love’ van 1967 was daar een gevolg van. Ook in Amsterdam werd veel geëxperimenteerd met het middel. LSD werd verboden nadat het provocerende idee werd geopperd de stof door het Amsterdamse leidingwater te mengen. De autoriteiten grepen deze grap aan om LSD en soortgelijke middelen tot harddrugs te bestempelen en te verbieden. In Groningen kwam psytrance eind jaren ‘80 op gang, nadat een aantal Groningers terugkwamen van een tripje naar India. Deze psychonauten van het eerste uur begonnen met het organiseren van de feesten, toen nog erg underground. In mysterieuze sferen gehuld, bleef het voorlopig nog in besloten kring. Het recordlabel BooM! Records bracht er zo’n tien jaar later beweging in, en er werden meer feesten georganiseerd. Plekken waar regelmatig wat te beleven viel, waren de Bunker, de Index (nu EnZo) en het Cosmic Trip Ship, dat om de paar maanden langs het Reitdiep aanmeerde voor feesten. Tegenwoordig worden er feesten gegeven in Simplon, Shadrak, de Pudding en het RKZ. Voor de meer uitgebalanceerde psybeleving kun je je ‘s zomers het beste over de landsgrenzen begeven. In Duitsland worden elk weekend meerdere psytrancefestivals georganiseerd. Kijk wat betreft je bestemming van te voren goed waar je naartoe gaat, want de muziek, de mensen en de setting vormen samen een belangrijk, maar ongrijpbaar iets: sfeer! En het verschil tussen de festivals is vergelijkbaar met een lokale halve-liter-bier-drink-aangelegenheid versus een waar psychedelisch avontuur. Festivals waar je naartoe kunt voor zo’n avontuur zijn de VooV Experience, Antaris, Liquid Time en Full Moon. Vooral de eerste is een bekende naam. Het festival beleeft dit jaar zijn dertiende editie. Het is een multisensorisch festival (met meer camperbusjes dan auto’s) waar kunst en techniek hand in hand gaan. Met andere woorden: je kijkt je ogen uit. Vooral ’s nachts. De lasers zijn van afstand adembenemend, om over het geluid nog maar te zwijgen. Pas wel op dat je niet op het verkeerde been wordt gezet, er wordt met je (zintuigen) gespeeld. Elke twee jaar wordt er een geweldig festival georganiseerd in Portugal, genaamd Boom. In een mediterraans klimaat komen er elke keer zo’n 50.000 mensen bijeen voor een vijfdaags festival. ’s Nachts is de muziek spannend, worden er films vertoond en zijn er vuurshows. Er is een chill area, je kunt op adem komen in een chaishop (theebar) en je komt mensen tegen die (bewust) verdwaald zijn. Bekende psytrance-dj’s uit Groningen zijn Bassid, Supergroover en Mol’shope. De twee laatste draaien zaterdag 29 april een crème de la crème set tijdens PsyPicnic, een buitenfeest dat plaatsvindt aan het begin van de Rijksweg en het eind van het Damsterdiep, net voorbij de sluizen. PsyPicnic wordt georganiseerd door Psynami en Soma-Natesa. Voor de mensen die nog niet overtuigd zijn: zet eens een goede plaat op (échte rockers luisteren ook niet naar Bon Jovi!). Aanraders: Krumelur, Beat Bizarre (Lewd), Lish (Dejavoodoo). Ook de bijbehorende ambient muziek is erg goed: Makyo, Fahrenheit, Sphongle (Tales of the Inexpressible), Hallucinogen (In Dub), Tipsy (Triptease). Pump up the volume!