Sir Harrison Birtwistle vertolkt in de Mediacentrale

Spannend avondje klassiek

Lemke Kraan, ,

Een avond klassieke muziek. Dit klinkt weinig spannend, maar uitgevoerd in de hoge Mediacentrale met zijn groenbetonnen vloer, gecombineerd met beelden van (video)kunstenaars, werd het een totaalervaring waarbij de muziek overweldigend was. Geen kippenvel maar rust.

Spannend avondje klassiek

De Mediacentrale. Hoog en industrieel vormde zij het decor van de uitvoering van het werk van Sir Harrison Birtwistle door het Noord Nederlands Orkest en de musikFabrik van afgelopen vrijdag. musikFabrik stond in het stuk Treatise van Cornelius Cardew verspreid over de ruimte opgesteld. Er was een tuba op de hoogste balustrade, een percussionist naast de bar en een cellist op het podium. De muziek leek de soundtrack van een film waarin de hoofdpersoon door donkere gangen dwaalt of tot verontrustende inzichten komt. Dit werd versterkt door de beelden van Tomato, die op schermen in het midden van de zaal rustig pulserende vormen tot leven riepen die op ontdekkingstocht gingen door ingewikkelde muziekpartituren en doolhoven. Een blik op de bladmuziek van de muzikanten leerde waar Tomato de inspiratie vandaan haalde. Cardew heeft met Treatise ‘de Mount Everest van de grafische muzieknotatie’ geproduceerd. De muziek komt door vrije associatie en toeval tot stand en de notatie hiervan is een kunstwerk op zich. Het publiek dat stiekem toch stoeltjes had weten te bemachtigen, werd geacht zich door de ruimte te bewegen. Dit gaf inderdaad een interessante dimensie aan het stuk. Instrumenten verdwenen naar de achtergrond of staken ineens boven de rest van de muziek uit. Af en toe sloop een muzikant door de zaal om op een andere locatie weer op te duiken. Dit maakte dat je voortdurend in beweging wilde blijven om nieuwe dingen te ontdekken. Het tweede stuk, Ritual Fragment van Birtwistle, werd netjes op het podium gespeeld en was een rollenspel tussen de musici, waarbij steeds andere instrumenten met elkaar in dialoog gingen. Het publiek, dat zich ontspannen door de ruimte bewoog, kwebbelde op zachte toon door de muziek heen, waardoor het geheel iets van een hippe receptie kreeg. Een deel uit de opera The Second Mrs. Kong van Birtwistle werd uitgevoerd door het NNO. Twee geliefden leiden een schaduwbestaan. Het meisje met de parel is een schilderij en King Kong een figuurtje op het witte filmdoek. Ze bestaan beide niet in deze werkelijkheid, maar elk in andere dimensies en kunnen daarom niet bij elkaar komen. Hun tragische liefde werd met een overweldigende heftigheid door het NNO verbeeld. Maskers, ijzervijlsel en dwaallichten zijn een aantal beeldelementen waarmee de jonge kunstenaars van de masterclass van Tomato en Pavlov Medialab het verhaal interpreteerden. Samen met de muziek kwamen deze beelden met geweld over het publiek heen, zodat de pijnlijke liefde tussen Kong en Pearl bijna lijfelijk te ervaren was. ‘Een labyrint voor de oren’ wordt de muziek van Sir Harrison Birtwistle genoemd, ‘gewelddadig en zacht’. En daarmee is de avond inderdaad goed samengevat.